1964 03 01

Tilburgs Hogeschoolblad
jaargang 1
Redactie: H. B. Kramer W. G. Boerboom
R. S. P.J. M van der Lugt Redactie-adres: Hogeschoollaan 225, Tilburg
Economisch Sociologisch Instituut
P. J. J. M. van Overveld J, E, E. de Smit
J. H. Weiten berg
J. J. M. de Bont (Hoofd Bureau
Senaat)
nummer 4 1 maart 1964
In hel vorige nummer werd aandacht misch Sociologisch Instituut.
geschonken aan het I.V.A.; thans volgt een beschouwing, gewijd aan het, eveneens aan onze Hogeschool verbon-
den E.S.l.
Met ingang van 1 april 1964 wordt de naam
Het Economisch Sociologisch Instituut heeft, hoewel het in een afzonderlijke stichting is ondergebracht, steeds een sterke binding met de Hogeschool te Tilburg gehad. Het heeft zich sedert 1947 krachtig ontwikkeld. In de loop der jaren werd een groot aantal onder- zoekingen verricht in opdracht van bedrijfs- leven en overheidsinstanties. Bovendien werd in toenemende mate eigen research verricht op het gebied van de algemene economie, de bedrijfseconomie en de daaronder beho- rende specialisaties.
Het instituut tracht haar doel te verwezen- lijken door het in studie nemen van eco- nomische problemen in de ruimste zin van het woord, zowel ten behoeve van het on- derwijs aan de Katholieke Hogeschool, als ten behoeve van ondernemingen, overheids- instanties en particuliere instellingen.
De werkzaamheden worden verricht in twee afdelingen. Een activiteit welke meer recent tot het beoogde doel bijdraagt betreft de organisatie van cursussen op het terrein van het ziekenhuismanagement en de commer- ciële organisatie.
De werkzaamheden op het gebied van de fundamenteel economische research ten be- hoeve van het onderwijs aan de Katholieke Hogeschool vinden plaats in de afdeling in- terne research. Vooral in de laatste jaren hebben de activiteiten in deze afdeling een krachtige groei te zien gegeven.
v a n h e t gewijzigd
Economisch Sociologisch in Economisch Instituut
Instituut Tilburg.
Dit instituut werd op 3 november 1930 op- gericht als Economisch Technologisch Insti- tuut met als doel de studie van economische en technologische vraagstukken te bevorde- ren door het verzamelen en bewerken van gegevens, door het uitvoeren van onderzoe- kingen, door proefnemingen en voorts door alles wat dienstig kon zijn aan het beoogde doel.
Het is het oudste aan de Katholieke Hoge- school te Tilburg gevestigde Instituut.
De eerste in 1930 benoemde directeuren wa- ren Prof. H. A. Kaag en Prof. Dr. H. Ge- lissen. Laatstgenoemde werd in 1933 door Prof. Dr. J. E. de Quay opgevolgd.
Enige tijd later werd binnen het instituut een afdeling Noord-Brabant opgericht. Deze afdeling, die op 13 september 1937 in een afzonderlijke stichting werd ondergebracht, is uitgegroeid tot het huidige Economische Technologisch Instituut voor Noord-Bra- bant; een figuur, die in de verschillende provincies navolging heeft gevonden.
Op 29 december 1947 werd, teneinde mis-
verstand en verwarring te voorkomen, de naam van het oorspronkelijk Economisch Technologisch Instituut gewijzigd in Econo-
Als belangrijkste oorzaak hiervoor heeft ge- golden de toenemende behoefte van de zij- de van aan de Hogeschool verbonden hoog- leraren en aan wetenschappelijke assistenten.
De medewerkers van de afdeling interne re- search werden tot voor kort aangesteld bij het instituut. Met ingang van 1 augustus 1963 werd besloten deze aanstellingen recht- streeks bij de Katholieke Hogeschool te doen plaats vinden. Door deze constructie werd bereikt dat aan deze medewerkers de status van ambtenaar kon worden gegeven en dat de betrokken hoogleraren bovendien een nog meer rechtstreekse bemoeienis met deze as- sistenten verkregen. De desbetreffende assis- tenten bleven disciplinair gesteld onder de directie van het Econ&inisch Sociologisch In- stituut.
De belangrijkste gebieden waarop in de af- gelopen jaren fundamenteel economisch on- derzoek werd verricht betreffen de algemene economie, de monetaire economie, de be- drijfseconomie, de algemene econometrie, de wiskundige economie, operations research, de economie van de ontwikkelingslanden, de internationaal economische politiek en de economie van Oost-Europese landen.
Naast de verrichting van fundamenteel on- derzoek wordt het Economisch Sociologisch Instituut regelmatig ingeschakeld tot het verlenen van medewerking aan de oplossing van economische vraagstukken welke haar door ondernemingen, organisaties en over- heidsinstellingen worden voorgelegd. Deze werkzaamheden worden verricht in de af- deling opdrachten.
Dit praktisch gerichte onderzoek moet van groot belang worden geacht in het kader van het wetenschappelijk economisch onder- wijs in Tilburg.
De wetenschappelijke medewerkers worden daardoor regelmatig in contact gebracht met de in de maatschappij levende vraagstukken. V an hieruit worden impulsen ontvangen tot het zich steeds opnieuw bezinnen op de ont- wikkeling van onderzoekmethoden en tech- nieken, welke zowel in theoretisch als prak- tisch opzicht van belang kunnen zijn.
