Denken met woorden

Het menselijk brein begrijpt de wereld om ons heen op een taalkundige en zintuiglijke manier. Pablo Bernabéu (Language and Communication) onderzocht waarom dat zo is.

Woorden en concepten begrijpt het menselijk brein niet alleen met taalkundige hersengebieden, maar ook met zintuiglijke. Dit was al langer bekend, maar onduidelijk was waarom, wat er dan precies gebeurt en of het ene systeem sneller is dan het andere. Bernabéu onderzocht dit door zesenveertig proefpersonen woorden te laten zien, terwijl hun hersenactiviteit werd gemeten. Door bijvoorbeeld ‘zware jas’ en ‘hard welkom’ af te wisselen bracht hij in kaart wat er in het menselijk brein gebeurt.

Om te begrijpen wat warmte, herrie of snelheid zijn gebruikt ons brein inderdaad twee systemen. Het taalkundige: als we het woord ‘winderig’ horen checkt ons brein of er soortgelijke woorden zijn die we kennen. En het zintuiglijke: fysieke en emotionele herinneringen worden opnieuw geactiveerd als we een woord of concept verwerken. Het woord ‘winderig’ kan bijvoorbeeld een gevoel van wind op de huid doen opleven, of het geluid en de lichaamshouding die we aannemen als het waait.

Waarom er eigenlijk twee systemen zijn? Het taalkundige systeem werkt sneller dan het zintuiglijke. Het wordt ook eerder geactiveerd, maar soms schakelt het brein over. Zintuiglijk wordt er namelijk meer gedetailleerde informatie verschaft en verwerkt dan taalkundig. Proefpersonen die meer tijd krijgen om een woord te verwerken, blijken vaker het zintuiglijke systeem te gebruiken, om een ervaring grondiger te verwerken.

Welk systeem wordt gebruikt doet ertoe. Lang nadenken over wat iets voor je betekent kost niet alleen tijd. Overschakelen van het taalkundige naar het zintuiglijke systeem, en andersom, kost vooral ook veel energie. Meestal is het daarom beter het taalkundige systeem gewoon het werk te laten doen.

Cijfer: 8

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.