OESO: Nederlands onderwijs behoort tot de wereldtop

Het Nederlandse onderwijssysteem behoort tot één van de beste ter wereld. Dit schrijft de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in een rapport over het Nederlandse onderwijs. Toch zijn er genoeg verbeterpunten. Wat moet er gebeuren om het van goed naar excellent te tillen?

Het OESO typeert Nederlandse leerlingen als ongemotiveerd. Eigenlijk zijn studenten en scholieren een tikkeltje lui. Aan onze kennis van taal en rekenen zal het niet liggen. Het rapport vergelijkt ons zelfs met koplopers op onderwijsgebied Japan en Zuid-Korea. Alleen hebben Nederlandse schoolgangers niet de motivatie om alles uit zichzelf te halen. Dat komt deels door het Nederlandse onderwijssysteem dat niet is gericht op excellentie.

Eigenlijk zouden Nederlandse docenten meer lessen moeten aanbieden op verschillende niveaus en beloningen voor goede prestaties moeten invoeren. Doet een scholier het uitmuntend? Dan is het volgens het rapport een goed idee om individuele lessen aan te bieden. Sommige leerlingen doen het bijvoorbeeld zo goed dat ze qua capaciteiten thuishoren op een hoger onderwijsniveau. Zij moeten de mogelijkheid krijgen om te switchen, aldus het OESO. Nu is het zo dat je eerst moet afstuderen op de havo als je door wil stromen naar het vwo. Als zo’n doorstroming al mogelijk is.

Onderwijsdeskundige Louise Elffers van de Universiteit van Amsterdam zegt in Trouw: “Wisselen is moeilijker, want brede scholengemeenschappen – van vmbo tot vwo – zijn er steeds minder. Leerlingen die willen doorstromen, krijgen ook te maken met hogere eisen. Met een vmbo-t-diploma heb je bijvoorbeeld niet automatisch meer toegang tot havo. En tot slot stuiten ze op toenemende selectie aan de poorten van hbo en universiteiten.”

“Eigenlijk zijn studenten en scholieren een tikkeltje lui”

Het instromen moet niet alleen beter voor scholieren die excelleren, maar ook voor leerlingen die het juist niet trekken op hun huidige niveau. Elffers: “Middelbare scholen verzeilen in een slag om de beste leerlingen die diploma’s in een keer halen en niet afstromen naar een lager niveau. Dat laatste levert hen namelijk strafpunten op, de inspectie beoordeelt het als zwakte.”

Verschillende prestaties

Studenten die dezelfde studierichting volgen kunnen heel verschillend presteren. Dit kenmerkt het OESO als een groot probleem. Zo zijn de ‘goede leerlingen’ op de havo vaak even goed als de leerlingen op het vwo die minder presteren, is te lezen in het rapport. Dit geldt niet alleen voor de middelbare school, maar ook in het mbo, hbo en wo.

Meer aandacht voor excellentie, makkelijker doorstromen en het gelijktrekken van prestaties van leerlingen met hetzelfde studieniveau zijn niet de enige verbeterpunten. Het lerarentekort in ons land wordt uiteraard ook aangestipt. De entreetoets voor leraren kijkt te weinig naar non-cognitieve skills en is volgens het OESO te selectief. De lerarenopleiding moet de praktijk beter implementeren. Daarnaast moeten jonge docenten beter in de gaten worden gehouden en adviseert het rapport het salaris te verhogen, zodat het ook beter aansluit bij het loon van andere alumni uit het hoger onderwijs.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.