Bovendien wordt de kloof, die er tussen het wetenschappelijk onderwijs en het bedrijfs- leven gaapt, op deze wijze enigermate over- brugd.
2
Tegelijkertijd wordt voorzien in een in het bedrijfsleven levende behoefte aan objectieve en deskundige voorlichting. Gesteld kan wor- den dat de afdelingen interne research en opdrachten van het Economisch Sociologisch Instituut in hoge mate bevruchtend op el- kaar werken.
Over de aard van de aan de opdrachten afdeling voorgelegde vraagstukken kan in meer algemene zin worden gezegd, dat deze een complex karakter dragen en dat deze voorts van zodanige aard zijn dat zij in het algemeen niet of minder geschikt zijn om door leidinggevende functionarissen in de onderneming, de organisatie, of de bedrijfs- tak zelf te worden opgelost.
Van de zijde van het bedrijfsleven is onder meer een groeiende interesse waarneembaar op het gebied van de afzetproblematiek. Op zich zelf is dit niet verwonderlijk als men zich realiseert welke ontwikkelingen zich op vele markten voordoen, ontwikkelingen die zeker in quantitatieve zin niet zonder meer binnen de horizon van de ondernemingslei- ding vallen ( in dit verband valt te denken aan een algemeen toegenomen koopkrachti- ge vraag; plaatsgevonden welvaartsverschui- vingen als gevolg van een grotere spreiding van de welvaart over verschillende lagen van de bevolking; daarmede gepaard gaande wij- zigingen in het bestedingspatroon; aan de versterkte mate van de internationale con- currentie, mede als gevolg van de gemeen- schappelijke markt, de toenemende invloed van vervangingsartikelen, enz.)
Vooral ook in verband met een bewust te voeren investeringspolitiek wordt een betere oriëntatie op de actuele en toekomstige af- zetmogelijkheden een steeds gebiedender eis bij het voeren van een verantwoorde be- drijfspolitiek.
Het zou te ver voeren een complete opsom- ming te geven van de in de loop der jaren door het Economisch Sociologisch Instituut verrichte onderzoekingen.
In het kader van het marktonderzoek, welk onderzoek een overwegende plaats is gaan innemen in de laatste jaren, kan worden gewezen op de volgende „typen” van onder- zoek:
— onderzoekingen gericht op de benadering
van de actuele productie en afzetver- houdingen van een bepaald produkt in regionaal, nationaal en/of internationaal verband;
— onderzoekingen gericht op de benade- ring van de toekomstige afzetmogelijk- heden van een bepaald produkt of groep van produkten in nationaal en/of inter- nationaal verband (zgn. vraaganalyse) ;
— onderzoekingen gericht op de vaststelling van de meest gunstige plaats van vesti- ging van grootwinkelbedrijven;
— onderzoekingen gericht op de benade- ring van consequenties van de Euro- markt voor produkten, vervaardigd in
een bepaalde bedrijfstak;
— onderzoekingen gericht op de vaststelling van alternatieve mogelijkheden bij de keuze van de plaats van vestiging van produktie-ondernemingen en verkoopor- ganisaties binnen de landen van de Euromarkt ter maximalisatie van de af- zetmogelijkheden e.d.
Naast de verschillende vormen van markt- onderzoek werden in de afgelopen jaren on- derzoekingen van zeer uitleenlopend karak- ter verricht, zoals bijvoorbeeld een onder- zoek naar de economische structuur en de economische potenties van Midden-Brabant
(welk onderzoek werd uitgevoerd in op- dracht van de Streekraad voor Midden-Bra- bant) ; een onderzoek naar de in 1980 in Nederlandse zeehavens te verwachten over- slag van ruwe minerale produkten, fosfaten en meststoffen (welk onderzoek werd uitge- voerd voor de Rijksdienst voor het Nationa- le Plan); een onderzoek naar de positie van het Nederlandse industriële klein- en mid- delgrote bedrijf in de E.E.G. (welk onder- zoek werd uitgevoerd in opdracht van de Europse Commissie te Brussel) ; een onder- zoek gericht op de vaststelling van de bijdra- ge van de afzonderlijke Vlaamse Gewesten tot het totale nationale binnenlandse pro- dukt van België (welk ondrzoek in samen-
werking met het Centrum voor Economi- sche Studieën van de Katholieke Universi- teit van Leuven werd uitgevoerd) enz. enz. Een derde gebied dat, zoals werd opgemerkt, door het Economisch Sociologisch Instituut wordt bestreken, betreft de organisatie van cursussen.
In 1963 werd voor de vierde keer een cursus Commerciële Organisatie georganiseerd.
In hetzelfde jaar werd voor een derde maal een cursus Ziekenhuisbeleid georganiseerd. Elders in dit blad zal nader op de inhoud van deze cursussen worden ingegaan.
Aan het instituut zijn thans naast de direc- tie, die bestaat uit Prof. Dr. C. F. Schef- fer en ondergetekende, 26 medewerkers en 4 medewerksters verbonden. In het Dage- lijks Bestuur hebben zitting Mr. G. E. F. M. van der Schrieck, Prof. Dr. P. P. van Berkum en Mr. Ph. C. M. van Campen.
In verband met zijn benoeming tot Staats- secretaris van Sociale Zaken en Volksge- zondheid zag Dr. J. F. G. M. de Meyer zich onlangs genoodzaakt de functie van voorzitter van het Bestuur neer te leggen.
