Stevige kritiek op alcoholonderzoek RIVM

Alcoholconsumptie kost de maatschappij jaarlijks tussen de 2,3 en 2,9 miljard euro, verkondigt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) begin oktober. Geen gering bedrag dus. Maar kloppen deze berekeningen wel? Matthijs Oosterveen, Bas Jacobs en Albert Jan Hummel van de Erasmus Universiteit Rotterdam zetten er hun vraagtekens bij.

Middels veel tabellen, grafieken en formules proberen de drie economen aan te tonen dat er verschillende fouten zijn gemaakt bij het onderzoek. Eén van de grootste fouten die benoemd worden, is volgens hun commentaar het dubbel rekenen van private kosten. Dat houdt het volgende in: in het rapport van de RIVM worden kosten als vroegtijdig overlijden en verlies in arbeidsproductiviteit afgetrokken van het consumentensurplus. De drie economen stellen echter dat consumenten dit zelf al meenemen in hun beslissing. In andere woorden, als je de volgende dag moet werken, neem je de mogelijke kater mee in je beslissing om al dan niet dat extra biertje te nuttigen. Het is volgens de economen dus onnodig om zulke overwegingen af te trekken van het consumentensurplus, omdat het hierin al verwerkt zou zijn.

RIVM-onderzoekers Wim Spit en Ardine de Wit vinden echter dat de rationaliteit van de consument hiermee overschat wordt. In hun schriftelijke reactie schrijven zij dat alcohol nu eenmaal een verslavende stof is, en dat het niet realistisch is om te denken dat consumenten hun mogelijke vroegtijdige overlijden in acht nemen wanneer zij een borrel achteroverslaan.

Toch kan het RIVM het onderzoek volgens de economen beter overdoen. “Onze berekeningen suggereren dat de maatschappelijke baten van alcohol mogelijk miljarden euro’s hoger liggen dan het RIVM-rapport thans becijfert.” De economen benadrukken hierbij dat de getallen niet als bewijs gezien moeten worden, maar als aanleiding voor verder onderzoek.

De Socioloog des Vaderlands schreef al eerder een blog over De baten van bier.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.