Recensie: Stapel op Schuimt

Ongehoord! Een twitterverbod op Schuimt, een literaire festival in de Paradox.   Dat had niets te maken met de hoofdgast Diederik Stapel, maar wel met de veiligheid van de mysterie guest. Een legendarische avond over leugens, bedrog, veroordeling en Libellegelul.

De zaal zat halfvol literatuurliefhebbers en halfvol met medewerkers van de universiteit. De eerste keer dat Diederik in het openbaar in Tilburg optreedt, mag niet gemist worden.

Schuimt is tegendraads literair en vanavond een programma met extra lef. Frank van den Nieuwenhuizen draagt mooie gedichten van Reve voor, die wonderwel passen in de ongemakkelijke sfeer. Esther Porcelijn doet een column  over Didi en Tonnie (Diederik en Anton Dautzenberg), de buurjongetjes waar je eigenlijk niet mee wil spelen want: “Didi heeft teveel gelogen en Tonnie heeft teveel verzonnen.”  Boy Jonkergouw danst in zijn nakie met een discobol voor zijn penis en hekelt het ‘katholieke varkenshoudende deel van de bevolking’ die klaar staan met hun oordeel. Spectaculair, prachtig theater.

Maar dan de mysterie guest: Marthijn Uittenboogaard, de strijder voor de rechten van pedoseksuelen.  Voor zijn veiligheid was het twitterverbod ingesteld.  Doodstil  in de zaal als Dautzenberg hem voorstelt. Het interview zelf was niet scherp, maar de welbespraakte Uittenboogaard zet je aan tot denken. Door de vragen uit de zaal werd het spannender en interessant, een hoogtepunt.

Na de pauze was daar Stapel. Een voorproefje van de theatervoorstelling die hij samen met de schrijver Dautzenberg gaat geven.  Ontspannen zitten ze op het podium, verklaren hun vriendschap.  Ze lezen elkaars mails voor, een kwart meter geprint papier tot nu toe. Dautzenberg schrijft aan Stapel dat hij  moet ophouden zich te verontschuldigen en weer in het licht moet treden: “Laten we samen opstaan”. Stapel schrijft terug over twijfels en depressies. In de dialoog is Stapel de betere acteur en Dautzenberg veruit de beste schrijver. Stapel schrijft naar mijn idee te veel Libellegelul. Geworstel met je lichaamsgewicht, teveel aan koolhydraten, Museumjaarkaart als antidepressivum,  dat soort dingen. Terwijl iedereen wil weten: waarom Stapel, waarom?  De mails van Dautzenberg gaan wel tot op het bot. Zijn beschrijving van een bijeenkomst van nierdonoren met valse ethiek is scherp. Maar het geheel blijft onbevredigend, we willen Stapels echte gedachten weten.  Thomas Maarten van der Zwan, een singer-songwriter, zingt een prachtige ballade over een seriemoordenaar.

Tot nu toe heeft één theaterdirecteur zich gemeld voor dit theaterstuk, de directeur van Theaters Tilburg. Is het een aanrader:  Dautzenberg en Stapel samen? Dan moet er nog veel gebeuren, niet aan Dautzenbergs kant, maar wel aan die van Stapel. Kortom, een legendarische Schuimt, je had erbij moeten zijn.

_Advertentie.