In de Raad van Advies hebben zitting Prof. Dr. D. B. J. Schouten, Prof. Dr. J. J. J. Dalmulder en Dr. J. A. Geertman.
Dr. K. A. M. Bogaert.
Cursus commepciële organisatie
De Cursus Commerciële Organisatie, welke door het Economisch Sociologisch Instituut in samenwerking met het Nederlands Ka- tholiek Werkgevers Verbond wordt georga- niseerd, is voornamelijk ingesteld voor al dan niet academisch gevormde functiona- rissen uit het bedrijfsleven, welke uit hoofde van hun arbeid met vraagstukken op com- mercieel organisatorisch terrein in aanraking komen.
De Cursus werd dit lopende studiejaar voor de vierde maal georganiseerd en mag zich in een gestadig groeiende belangstelling ver- heugen.
In tegenstelling tot wat men mogelijk zou verwachten, is het gros van de deelnemers afkomstig uit de kleinere en middelgrote be- drijven, hetgeen er op wijst, dat men ook in de ondernemingen van beperkte omvang oog gaat krijgen voor een meer wetenschap- pelijke benadering van deze materie.
De Cursus wordt gegeven op een aantal woensdagen in de maanden november tot en met februari en omvat 40 college-uren.
3
Teneinde een al te theoretische benadering van de stof te vermijden, wordt ongeveer de helft van de beschikbare tijd besteed aan discussies over de aan de orde gestelde on- derwerpen. Daar de cursisten over het al- gemeen praktijkervaring hebben, kan aldus een vruchtbare uitwisseling van ideeën ont- staan.
Het docentencorps van deze cursus bestaat, naast enige hoogleraren en lectoren van de Hogeschool, voornamelijk uit deskundigen uit het bedrijfsleven, waardoor de praktijk nog meer tot haar recht kan komen.
De te behandelen stof wordt telkenjare zo- danig gekozen, dat deelnemers van een vroe- gere cursus zonder bezwaar aan de nieuwe cursus kunnen meedoen. Als oriëntatie een kleine greep uit het lesprogramma van de lopende cursus.
Organisatie van de commerciële activiteit in de onderneming
Integratie van productie en verkoop
Distributie en verkoopstimulering
Problematiek Euromarkt (marketing!)
Samenwerking in de commerciële organi- satie
Administratieve informatie ten behoeve van de commerciële leiding
Motivation Research Case study
etc. . . .
Aan het einde van de cursus wordt een ma- nagement game gehouden, waardoor, zij het op sterk ‘ereenvoudigde wijze, de gevolgen van bepaalde beleidsbeslissingen op commer- cieel organisatorisch terrein kunnen worden geanalyseerd. Dit „bedrijfsspel”, dat een sterk wedstrijdkarakter bezit, wordt gespeeld tussen groepen cursisten, terwijl als scheids- rechters medewerkers van het Economisch Sociologisch Instituut optreden.
Mej. M . M . J. Savelsbergh.
De cursus Ziekenhuisbeleid
Een van de bijzondere activiteiten die het Economisch Sociologisch Instituut jaarlijks
4
onderneemt, is het organiseren van een cur- sus voor leidinggevende functionarissen in de ziekenhuiswereld in samenwerking met het Dr. Veeger Instituut, dat verbonden is aan de Universiteit te Nijmegen en het Se- minarium voor Praktische Gezondheidszorg gelieerd aan de leerstoel voor Sociale Ge- neeskunde van de Universiteit te Utrecht.
Het is de bedoeling om aan artsen, econo- men, administrateurs en personen uit de sec- tor verplegenden, gelegenheid te bieden, h u n inzicht in de samenhang van de verschil- lende sectoren van de gezondheidszorg te verdiepen.
Van het grootste belang wordt geacht, bij te dragen in de vermeerdering van hun ken- nis en kunde op het gebied van leiding ge- ven in het algemeen en van de organisa- torische problematiek in het bijzonder.
De Cursus Ziekenhuisbeleid tracht dit doel te bereiken door de deelnemers een zorg- vuldig samengesteld programma te bieden van voordrachten en excursies in binnen- en buitenland, en de zelfwerkzaamheid van ieder afzonderlijk en in groepsverband zo- veel mogelijk te stimuleren.
Veel aandacht wordt hierbij besteed aan de discussie- en vergadertechnieken, teneinde de kennisoverdracht te optimaliseren.
Het studieterrein van de cursus is in hoofd- lijnen te onderscheiden in een economisch, een psychologisch, een sociologisch, en een medisch-organisatorisch deelgebied.
Voor deze deelgebieden fungeren Prof. C. F. Scheffer, Prof. Dr. F. J. P. van Dooren, en Dr. J. B. Stolte, als centrale docenten. De algemene leiding berust bij Dr. J. B. Stolte, die de initiatie-ideeën voor deze cur- sus heeft opgedaan aan de Universiteit van Edinburgh en deze heeft uitgewerkt voor Nederland.
Voor de derde maal wordt de Cursus Zie- kenhuisbeleid gehouden en zij ondervindt uitermate grote belangstelling van het na- tionale en internationale ziekenhuiswezen, omdat zij uniek genoemd mag worden in de West-Europese landen.
