Voor het eerst naar de uni: dagje kinderuniversiteit

Klik, flits, klik. Fototoestellen klikken continu. Het zoontje moet even poseren voor het Dante-gebouw, de dochter bij het bord van Tilburg University. Dan gaat het gezinnetje naar binnen toe, waar nog eens bijna 200 kinderen wachten op het eerste college van de Kinderuniversiteit.

160 kinderen uit groep 6,7 en 9 passen er in de collegezaal waar Fons van de Vijver, hoogleraar cultuurpsychologie een les zal geven over de vraag waar ter wereld de slimste kinderen wonen. Ouders en broertjes en zusjes die niet in de zaal passen, kunnen in een ander zaaltje naar een videostream kijken.

Een paar minuten voordat de zaal opengaat, staan de kinderen al flink te dringen bij de deur. “We mogen naar binnen”, klinkt het überblij als de deuren rond 16.00 uur eindelijk openzwaaien. Honderdzestig kinderen blijken niet tegelijk door een deur te passen en een enkeling struikelt in de haast over zijn eigen kleine beentjes, maar gelukkig gebeuren er geen ongelukken. “Allemaal bij elkaar blijven,” waarschuwt een moeder haar kroost nog.

Eenmaal binnen zitten de kinderen in no time op hun stoel. Bijna allemaal vooraan, de achterste rij blijft leeg. De tijd dat ze liever zo ver mogelijk achteraan zitten, moet nog komen. Hoewel het geen academische plechtigheid betreft, heeft Van de Vijver speciaal een toga en baret aangetrokken. Hij kijkt het gedrang en gekwebbel van de kinderen glimlachend aan.
Quizmaster Björn Legius warmt de kinderen op met een kleine quiz. Alle deelnemers hebben een rode en groene kaart. “Hoe hoog is je IQ als je hoogbegaafd bent? Hoger of lager dan 150?” is de vraag. Ongeveer 100 rode kaarten gaan de lucht in voor hoger, de rest van de kinderen kiest voor groen.

Dan is het tijd voor het echte werk. Van de Vijver start met zijn college. “Ik geef meestal les aan grotere mensen. Dat noemen we een college. Zo noem je school als je groter bent”, start hij zijn verhaal. Zijn eerste vraag aan de jonge leerlingen maakt meteen veel los. “Waar wonen de slimste mensen van de wereld.” Tilburg roept de een, Moergestel klinkt het een paar rijen naar achteren, een ander houdt het op Eindhoven. “Allemaal mis, ze wonen niet in Nederland”, stelt de cultuurpsycholoog hen teleur.

“Wie is de slimste persoon die je kent?” is zijn volgende vraag, “Mijn vader, die weet erg veel en is ook afgestudeerd,” roept er eentje. Een jong meisje houdt het op ‘mijn ouders’, een ander zoekt het verder van huis en komt met Albert Einstein, ‘ook al kent hij die niet persoonlijk’.
“Einstein was heel slim,” bevestigt Van de Vijver die niet op een wijsneus in het publiek had gerekend. “E=mc2 is toch net gekraakt,” roept het bijdehandje. Van de Vijver laat zich niet van de wijs brengen. “Het staat nog niet vast dat Einstein fout zat. Maar het is een heel goed voorbeeld hoe wij in de wetenschap werken. Iemand zegt iets, een andere slimmerik zegt dat dat niet klopt.”

Van de Vijver legt uit dat slimme kinderen kunnen redeneren, problemen op kunnen lossen, logisch kunnen denken en snel zijn. “In Westerse culturen wordt dit als slim gezien. Maar in Afrikaanse en Aziatische landen voegen ze daar gehoorzaamheid aan toe als een van de eisen voor een slim kind.” Neeee, klinkt het vol ongeloof uit 160 kinderkeeltjes.

‘Meester Fons’ waarschuwt dat het ‘nu even ingewikkeld wordt’ en pakt er een grafiekje bij, de Wechsler Adult Intelligence Scale. “Van gemiddelde kinderen heb je er hele veel. Van domme en heel slimme kinderen heb je er weinig. Hoe zit het nu met cultuur en intelligentie. Uit intelligentietesten voor Vlaanderen en Nederland bleek dat Vlaamse kinderen slimmer waren. Maar die kinderen krijgen op school ook veel meer feitjes. En uit een andere test –waarbij cijfers herhaald moesten worden- bleek dat in China de kinderen met het beste geheugen woonden. Maar Chinese getallen spreek je heel snel uit. Als je met dat soort zaken rekening houdt, is er geen verschil in geheugen.”

Overal gaan vingertjes de lucht in van kinderen met vragen of opmerkingen, de hoogleraar kan het bijna niet bijhouden.”De kinderen met de hoogste IQ-score wonen in Azië. Maar de slimste kinderen, dat weet ik niet”, besluit hij zijn betoog.

De collegezaal na de lezing schoonvegen is zo makkelijk nog niet. Tientallen kinderen willen met de prof op de foto, een handvol wil ook een handtekening. “Een kindercollege is totaal anders dan een echt college,” ligt hij naderhand toe. “Dit is veel meer entertainment. Ik gebruik meer plaatjes, ik haal moeilijke woorden eruit. Een woord als erfelijkheid kan ik niet gebruiken. In een normaal college zet ik een theorie uiteen, nu een stukje van de theorie. Ik vond wel dat de kinderen goede vragen stelden. En al is het college niet vergelijkbaar, ze gaan wel voor de eerste keer naar een universiteit. Ze zitten met 160 man in een grote zaal, zien een powerpointpresentatie. Dat is allemaal zoals ze het later zullen krijgen.”

_Advertentie.