Gezonder leven door legale XTC?

De jongerenafdeling van D66 deelt gratis nep-XTC uit op festivals. Zo willen ze de aandacht vestigen op het Nederlandse drugsbeleid, dat volgens hen tot gevaarlijke situaties leidt. Is het beter als een pilletje bij de spa net zo legaal wordt als een koekje bij de koffie? Univers vroeg het aan Henk Garretsen, hoogleraar gezondheidszorgbeleid.

Een pilletje tijdens het stappen, wie is er niet groot mee geworden? Volgens onderzoek van het Trimbos Instituut heeft meer dan de helft van de Nederlandse jongeren weleens XTC gebruikt tijdens het uitgaan. Uit een enquête van Folia onder de Amsterdamse jongeren kwam een zelfde beeld naar voren. Zestig procent van de Amsterdamse studenten heeft volgens het universiteitsblad weleens met malende kaken de dansvloer onveilig gemaakt.

Het gebruik van XTC is behoorlijk mainstream geworden. Toch is de drugs zo illegaal als maar zijn kan. En juist dat is gevaarlijk, vinden de Jonge Democraten van D66. Omdat de pillen illegaal verhandeld worden, weten veel jongeren niet wat ze slikken. De nep-XTC moet hen daarvan bewust maken.

De actie van de Jonge Democraten is onderdeel van platform MDMJA. De groep jongeren achter dit platform maakt zich sterk voor de legalisering en regulering van XTC. Zolang XTC illegaal blijft is het risico op vervuilde drugs onverminderd groot, meent MDMJA.

Legale pillen, gezonde mensen?

“Zo simpel is het niet. Als een middel is verboden leidt dat tot meer zwarte markt, tot minder kwaliteitscontrole en tot mogelijk meer vervuilde pillen. Daarin hebben de Jonge Democraten gelijk. Aan de andere kant: wanneer XTC legaal is en makkelijk te verkrijgen, dan zullen er veel meer mensen gaan gebruiken en ook meer mensen problemen met gebruik krijgen.”

Toch kun je op de meeste feestjes vrij makkelijk XTC scoren. Zo moeilijk is het niet om aan een pilletje te komen.

“Klopt. Maar het is een glijdende schaal. Alcohol is daarvan een mooi voorbeeld. De afgelopen eeuw is het gebruik daarvan steeds toegankelijker geworden. Dit heeft tot meer drinkers geleid en tot meer probleemgevallen. Hoe makkelijker beschikbaar, des te meer gebruik. Dat geldt niet alleen voor verkoopplaatsen en tijden, maar ook voor financiële beschikbaarheid (hoe duurder, des te minder gebruik) en beschikbaarheid voor bepaalde bevolkingsgroepen (leeftijdsgrenzen). Hetzelfde geldt voor XTC. Legaliseer je het, dan zul je nog meer XTC-gebruikers krijgen.”

Reguleer XTC en dodelijke ongevallen behoren tot het verleden, staat op de site van MDMJA. Een aantrekkelijk vooruitzicht, toch?

“Als dat er zo staat lijkt mij dat onzin. Zoiets kun je niet zeggen. Alcohol is legaal en toch sterven er jaarlijks mensen aan overmatig alcoholgebruik.”

Moet er meer en betere voorlichting komen?

“Voorlichting is altijd goed. Mensen moeten geïnformeerd worden over wat ze gebruiken. Maar uit onderzoek blijkt ook dat het zelden leidt tot gedragsverandering. Voorlichting alleen als ontmoedigingsbeleid werkt niet of nauwelijks.”

Helpt het om mobiele drugslabs in te zetten bij feesten waar je XTC kan laten testen?

“Dat denk ik wel. Het is een doeltreffende manier om gebruikers ter plaatse inzicht te verschaffen in de samenstelling van hun pillen. Zo kun je ze meteen waarschuwen voor vervuilde drugs.”

Als je XTC legaliseert kun je er belasting over heffen. Goed voor de staatskas, en bovendien kun je de belasting gebruiken als ontmoediging.

“Voor de staatskas is het zeker goed. Alleen heeft ook dit verhaal twee kanten. Want maak je legale XTC te duur, dan speel je de zwarte markt weer in de kaart. Als mensen het daar goedkoper kunnen krijgen, zullen ze daar naartoe gaan.”