J. W . Gruyters.
De sociologie in d e sociale f a c u l t e i t
Sinds september 1963 zijn een aantal weten­ schappen in één sociale faculteit samenge­ bracht. Zich realiserend, dat naast maat­ schappelijke en wetenschappelijke persoon­ lijkheden ook de student zelf aan de nieuwe ontwikkelingen in zijn studierichting mede vorm dient te geven, organiseerde de Sociale Interacademiale in samenwerking met de U.S.S.V. op 17 februari te Utrecht een stu­ diedag aangaande bovengenoemde gewijzig­ de opzet.
De Rotterdamse hoogleraar Prof. dr. J. A. A. van Doom, als eerste spreker uitgenodigd, stelde, dat de huidige opleidingen in de so­ ciologie zich door drie kenmerken onder­ scheiden:
1. de opleiding heeft een te brede basis, zij is te weinig exclusief sociologisch.
2. de specialisaties zijn te ondiep.
maatschappij
adviseur deelnemer onderzoeker
theorie <­ -^ sociologie ■^ ^ 3. de specialisaties zijn te weinig program­ matisch opgezet, zodat momenteel enkele belangrijke maatschappelijke sectoren te weinig aandacht krijgen. Door de instelling van een sociale faculteit heeft de sociologie bovendien tot haar ver­ rassing enkele buurwetenschappen gekregen, zoals de psychologie en de culturele anthro­ pologie. Op de diversiteit in specialisaties en richtingen binnen de sociologie zelf, heeft dit niet bevorderlijk gewerkt. V oor grotere inter­ ne homogeniteit zijn noodzakelijk: 1. een betere integratie in het studiepro­ gramma, wat meteen betekent een zekere structuering in hoofdvakken en duidelijk ondergeschikte nevenvakken. 2. een onderscheid tussen onderbouw (can­ didaatsopleiding als basis) en boven­ bouw (specialistische doctoraal studie). Een eventuele nieuwe opbouw geeft verder schematisch de volgende scala van moge­ lijkheden te zien: sectoren (bedrijfssoc. maatsch. werk, etc.) Organisaties (b.v. politiek) soc. onderzoek macro­dimensie meso­dimensie micro­dimensie cult, anthrop. verwante wetenschappen [■ soc. psych. hulpvakken nevenvakken pol. wetensch. wijsbegeerte wetenschapp. [ geschiedenis psychologie ondersteuning voor 1 recht maatschapp. functies J economie 5 De vraag is, welke keuze aan de hand van dit schema te verdedigen zou zijn. De socioloog is niet op de eerste plaats, we- tenschapper, maar toegepast werker, die zich bovendien niet alleen bezig dient te houden met de analyse, maar ook, evenals de eco- noom, met de daaropvolgende beslissing (soc. politiek). De maatschappelijke evolu- tie van de sociologische kennis wordt gedekt door de as wetenschap-werkelijkheid, terwijl de as theorie-onderzoek haar slechts snijdt. II K a n de studie in de westerse sociale wetenschappen niet zo geregeld worden, dat de student reeds voor zijn candidaats exa- men het idee krijgt, dat hij sociologie stu- deert? ad I De voornaamste onderdelen waarbij het onderwijs van de sociologen en psycho- logen in grote lijnen gemeenschappelijk ge- geven kan worden zijn: a. de methodiek b. de gedragsleer ad. a gezamenlijk onderwijs is economi- scher, men kan dieper op de stof ingaan met de beschikbare krachten. De methodiek zou in grote lijnen voor het kandidaats behan- deld moeten worden, zodat de student na niet te lange tijd in staat zal zijn zijn vak- literatuur te begrijpen en te evolueren. De nederlandse sociologie moet dus haar re- latie tot de maatschappij accepteren. Be- langrijk is dus, die maatschappelijke sectoren in de opleiding te betrekken, waar de be- langrijkste beslissingen vallen. D e sociologie behoort zich m.a.w. te richten op het beleid van de belangrijkste instanties. De Rotter- damsche Economische Hoogeschool kent dan ook, na een inleiding voor het propaedeu- tisch en een algemene fundering voor het kandidaats drie, op deelnemen en adviseren Na het kandidaats zou er meer op de ge- gerichte specialisaties: 1. economische sociologie 2. organisatie sociologie 3. politieke en rechtssociologie Als bijvakken werden de hulpvakken (wijs- begeerte logica), geschiedenis (van de laat- ste 100 jaar), psychologie, recht en econo- mie uit het schematisch overzicht ingevoerd. Door deze opzet werd gepoogd een midden- weg te vinden tussen de vorming van een algemeen gevormd socioloog en een sociaal- wetenschappelijke beroepsopleiding. Op deze wijze verkrijgt men een scherpere profilering in de opleiding en wordt helder- der wat men van de afgestudeerden kan verwachten in de maatschappij. Na prof. van Doorn besprak de Wageningse hoogleraar prof. dr. J. A. A. van Leent het fe- nomeen van psychologen en sociologen m één faculteit, door de volgende twee vraag- stukken aan de orde te stellen. I Moet de faculteit niet zo worden inge- richt, dat het onderwijs in die delen van de sociologie en de psychologie, die in beginsel of in feite samenvallen ook op gemeenschap- pelijke wijze verzorgd wordt? 