Jan Blommaert: Stapel heeft perfecte schijn van integriteit gewekt

Jan Blommaert: Stapel heeft perfecte schijn van integriteit gewekt

Diederik Stapel heeft alle juiste dingen gedaan om de suggestie te wekken van integere wetenschap. Dat zegt hoogleraar Jan Blommaert tijdens de ‘Teach-in’, een inloopcollegereeks over de rol van de universiteit in de moderne maatschappij.

Hoe kom je in het gerenommeerde tijdschrift Science met fictie? Dat is wat hoogleraar Jan Blommaert zich afvraagt in zijn bevlogen betoog. Science laat er zich op voorstaan alle onderzoeksmethoden, resultaten en feiten miniem te checken. Hoe kon Diederik Stapel –als na onderzoek blijkt dat zijn Science-artikel op fraude berust – door deze ballotage heenkomen?

Volgens Blommaert zou dat kunnen omdat Stapel het ‘wetenschappelijke genre’ op een geniale manier beheerst. In zijn artikelen gebruikt hij het juiste jargon, de juiste methodologie, goed uitziende schema’s en hij weet zijn verhaal op de juiste manier te brengen. In zijn artikel haalt hij bijvoorbeeld slim een aantal eerdere hypothesen van hemzelf onderuit zodat hij laat zien: ik ben integer, ik durf ook mijn eigen veronderstellingen in twijfel te trekken en plaats te maken voor nieuwe resultaten. Hij maakt alle juiste bewegingen om zijn verhaal aannemelijk te maken. “Als het Science-artikel van Stapel slechts proza blijkt te zijn, dan is dit meesterlijke fraude.”

Blommaert gebruikt de kwestie Stapel om een bredere discussie aan te zwengelen, namelijk die van de huidige rol van de universiteit. Blommaert is kritisch over het rendementsdenken, over het feit dat wetenschappers snel moeten scoren en er weinig plaats meer is om na te denken en te discussiëren. “Negentig procent van alle publicaties die ik als reviewer op mijn bureau krijg, is niet interessant, is onderzoek dat al vaker is gedaan”, zegt Blommaert. “Er is geen tijd en ruimte meer om te twijfelen.”

Het teach-in college van Blommaert is een openbaar ‘inloopcollege’ naar het ‘onderwijs-is-voor-iedereen-ideaal’ uit de jaren ‘70. Af en toe druppelen er mensen binnen en vertrekken er mensen. Vanmiddag volgen er teach-in colleges van Rob Riemen, Ruben Gowricharn en Paul Scheffer.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.