Tilburgse econoom: Nederland loopt tot 2,5 miljard euro mis door belastingontwijking bedrijven

Tilburgse econoom: Nederland loopt tot 2,5 miljard euro mis door belastingontwijking bedrijven

Jaarlijks loopt Nederland ongeveer één tot 2,5 miljard euro mis aan inkomsten vanuit de vennootschapsbelasting. “Multinationals gebruiken Nederland om winst te maximaliseren en kosten te minimaliseren. Logisch, maar dat hebben we nooit zo bedoeld.”

Foto: Flickr/mystic_mabel

Foto: Flickr/mystic_mabel

In totaal gaat het om maximaal 2,5 miljard euro die de Nederlandse Staat misloopt, blijkt uit eigen onderzoek van Arjan Lejour voor zijn inaugurele rede als hoogleraar Taxation and Public Finance.

De Tilburgse econoom heeft deze inschatting gemaakt aan de hand van eigen onderzoek met verschillende coauteurs, de internationale literatuur, statistisch cijfermateriaal en economische theorie. “Dat bedrag is in verhouding niet veel, maar je kunt er bijvoorbeeld wel belastingen mee verlagen,” vertelt hij donderdag aan Univers.

Lejour legt uit dat de overheid met belastingvoordelen het vestigingsklimaat voor multinationals in Nederland wilde verbeteren. Het midden- en kleinbedrijf heeft die voordelen niet. “Die kunnen geen ingewikkelde internationale constructies optuigen om belasting te ontwijken.”

Bovendien kan het geld dat Nederland misloopt door belastingontwijking of -ontduiking volgens de Tilburgse econoom in de toekomst oplopen. “Bedrijven worden steeds digitaler en, daarmee, mobieler. Die groei moeten we zien te remmen.”

Nederland als ‘doorsluisland’ kost de wereld ongeveer 25 miljard euro

Het probleem speelt ook in andere landen. Doordat Nederland vaak gebruikt wordt door multinationals om geld door te sluizen via zogenoemde brievenbusfirma’s, kunnen zij op jaarbasis wereldwijd ongeveer 25 miljard euro aan belastingen ontwijken.

Dat komt niet alleen door het Nederlandse belastingsysteem. De truc zit met name in de slimme combinatie van landen waar de multinationals het geld doorheen laten stromen. Door een wereldwijd belastingsysteem in te voeren, zou dat probleem volgens Lejour voorkomen kunnen worden.

“Dat is alleen erg moeilijk haalbaar. Landen binnen de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) zijn daar wel mee bezig. Zo zouden landen een minimaal tarief kunnen afspreken. Onbelaste winsten die door Nederland gaan, worden dan alsnog in Nederland belast,” legt hij uit. “Als alle landen dat doen, schakel je de rol van belastingparadijzen uit.”

Nederland komt langzaamaan zelf in actie

De Nederlandse overheid heeft jarenlang weinig actie ondernomen om de situatie in eigen land te veranderen. “De overheid wilde het vestigingsklimaat van Nederland beschermen. Nu de laatste jaren steeds duidelijker is geworden om hoeveel geld het gaat – sommige landen zien Nederland ook echt als belastingparadijs – is Nederland steeds meer bereid geworden om maatregelen te nemen,” aldus Lejour.

Vorig jaar nam Nederland inderdaad het heft in eigen handen naar aanleiding van een uitspraak van het Europees Hof. De Eerste en Tweede Kamer keurden toen een wet goed die met ingang van 1 januari 2021 belasting heft op geld van rente- en royaltystromen die Nederland uitgaan.

Maar ingrijpen in de belastingwetgeving ligt gevoelig. Gaat Nederland op eigen houtje geld belasten dat het land binnenkomt, dan zal het vestigingsklimaat verslechteren. “Bedrijven zullen dan ergens anders heen gaan.”

Vrijdag 7 februari om 16.15u spreekt Arjan Lejour zijn inaugurele rede ‘De last van onbelaste winsten: belastingontwijking in en door Nederland’ uit in de aula van Tilburg University.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.