6 kozen specialisatie afgestemd moeten wor- den. Als derde spreker zette de Utrechtse stu- denkt Dekker de werkzaamheden van een aan de rijksuniversiteit opgerichte studie- commissie uiteen, bestaande uit een college van studenten, dat bij voorkomende gevallen van wijziging van studieprogramma of ver- andering van leerstof door een individueel hoogleraar, hieromtrent in formeel overleg kon treden. Aangezien de indruk kon worden gewekt, dat deze commissie hier niet was om haars zelfs wille, maar inderdaad poogde aan in- richting en coördinatie van het studiepro- gram bij te dragen, meer dan enkel het prin- cipe van medezeggingsschap voor de student te symboliseren, is zij vermeldenswaardig. In de discussie tenslotte vroeg prof. Kruyt zich af, of het mogelijk was, na een specia- listische opleiding als boven geschetst, de student nog voldoende garanties te geven voor een beroepsuitoefening aangepast aan zijn betrekkelijk eenzijdige opleiding. Prof. van Doorn antwoordde hierop, dat de specia- lisatie door hem bedoeld, meer in een bepaal- de maatschappelijke sector ligt, dan in een specifiek beroep. In de specialisatie komt men in aanraking met een bepaald complex van maatschappelijke vraagstukken, waarin men wegwijs kan worden als algemeen so- cioloog. Desgevraagd stelde prof. van Doorn verder, dat hij inderdaad de gedragsleer van Leent wel in zijn opzet zou willen integreren, maar dat hij zich minder interesseerde voor het individuele gedrag, als wel de door hem aan- geduide macro- en mesodimensie in de so- ciologie. Overigens verdacht hij er prof. van Leent van een uit eigen vorming resulterende persoonlijke visie te geven en deze gedrags- leer te noemen. Prof. van Leent ontkende dit en zag de moeilijkheden eerder gelegen in het vinden van een interdiciplinaire combinatie- vorm, dan bij de gedragsleer zelf. Hij be- enkele bouw- d e afgelopen d a n eenieder gedacht had. Dit heeft tot gevolg, dat de sporthal niet eerder dan begin mei en het totale complex niet voor h e t begin v a n h e t volgende studiejaai ter beschikking komt. Daar een forceren van de mogelijkheden veel van de allure van ons lustrum weg zou nemen, hebben Uit nauwkeurige berekeningen opzichters is winter toch echter gebleken, n o g strenger geweest is wij n a rijp ven naar INDOOR beraad besloten d e viering h e t begin v a n h e t volgende te verschui- studiejaar. Vanaf 17 februari zal de heer van Erven voortaan 's maandags van 6—7 uur een uitgekookte indoor- training geven enkel voor 5e jaars en onder. Overige indoor uren: — — — — — d e d e d e d e Italiaanse regering Oostenrijkse regering Franse regering Luxemburgse regering Dinsdags Donderdags Vrijdags V oor voetballers 17.45-—18.45 uur 18.45—19.45 uur 17.00- -18.00 uur 18.00- -19.00 uur 18.00—19.00 uur 19.00—20.00 u u i t.b.v. h e t ,,Fondation Européenne de la Culture", dat van 11 tot 16 mei 1964in Athene zal worden ge- Mededelingen NEDERLANDSE STUDENTEN Algemeen KAMPIOENSCHAPPEN. PENRAGON—LUSTRUM Zoals de meesten Uwer reeds vernomen hadden uit d e kortelings opengedraaide propagandakraan van de zevende lustrum commissie, zou Pendragon mede in het kader van de opening van het nieuwe complex, in mei een uitgebreide feestweek tege- moet gaan. De traditionele nederlandse studenten kampioen' schappen zullen dit jaar van 20—22 april in Rot- terdam gehouden worden. Programma: maandag 20 april: schermen. dinsdag 21 en woensdag 22 april: alle overige sporten. Slotfeest in de Rivièra-hal. V oor slaapgelegenheid k a n worden gezorgd. In verband m e t d e uitgebreide organisatie, is h e t noodzakelijk, d a t d e inschrijvingen o p zeer korte termijn binnen zijn. Opgave dient men te verrichten bij de commis- sarissen tegen vooruitbetaling v a n ƒ 2,50 p e r m a n . * Voor belangstellenden kunnen wij mededelen, dat v a n d a t sloot m et katalysator (Parsons) aansluiting als w as de sociologie te stellen, dat integratie m et de gedragsleer mogelijk en noodzakelijk, wilde m en m et de Amerikaanse niet missen. (Zie ook Sociologische Gids, 1963 no. 4). voor h e t studiejaar 1964—1965 schikking zijn gesteld door: beurzen t e r b e - - d e Nederlandse regering, congres houden. Nadere inlichtingen zijn reau studentenbelangen. te verkrijgen o p h e t b u - P. van Overveld. LANDBOUW EN ECONOMISCHE GROEI Wi] vragen uw aandacht en belangstelling vooi het onderstaande Ter gelegenheid van zijn derde lustrum organiseert de Agrarische Kring een congres over „Landbouw en economische groei in de ontwikkelingslanden" Ter voorbereiding hiervan zijn aan de universitei- ten en hogescholen