Nederland nadert top vijf kennislanden

Nederland is een plek gestegen op de lijst van kennislanden, van plaats acht naar plaats zeven. Toch is er nog een hoop te doen als Nederland in 2020 een plekje in de top vijf wil bemachtigen.

Vandaag werd de tweede voortgangsrapportage van de Kennis en Innovatie Agenda 2011-2012 bekend gemaakt, de zogenaamde Kia-foto. Voor de duidelijkheid: met een gezellig kiekje heeft de Kia-foto weinig te maken. Het rapport is opgesteld uit zestig indicatoren en laat zien in hoeverre Nederland op koers ligt om in 2020 tot de top vijf van kennislanden te behoren. De Kia-organisatie bestaat uit dertig organisaties uit de kennissector.

De zevende plek in de Global Competitiveness Index lijkt erop te wijzen dat Nederland op de goede weg zit. De top vijf is een stapje dichterbij gekomen. Toch betekent dit niet dat we nu rustig achterover kunnen leunen. Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van Kia: “Ik maak mij wel nog steeds zorgen over het niveau van de Nederlandse investeringen in scholing, kennisontwikkeling en innovatie. Juist die leiden tot een sterkere innovatieve economie, meer werkgelegenheid, hogere belastingopbrengsten en minder kosten voor de sociale zekerheid”.

Als het gaat om investeringen in onderwijs en onderzoek presteert Nederland dan ook ondermaats volgens het rapport. Deze blijven achter bij die van de top vijf van kennislanden. Extra investeringen zijn nodig om Nederland verder omhoog te leiden, maar de kans is klein dat de regering de komende tijd met extra geld over de boeg zal komen. “In het beste geval blijven de toekomstige investeringen op het huidige niveau, terwijl we eigenlijk meer zouden willen en zouden moeten doen”, aldus Rinnooy Kan. “We zullen we de mogelijkheden maximaal moeten benutten om alles slimmer en effectiever te doen. Daar zijn goede kansen voor”.

Een ander pijnpunt is de kwaliteit van het hoger onderwijs. Die staat momenteel onder druk, onder meer door de harde maatregelen van staatssecretaris van onderwijs Halbe Zijlstra. Daarnaast worden collegezalen steeds voller, waardoor docenten minder persoonlijke aandacht kunnen geven, en werven excellentieprogramma’s te weinig deelnemers.

Nederlandse onderzoekers hebben hun plek in de internationale top weten te behouden. Door het gebrek aan investeringen de komende jaren zal deze toppositie echter onder druk komen te staan. Meer geld is er niet, dus zal het onderzoek selectiever en geconcentreerder moeten worden. Meer gespecialiseerde kennisclusters zijn hierbij van belang, evenals een intensievere samenwerking tussen publieke en private instellingen.

_Advertentie.