Recensie: Haar naam was Sarah

‘Operatie Lentebries’ klinkt zo mooi, alsof soldaten schattige zeehondjes redden of chocolade uitdelen aan verweesde kinderen. Niets is echter minder waar, want deze razzia in het wielerstadion in Parijs – het Vel d’Hiv – is een inktzwarte bladzijde uit het Franse oorlogsverleden.

Op 16 en 17 juli 1942 werden 13.000 Joden uit hun huis gehaald en overgebracht naar het Vel d’Hiv, voordat ze werden doorgeplaatst naar concentratiekampen. De onmenselijke omstandigheden in het wielerstadion – nauwelijks sanitaire voorzieningen en geen eten, drinken of dekens – kostten echter duizenden levens. Opvallend genoeg is het niet de Duitse bezetter die de actie leidt, maar de Franse politie. Slechts een paar honderd mensen overleven de razzia.

Het verhaal van Haar naam was Sarah neemt ons mee in het leven van de Amerikaanse journaliste Julia, die verloofd is met een Fransman en in Parijs onderzoek doet naar de razzia in het Vel d’Hiv. Ze stuit hierbij op het verhaal van Sarah, een tienjarig meisje dat na de razzia in een concentratiekamp terecht komt, maar uiteindelijk weet te ontsnappen. Het meisje blijkt een schokkende link te hebben met haar schoonfamilie en hoewel haar schoonvader haar meerdere malen oplegt te stoppen met het graven in zijn familiegeschiedenis, is ze vastbesloten om de onderste steen boven te krijgen.

Het boek van Tatiana de Rosnay dat ontelbare keren over de toonbank ging, de gelijknamige film die mooie recensies kreeg: de druk op de toneelversie van Haar naam was Sarah is hoog. Gelukkig weten zowel de regisseur als de spelers prima met die druk om te gaan, want zowel het script als het toneelspel zijn indrukwekkend. Hoewel Lotje van Lunteren met de vertolking van Sarah absoluut de zwaarste rol op zich heeft genomen, ben ik het meest onder de indruk van Sophie van Winden als Julia. Ook de drie heren die de rollen van verloofde, schoonvader en zoon van Sarah vertolken, verdienen alle lof. Niet voor niets kun je gedurende de hele voorstelling een speld in de zaal horen vallen. Hoewel je als publiek weet wat komen gaat, hoop je toch op een plotselinge positieve wending in het verhaal.

De Fransen hebben jarenlang geprobeerd om deze gebeurtenis en de betrokkenheid van de regering te ontkennen. Toch bood in 1996 de toenmalige president Jacques Chirac zijn excuses aan voor de gruwelheden: “Deze donkere uren bezoedelen voor altijd onze geschiedenis en zijn een belediging voor ons verleden en onze tradities. Ja, de misdadige waanzin van de bezetter werd, zoals iedereen weet, gesteund door de Fransen, gesteund door de Franse staat.”

Dat we het nooit mogen vergeten.

_Advertentie.