van Amsterdam, Groningen, Tilburg en Wagenmgen studiegroepen opgericht' die ieder een bepaald deelobject of aspect van het' congresthema bestuderen, wat aan de discussies tijdens het congres ten goede zal komen De agenda luidt • Naar aanleiding hiervan is het bestuur overge- gaan tot de oprichting van de studiegroep COME- CON Deze studiegroep zal de meer economische aspecten van de COMECON als geheel en van de aangesloten landen afzondeilijk onder de loep te nemen Gezien de korte tijd van voorbereiding zullen en- kele specialisten op dit terrein uitgenodigd wor- den, om in besloten vergadering voor de leden van de studiegroep een lezmg te houden, zodat op deze wijze de kennis over de COMECON op korte termi)n verdiept kan worden Voor de deelnemers aan de studiegroep COME- CON betekent dit, dat hen twee a drie interes- sante maanden te wachten staan, bekroond door het bovengenoemde congres Hieraan zullen ver- schillende leden kunnen deelnemen Woensdag 18 maart Dr Colin Chrk The deve- lopment of agriculture in de poorer countries, Prof Ir J H L Joosten Micro-economisché be nadering van de Landbouw in de ontwikkelings- Eenieder die belangstelling voor de studiegroep landen Donderdag 19 maart Prof Dr R A J van Lier Sociale aspecten van de structuurveranderingen in de ontwikkelingslanden. Zijne Excellentie Dr I N Th Diepenhorst Be- trekking tussen de arme en de rijke landen. Forum onder voorzitterschap van Prof Dr L H Janssen S J Congrescentrum Restaurant Boslust, Tilburgseweg Deelnemersprijs ƒ 12 50, de maaltijden voor beide dagen inbegrepen Inschrijven bij het bestuur, indien schriftelijk, dan via onderstaand adres Enerzijds wegens de importantie der economische en sociale aspecten van dit nijpende vraagstuk en anderzijds om zowel de landbouw als de proble- matiek van de ontwikkelingslanden meer in de be- langstelling van de Tilburgse studenten te plaatsen, achten wij een congres over voornoemd onder- werp geheel op zijn plaats Deze overwegingen en de kwaliteiten der sprekers veroorloven ons dan ook, u met nadruk tot spoedige opgave voor London per Martin's Air Charter DC-3 het congres aan te sporen STUDIEGROEP—COMECON Panjs per trein Rotterdam-Panjs 20/3 en 26/3 1964 (vertr 12 12 pm) Parijs-Rotterdam 3/4 en 10/4 1964 (vertr 13 57 pm ) Prijs ƒ 48,— retour Nu het zo geslaagde congres over Latijns-Amen- ka achter ons ligt is het ons een genoegen U mee te kunnen delen, dat in mei een congres onder auspiciën van „De Tribune" gehouden zal worden over de COMECON 8 Voor het bestuur, L W J Sosef, HEOOA h t secretaris 1 Prijs ƒ40,— enkele reis, ƒ80,— retour en voor dit congres heeft, kan zich schriftelijk opgeven bij het abactiaat van T S F Natuurlijk kunt U zich ook bij een van de be- stuursleden opgeven Nadere medelingen zullen de deelnemers aan de bijeenkomsten en de lezingen tijdig toegezonden worden Voor het T S F -bestuur J W J Tabbers h t ab-actis Martimtorenstraat 8 Tilburg * NED BUREAU VOOR BUITENLANDSE STUDENTENBETREKKINGEN NBBS Pasen 1964 Ook dit jaar stelt het NBBS de nederlandse stu- dent in de gelegenheid om met Pasen zijn vacan- tieoorden Londen en Parijs op een goedkope ma- nier te bereiken Amsterdam - London - Amsterdam (Schiphol) (Southend) 21/3 EHOOB 25/3 2 3 1/4 4 8/4 6 USA 1964 Hoewel beide „NBBS"-schepen, m s Waterman en ms Grote Beer, naar het buitenland zijn ver- kocht IS het NBBS toch gelukt enige overtoch- ten met m s Grote Beer te organiseren n 1 Rotterdam-New York op 20/6, 13/7 en 4'8 1964 New York-Rotterdam op 3/9 Naar verdere mogelijkheden wordt gezocht Toerleiders en Hotelstaven Degene die belangstelling heeft om m de ko- mende zomermaanden op te treden als tourleider voor buitenlandse studenten in Nederland of in Europa en hij die werkzaam zou willen zijn m een van de zes NBBS-hotels in Europa kan m- vulformulierfen verkrijgen ten kantore Inlichtingen en hoekingen NBBS-kantoor Tilburg Prof Dondersstraat 2, tel 32857 Kant uren Ma en Wo 17 00—18 00 uur Direkteur NBBS-TILBURG B S M Gerritsen Sociologie SOCIOLOGISCHE KRING XlIIe SOCI-CONGRES 8-9-10-11 april 1964 AMSTERDAM—WOUDSCHOTEN (Pasen 29-30 maart) Onderwerp DE PLURALE SAMENLEVING, de toepasbaarheid van het begrip in diverse landen Kosten deelneming aan het congres ƒ 20,— (dat IS minder dan de kosten die gemaakt worden voor overnachtingen en maaltijden, het tekort wordt op- gevangen door het bedrijfsleven) Introduce's voor het feest ƒ 3,— Behalve naam en adres, gelieve men op te geven studierichting en jaar van inschrijving De deelneming staat open voor 3e jaars en ouder Definitieve informatie omtrent een en ander zal volgen SOCIOLOGISCHE KRING Op woensdag 11 maart zal drs P Valkenburgh van het