Staatssecretaris Dekker: NWO doet het prima

De kritiek op de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek was afgelopen tijd niet mals. Felle krantenkoppen maakten duidelijk: de beoordeling en selectie van onderzoeksvoorstellen is een ontmoedigende farce. Het NWO gaat slecht en integer te werk. Alle reden voor Kamervragen, dus. Woensdag gaf staatssecretaris Sander Dekker (OCW) antwoord. Enfin. Worden we daar wijzer van? Volgens de bewindsman ligt het allemaal iets genuanceerder dan we dachten. Hieronder in Algemeen Beschaafd Nederlands het vraag- en antwoordspel.

De vragen van Roelof Bisschop (SGP):

1.
Roelof: Bent u bekend met het bericht ‘Wetenschapsselectie van de NWO is ontmoedigende farce’? 1)
Sander: Ja.

2.
Roelof: Is het systeem oneerlijk? Voorstellen van gelijkwaardige kwaliteit worden soms wel, soms niet goedgekeurd.
Sander: Nee. De eerste geldstroom voorziet in een solide basis. De tweede geldstroom brengt meer dynamiek in het systeem. Daar moet vaak gekozen worden tussen de beste en de allerbeste voorstellen. Dat is niet makkelijk hoor. Zo is het nu eenmaal. We doen dus aan peer review, om die dynamische middelen te verdelen.

3.
Roelof: NWO zegt op inhoud te selecteren, maar het gaat dus in de praktijk gewoon om randzaken. Waarom? Dan zouden we ook kunnen loten: iedereen gelijke kansen.
Sander: NWO werkt met beoordelingscommissies. Die leggen verantwoording af. Er wordt gekeken naar: a) kwaliteit van de onderzoeker (kwaliteit publicaties en optredens bij conferenties), b) kwaliteit van het onderzoeksvoorstel (is het innovatief, gaat het wetenschappelijke impact hebben?) en c) kennisbenutting (gaat de onderzoeker de hort op met zijn kennis, betrekt hij de maatschappij erbij?).

Voorstellen via loting selecteren? Dat zou zonde zijn van het harde werk van de selectiecommissies. Die mensen doen hun best. Ze zorgen voor een kwalitatieve toetsing. En ze beargumenteren. Heel belangrijk. Het zou ook geen recht doen aan het werk van de onderzoeker zelf. Een aandachtspuntje is wel de governance-structuur: NWO moet sneller in kunnen spelen op wetenschappelijke en maatschappelijke veranderingen. Maar dat terzijde…

De vragen van Michel Rog (CDA):

1.
Michel: Werken er echt 2700 mensen bij het NWO?
Sander: Nee. Het gaat om maar 2355 fte. Daarvan is 470 fte bestemd voor het organiseren en beoordelen van onderzoeksvoorstellen. Dat valt onder het brede kopje ‘beheerskosten’. Onder die kosten vallen ook de ontwikkeling van nieuw beleid en programma’s als de bedrijfsvoering. Bij NWO doen ze meer dan A4’tjes lezen.

2.
Michel: Wat kost die overhead?
Sander: In 2012 gaf het NWO € 756 miljoen uit. De beheerskosten waren goed voor €51 miljoen. Dat is ruwweg een overhead van 6,7%. Dat valt dus wel mee.

3.
Michel: Heeft NWO geldproblemen en krijgen universiteiten dus minder?
Sander: Wederom: nee. Zoals toegelicht verandert het voorziene volume aan subsidietoekenningen niet en blijft NWO voldoende bevoorschotten zodat universiteiten onderzoek kunnen financieren. Deze maatregel heeft dus geen effect op het aantal gehonoreerde subsidieaanvragen.

4.
Michel: Kunt u uiteenzetten wat het oordeel is van de universiteiten over de NWO?
Sander: Goed hoor. NWO voert haar primaire taak, het selecteren van excellente onderzoekers en onderzoeksvoorstellen, uitstekend en onomstreden uit. Dat is ook het oordeel van een evaluatiecommissie.

U hoort het van de staatssecretaris: niks aan de hand. NWO doet het prima.

_Advertentie.