Blij dat je terug bent? Je bent niet de enige

Bracht de vakantie niet wat je ervan had verwacht? Ook zonder shabby hotel is dat niet raar volgens de Tilburgse psycholoog Ad Vingerhoets.

Je zou denken dat we allemaal weer lekker uitgerust zijn na de vakantieperiode. Toch ervaart lang niet iedereen de vakantie als ontspanning. En dat komt niet alleen omdat de vlucht was vertraagd of het hotel er hélemaal niet zo uitzag als op het plaatje. “We zijn lang niet allemaal geschikt om op vakantie te gaan in het buitenland”, zegt de Tilburgse hoogleraar psychologie Ad Vingerhoets.

Vakantiestress en heimwee zijn veel voorkomende verschijnselen volgens Vingerhoets: “We realiseren ons niet altijd dat vakantie in het buitenland de bron kan zijn van veel stress, bijvoorbeeld wanneer je de taal niet goed kent. Dat kan leiden tot wat psychologen ‘controle-verlies’ noemen. Wij mensen zijn geconditioneerd door onze eigen omgeving, zoals ons huis en ons werk. Het is soms lastig je te redden zonder de structuur van thuis en wanneer bij wijze van spreken alles moeite kost, is dat geen prettige ervaring.”

Heimwee

Ook heimwee komt veel voor en is niet zo onschuldig als vaak gedacht: “We associëren heimwee vaak met de kindertijd, maar ook volwassenen kunnen er veel last van hebben. Historici hebben wel heimwee van soldaten beschreven bij bepaalde oorlogen en gesteld dat deze heimwee dodelijker was dan de kogels waarmee ze werden geconfronteerd. Ik kan me dat goed voorstellen. Van heimwee kan je niet slapen, niet eten. Dat houd je niet lang vol.”

Vingerhoets ziet heimwee als een vorm van een ‘reactieve depressie’: “Het is een reactie op een bepaald verlies, net zoals je verlies kunt ervaren wanneer je een persoon kwijtraakt, zoals bij liefdesverdriet. Mensen die heimwee ervaren, zijn verliefd op hun thuissituatie.”

Cultuur

Dat veel Nederlanders er toch voor kiezen met vakantie te gaan in het buitenland, ondanks dat ze er eigenlijk niet van houden, wijt Vingerhoets voor een deel aan de Nederlandse cultuur: “Vroeger moest je naar de kerk en nu moet je op vakantie. Tenzij je heel erg ziek bent, vindt iedereen dat je eigenlijk naar het buitenland moet gaan. Dat is ingesleten geraakt, net zoals feest vieren in rare pakjes wanneer Oranje speelt.” Het advies van Vingerhoets is er vooral niet aan mee te doen wanneer vakantie je niet ligt. Zelf blijft hij vaak in Nederland: “In het laagseizoen ga ik wel naar plaatsen waar het dan een graadje of 20 à 25 is en nog lekker rustig. In de zomer gaan we naar ons appartement op Walcheren. Ik heb eigenlijk een ontzettende hekel aan reizen, vooral naar bestemmingen waar het krioelt van de mensen. Hoe minder zielen, hoe meer vreugde!”

_Advertentie.