Sociologisch Instituut te Groningen aan onze hogeschool een inleiding met daaropvolgende dis- cussie verzorgen over het thema „Een sociologische analyse van het verschijnsel oorlog" Aanvangstijd 4 uur De Sociologische Kring nodigt zyn leden uit in groten getale te komen kennismaken met een ak- tueel onderwerp m de macro-sociologie Inschrijving bij Acht en twintigste jaargang - No 5 - februari 1964 Inhoud Blz DE KASRESERVEPOLITIEK IN NEDERLAND door Dr C D Jongman 185 DIRECT COSTING door Dr J A Geertman 193 ANALYSE VAN DE ARBEID VAN BEDIENEND PERSONEEL IN SEMI- AUTOMATISCHE FABRIEKEN door Prof Ir ] M F Driesse 206 NAAR EEN NIEUWE KOERS IN HET VESTIGINGSBELEID ? doorDr G F A deJong 215 Binnengekomen boeken 224 Boekbespreking DE SOCIAAL-ECONOMISCHE BESTURING VAN NEDERLAND, door J E Andriessen, S Miedema en C J Oort Besproken door Prof Dr H W J Bosman 225 VAN OVERLOOP NAAR OVERHEVELING, dooi Dr J H Lubbers Besproken door Prof Dr K A M Bogaert 226 KOSTEN EN KOSTPRIJS, door Prof Dr H J van der Schroeff Besproken door Prof G L Groeneveld 227 COMMUNICATIE, KERNPROCES VAN DE SAMENLEVING, door Dr G A M Vogelaar Besproken door Drs J van Dooren 229 DER BETRIEB UND DER MARKT, door Dr J A Geertman Besproken door Prof Dr R Slot 229 9 P J V Overveld Findelstraat 35 Tilburg * PROF VAN WIJMEN zal op MAANDAG 9 MAART as om 9 30 uur het schriftelijk candi- daatstentamen burgerlijk recht en handelsrecht af- nemen Opgave voor dit tentamen tot uiterlijk 1 maart a s per tentamenkaart / * Economie h t secretans INHOUDSOPGAVE „ECONOMIE" P J van Overveld, Op donderdag 12 maart as zal een excursie wor- den gehouden naar Euratom te Brussel Deze ex- cursie wordt georganiseerd door de Tilburgse Eco- nomische Faculteitsveremging in samenwerking met de studievereniging voor Bedrijfskunde der Industna van de Technische Hogeschool te Eind- hoven Inleiders in Brussel zijn mr von Geldern en mr 's Jacob Het vertrek zal plaats vinden om 945 uur vanaf het station Men dient een legitimatiebewijs mede te nemen maken tussen hen, die het geld­ krediet­ en bank­ wezen verplicht bestuderen in de alg econ ­ be­ dnjfsecon richting, bijzondere studie van de alge­ mene economie en hen, die het in een der andere richtingen als keuzevak bestuderen Ik meen dat een keuzevak een volwaardig vak IS en daarom ook als onderdeel van de doctorale studie grondig dient te worden bestudeerd Het wordt immers ook uitdrukkelijk op de bul vermeld Het IS echter wel mogelijk om enigszins aan deze wens tot differentiatie tegemoet te komen door aan degenen, die het vak als keuzevak nemen, toe te staan het boek van Kessler, Monetair evenwicht en Betalingsbalansevenwicht, te vervangen door PaulEinzigMonetarypolicyendsandmeans (Penqum books, 1964) Dit is de 2e, geheel her­ ziene druk van „How money is managed" (1954) Ik maak van de gelegenheid gebruik er nog eens op te wijzen, dat mdien men het schema van de studiegids volgt, overleg met mij over de litera­ tuurlijst niet nodig is Indien men op een gesprek daarover prijs stelt, is men natuurlijk welkom De literatuurlijst is aangevuld met Th A Stevers, Renteverschillen en renteniveau (diss Tilburg 1962) Vooral aan te bevelen aan de econometristen H S Udeh, The impact of inflation on the level of economie activity (diss Rotterdam 1963), voor­ al voor de econometristen en voor hen, die , ont­ wikkelingslanden" volgen A A ] Smulders, Pressiegroepen en inflatie in de Ver Staten (diss Tilburg 1963) Men kan desgewenst de bestudeerde boeken op het tentamen meebrengen Het laatste boek kan 2 andere boeken uit de lijst vervangen 00 H W J Bosman ¥: T E F ­MEDEDELIN G Excursie Effectenbeurs Op vrijdag 6 maart a s zal onder leiding van de hoogleraren prof dr H W J Bosman en prof dr C F Scheffer een excursie naar de effectenbeurs in Amsterdam plaats vinden Deze excursie is bestemd voor candidaatsstuden­ ten Het programma is als volgt 9 00 uur vertrek per bus van af het N S sta­ tion Tilburg 11 00 uur aankomst bij de effectenbeurs inleiding door prof dr H W J Bosman inleiding door drs D J van Dissel, secretaris van de „V ereeniging voor den Effectenhandel" De kosten 5 personen Opgave Bureau Studentenbelangen MEDEDELING AAN 5e JAARS ECONOMETRIE STUDENTEN EN OVERIGE BELANGSTELLENDEN deelname bedragen ƒ 6,— Maximale Op de vrijdagen 6-, 13- en 20 maart 1964 zullen de colleges van Dr M Euwe van 16 00—18 00 uur worden overgenomen door Prof dr ir L Kos- ten, hoogleraar aan de Technische Hogeschool m Delft Tijdens deze colleges zal Prof Kosten simulatie problemen behandelen Mede omdat voor dit speciale onderwerp wel- licht ook buiten de 5e jaar Econometrie-studenten belangstelling hiervoor bestaat, stellen wij u hier van gaarne