BEST terug naar tekentafel

Het reorganisatieplan BEST heeft op onderdelen een dikke onvoldoende gekregen van de dienst- en faculteitsraden. Het College van Bestuur gaat daarom zijn huiswerk overdoen en komt met een nieuw organisatieconcept.

In drie minuten hielden vertegenwoordigers van alle dienst- en faculteitsraden op 22 januari tijdens een hoorsessie een betoog over BEST. Stuk voor stuk staken zij een betoog af tégen het reorganisatieplan. Niemand in de Tilburgse medezeggenschap – centraal of decentraal, dienstraad of faculteitsraad – was te spreken over het organisatieconcept dat tot voor kort onderdeel was van de plannen.

Over het doel van BEST is weinig discussie: het ondersteunend werk kan beter, goedkoper en geld dat vrij komt moet naar het primaire proces van de universiteit – onderwijs en onderzoek. Maar de manier waarop de stuurgroep van BEST dat wil bereiken, kon niet rekenen op veel bijval. De kritiek valt in zes punten samen te vatten, vertelt Tjits Roselaar van Universiteitsraadsfractie Onafhankelijken (zie kader).

Ook tijdens de roadshows van vorig jaar kreeg BEST veel kritiek. Al met al stevende de plannen af op een negatief advies in de Universiteitsraad die zich op 13 februari over de strategische beleidskeuze gaat buigen. Het College van Bestuur wil dat voorkomen en trekt het organisatieconcept terug. Collegevoorzitter Koen Becking benadrukte tijdens een zitting van het Dagelijks Bestuur van de Universteitsraad dat de invulling en implementatie van de aard en omvang van de reorganisatie zorgvuldigheid en aandacht vereist. “Daarom vragen wij nog geen advies aan de Universiteitsraad over het organisatieconcept. Dat doen we in juli.”

De oorspronkelijke doelstellingen, de uitgangspunten, de randvoorwaarden en de opbrengsten van het BEST-programma blijven wel overeind staan: het schrappen van de 58 fte gaat door en de tijdelijke vacaturestop voor het ondersteunend personeel blijft van kracht. Deze besparing moet 3,5 miljoen euro op leveren, dat aangevuld wordt met een bezuiniging op het Nexus Instituut (half miljoen) en op het huisvestingscompartiment (anderhalf miljoen). Deze 5,5 miljoen euro moet 90 fte aan wetenschappelijke banen scheppen.

‘Streep door uw scriptie’

De afgevaardigden van de dienst- en faculteitsraden brandden BEST af tijdens de hoorsessie: de een in nog hardere bewoordingen dan de andere. Peter van Maarleveld, van de dienstraad Corporate Staff, was zeer uitgesproken. Hij las in de plannen passages die hij niet begreep. “Dat had die stuurgroep beter moeten doen. Ik vraag aan u als voorzitter van het College van Bestuur: kunt u het wel uitleggen? Als u met de stuurgroep had gesproken dan had er een beter stuk gelegen.” Van Maarleveld sloot zijn gepassioneerde relaas af met een oproep kwaliteit te leveren: “Eigenlijk mag u een deel van uw huiswerk opnieuw doen. Door uw scriptie zet ik een streep. Als u kwaliteit wil, moet u dat vragen en ook leveren. Zo kunnen we in 2025 naar de top. Anders niet.”

Hierarchische en functionele bazen

In de beoogde organisatie-na-BEST krijgt ondersteunend personeel te maken met twee leidinggevenden. De een is hiërarchisch verantwoordelijk (wie en hoe), de ander functioneel verantwoordelijk (wat en wanneer). De faculteitsraad van de Law School ziet daar geen heil in en uitte haar zorgen tijdens de hoorsessie: “De leidinggevenden hebben verschillende, soms ook tegenstrijdige, belangen. Wij verwachten dat het voor medewerkers moeilijk zal zijn om daar tussen te laveren.”

Bij Education and Research Marketing (ERM) wordt al gewerkt met een dergelijke structuur. En dat leidt niet tot successen, aldus Tjits Roselaar van Universiteitsraadsfractie Onafhankelijken. “Het College van Bestuur zegt dat het model dat binnen BEST wordt ingevoerd anders is dan waar we nu mee te maken hebben bij ERM. Maar dat ziet er toch hetzelfde uit: ook met die duale aansturing. We horen van alle kanten – van medewerkers en van ‘klanten’ – dat dat niet werkt. De werknemers voelen het belangenconflict echt tussen de opdrachtgever, de leidinggevende en de klant.” Dit bestuurlijk model bij ERM is geëvalueerd, vertelt Roselaar, maar alleen op managementniveau. “Niet met de medewerkers, niet met de klanten. Dat moet eerst gebeuren voordat je verder gaat met dit soort acties.”

Hoe verder?

Het Dagelijks Bestuur van de Universiteitsraad vindt dat het College van Bestuur nu met een nieuw organisatieconcept moet komen. “We willen zien dat er een analyse van het probleem komt en deze keer een model mét argumentatie,” zegt Roselaar. “Verder is fasering voor onze fractie een belangrijk punt. We gooien niet de hele organisatie in één keer overhoop.”

De Universiteitsraadsfracties willen allemaal dat bestuursvoorzitter Koen Becking de kar gaat trekken. Roselaar: “Hij keek een beetje beduusd toen de rijen sloten en vijf fracties zeiden dat hij de verantwoordelijkheid moest nemen. Hij gaat zich daarop beraden. Het gaat hier om leiderschap. Hij is portefeuillehouder bedrijfsvoering: dit zet de hele bedrijfsvoering op z’n kop. Elke steen kan gaan verschuiven, zo wordt het ook gezegd. Dit is ultiem zijn verantwoordelijkheid.” Of Becking de handschoen op pakt, was bij het ter perse gaan van dit nummer nog onduidelijk.

Op 13 februari neemt de Universiteitsraad kennis van de melding tot reorganiseren en adviseert over de strategische beleidskeuze. Dit document is gestript van elke vermelding naar de concrete inrichting van de organisatie. Aansluitend vindt een discussie plaats over BEST.

Best kan beter

De kritiek van de medezeggenschap samengevat in zes punten:

• De onderbouwing van het organisatieconcept is onvoldoende.
• Dertien werkgroepen analyseerden de huidige situatie bij de diensten en droegen verbeterpunten aan. Te weinig punten zijn in het organisatieconcept terug te vinden.
• Het is onduidelijk op welke manier wordt bepaald wanneer BEST geslaagd is. Zo ontbreekt er een nulmeting, en worden er vraagtekens gezet bij de wijze waarop resultaten gemeten worden.
• De rol van de medezeggenschap in de nieuwe organisatie is onduidelijk. Een van de zorgen is hoe de medezeggenschap van het ondersteunend personeel geregeld wordt in de faculteiten.
• De voorgestelde constructie om twee leidinggevenden te krijgen is ongewenst.
• BEST wil te veel veranderen in te korte tijd.

Dit artikel stond in Univers acht.

_Advertentie.