Ilja Leonard Pfeijffer: verticaal toerisme in Tilburg

Schrijver Ilja Leonard Pfeijffer zoekt naar de ziel van Tilburg. Op uitnodiging van literair festival TiLT is hij een week in de stad, waar hij praat met Tilburgers en aantreedt bij de verschillende onderdelen van het programma. Univers interviewde hem over Tilburg, de ziel van een stad en zijn afkeer van de natuur.

Ilja Leonard Pfeijffer, schrijver, dichter en polemist, is een stadsminnende man. Dit is aan alles te merken tijdens het publieke gesprek dat hij woensdagmiddag in het Zwijssengebouw met oud-campusdichter en filosoof Arthur Kok heeft. “Ik ben gefascineerd door steden en de mensen erin. Het is onmogelijk om in een week toegang te krijgen tot het wezen van een stad, maar ik ga het toch proberen”. Pfeijffer heeft al een paar Tilburgers gesproken en is zo begonnen aan het vormen van een beeld van de stad. “Tilburg heeft een PR-probleem, maar dat lijken Tilburgenaren leuk te vinden. Ze houden wat hier gebeurt geheim”. De eerste avond heeft hij met schrijver Anton Dautzenberg in café Weemoed gezeten en over Tilburg gepraat. “Er kwamen allerlei mensen bij zitten. Eén vrouw zei dat ze al haar leven lang heerlijke ruzie met de stad heeft. Tilburgers hebben een haat-liefdeverhouding met Tilburg. Het is wel hún kutstad”.

Pfeijffer fietste in 2008 met zijn vriendin naar Rome en kwam onderweg langs Genua. Hij werd verliefd op de stad en besloot er te gaan wonen. “Ik heb ontdekt dat doordringen in een stad een proces is van jaren, ik ben daar nog steeds mee bezig”. Over Genua schreef Pfeijffer La Superba, waarin migratie een belangrijk thema is. “Mensen kunnen verdwalen in een fantasie van een beter leven elders. In feite is mijn verhuizing naar Genua daar ook op gebaseerd”.

Geen natuur
Na het gesprek met Arthur is er tijd voor een interview op het terras van de Esplanade. Hij filosofeert nog wat verder over de onmogelijkheid van zijn taak: “Ik wil ook niet de buitenstaander zijn die na één ochtend al denkt door te hebben hoe het in elkaar zit. Ik ga een boekje maken over mijn tijd hier en het liefst zou ik daar een fictief verhaal van maken, zodat mensen gelijk zien dat het gaat om mijn indruk en niet om feiten”. Zijn verblijf in Tilburg ziet hij als een soort vakantie. “Ik hoef eigenlijk nauwelijks na te denken en het gewoon over me heen laten komen. Er is een druk programma voor me georganiseerd en ik moet verder gewoon rondkijken en praten met mensen”.

In een dorp zou Pfeijffer niet kunnen aarden. “Natuur enzo, daar moet ik helemaal niets van hebben. Eén middag een uitstapje naar de bossen is mijn maximum, dan moet ik terug naar de stad”. ‘De stad’ zit voor hem in de mensen: “Ik geniet van de energie en ik vind het ontroerend en spannend dat alles om je heen door mensen is gemaakt. Een wereld zonder mensen erin is volslagen saai”. Hij is geen schrijver die zich een tijd terugtrekt om in eenzaamheid te kunnen schrijven. “Ik kan niet alleen werken. Het liefste werk ik op een terras, tussen het geroezemoes van de mensen om me heen”.

Verticaal toerisme
Het doordringen tot de ziel van een stad noemt Pfeijffer ‘verticaal toerisme’. “In plaats van zoveel mogelijk willen zien juist echt proberen de kern te vatten”, zegt hij. Dat dit een eindig proces is, realiseert hij zich, maar denkt hij niet veel over na: “Ik heb me voorgenomen om zolang in Genua te blijven als ik het er naar mijn zin heb. Het was nooit mijn bedoeling om daarheen te gaan, misschien kom ik onverwacht wel weer ergens anders uit”.

Thuis werkt hij op dit moment aan een roman, toneelstukken, een radiohoorspel en een aantal gedichten. “Tot mijn eigen ergernis, hoor. Gedichten daar word je niet rijk van, het schrijven ervan is een soort luxe die ik me bijna niet kan permitteren. Als er een gedicht in mij opkomt, is het bijna iets fysieks, dat moet eruit. Het is net alsof je moet bevallen, dan kun je ook niet zeggen: daar heb ik nu even geen zin in”.

Ilja Leonard Pfeijffer zien? Kijk in het programma van TiLT.

_Advertentie.