in kennis Hoofd ■X- A A M Opleiding en Veenhuis V orming CURSUS PROGRAMMERIN G IBM­1620 Tot het einde van dit collegejaar zal Mevrouw S P M Brouwer-Euwe op vrijdagen van 16 tot 18 00 uur colleges geven, waann de program mering van de IBM­1620 wordt behandeld Voor 3e jaars Econometrie zal door Dr M Euwe aan het einde van het college­jaar een tentamen worden afgenomen Degenen die dit tentamen met gunstig resultaat afleggen, kunnen tevens m het bezit worden ge steld van het Praktijkdiploma voor Programmeur, dat door de Minister van Economische Zaken wordt erkend Wellicht dat hiervoor ook buiten de kring van 3e jaars Econometrie­studenten belangstelling be staat Hoofd Opleiding en V orming * LITERATUUR DOCTORAAL GELD­ KREDIET­ EN BAN KWEZEN Er IS wel eens op aangedrongen bij het vaststel len van de literatuur een duidelijk onderscheid te 10 A A M Veenhuis 12 15 uui eenvoudige lunch 13 00 uur rondgang over de beurs 14 00 uur discussie en vertoning van de beurs- film 15 30 uur (ongeveer) einde excursie, men kan zich op eigen gelegenheid m Amster- dam begeven 23 00 uur vertrek De prijs van deze excursie bedraagt ƒ4,—, vi^aar- bij uitsluitend de reis en de eenvoudige lunch inbegrepen is Intekening bij mej L Vermeer (Bureau Stu- dentenbelangen) onder gelijktijdige betaling van de mschnjvingssom Hiernaast bestaat de mogelijkheid in te tekenen op een voorstelling te geven door de toneelgroep STUDIO m het theater „De Brakke Grond" S T U D I O IS een zeer vooruitstrevende toneel- groep die zich er op toelegt modern toneel aan een zo breed mogelijk publiek te brengen In het theater „De Brakke Grond ' bevindt zich het toneel in het midden van de zaal om het publiek zo veel mogelijk bij de handeling te betrekken Op vrijdag 6 maart zullen drie eenakters opge- voerd worden, waarvan de titels nog met vrij gegeven zijn De reputatie van STUDIO staat er borg voor dat het een geslaagde voorstelling zal worden, bovendien loont een bezoek aan dit theater al- tijd de moeite De inschrijving hiervoor staat eveneens open bij mej L Vermeer Intekenen is alleen mogelijk voor de plaatsen van ƒ2— enƒ3,— De bus vertrekt na afloop van de voorstelling bij het theater Zo gauw nadere gegevens bekend zijn, zullen deze zo snel mogelijk door gegeven worden N R van Dijk htassessor T EF ZIJ, die zich hebben voorgenomen tijdens het academisch jaar 1964/1965 aan een Amerikaanse Universiteit economie te gaan studeren, worden m de gelegenheid gesteld zich hierop door mid- del van een zomer cursus aan de "University of Colorado" vor te bereiden Bedoelde cursus vangt aan op 25 juni en zal duren tot 26 augustus Nadere inlichtingen hierover bij het bureau stu- dentenbelangen In aansluiting op hetgeen in het vorige nummer van dit blad is vermeld over het candidaatsten- tamen ,,Organisatie van de onderneming" deelt Dr Geertman het volgende mee Gezien de beperkte beschikbaarheid van G Shil- linglaw ,,Cost Accounting Analyses and Control" wordt voor het lopende studiejaar de volgende wijziging m de tentamenregeling voor het candi- daats aangebracht Het schriftelijk tentamen zal voor de eerste maal worden afgenomen op 11 juni as Zowel het theo- retische als het meer praktische gedeelte van het tentamen zullen m de voormiddag plaats vinden (9 30 - 12 30 uur) Mondelinge tentamens wor- den nog afgenomen tot en met 12 mei Overigens blijft de regeling ongewijzigd Van studenten, die tentamen wensen af te leggen, wordt verwacht, dat — naast de overige literatuur — het gehele boek van ShiUmglaw wordt bestu- deerd, met dien verstande, dat de hoofdstukken 1 tm 11 globaal kunnen worden doorgenomen Hoofdstuk 17 tenslotte behoort tot het vak Finan- ciewezen en wordt derhalve met gevraagd •X- In tegenstelling tot hetgeen eerder werd bericht, zal het schriftelijk tentamen geld-, krediet- en bank- wezen worden afgenomen op maandag 27 april a s Tijd 930uur Plaats Hogeschool Rechtswetenschappen Op donderdag 5 maart 1964 te 16 00 uur zal Mr A L OLDE KALTER gewoon hoogleraar in het romeinse recht aan de Katholieke Hogeschool te Tilburg zijn ambt aan- vaarden met het houden van een openbare rede in de aula van de Hogeschool, Hogeschoollaan 225 Tot bijwoning van deze plechtigheid worden alle belangstellenden door Rector en Senaat uitgeno- digd Na afloop receptie in de Senaatskamer *** 11 12 MEDEDELINGEN VAN DE REDACTIE - In principe verschijnt het Tilburgs Hogeschoolblad om de veertien dagen, met uitzondenng van de academische vakanties. - Men wordt verzocht adreswijzigingen en foutieve adressering tijdig aan de redactie bekend te maken. - Kopie dient veertien dagen voor het verschijnen van het volgende num- mer m het bezit van de redactie te zijn.