Studenten zijn te vaak eenzaam. Kijk naar elkaar om op de campus

Eenzaamheid grijpt om zich heen op de campus, schrijft rechtenstudent Antje Beers. Studenten praten amper met elkaar en lopen elkaar als vreemden voorbij. ‘Het kan dat je op een dag niemand écht spreekt. Het is tijd voor een cultuurverandering.’

Als student ervaar ik de universiteit als een plek om te leren, maar ook als een omgeving waar eenzaamheid kan toeslaan. Ondanks de drukte in de collegezalen voelt de universiteit vaak onpersoonlijk en anoniem aan.

Dit komt door zowel de massaliteit als de cultuur, wat kan leiden tot eenzaamheid en gevoelens van wanhoop. Het is een onzichtbare crisis die zowel nationale als internationale studenten in stilte ervaren.

Eenzaamheid

Studenten komen naar college, typen mee en vertrekken zonder echt contact te maken. Daarna stap je in de trein, waar iedereen op zijn telefoon kijkt en niemand met elkaar praat. Gelukkig heb ik een vriendengroep buiten de universiteit en onderneem ik veel activiteiten, maar als je naast je studie geen andere activiteiten of sociaal netwerk hebt, kan het zomaar zijn dat je op een dag niemand écht spreekt.

Ook ik voel me op de campus weleens verloren. Voor internationale studenten, zonder vertrouwde omgeving of familie, is dit nog zwaarder. Zij missen vaak de sociale structuren die Nederlandse studenten wel hebben, wat hun gevoel van eenzaamheid versterkt.

Niet iedere student voelt zich aangetrokken tot studentenverenigingen of disputen om contacten te leggen. Dit maakt de eenzame ervaring op de campus, waar een anonieme sfeer heerst, nog zwaarder. Wanneer de universiteit de enige plek is voor sociaal contact, maar dit contact niet vanzelfsprekend is, kan eenzaamheid snel toeslaan.

Gelukkig erkent de universiteit deze problematiek. Zo biedt zij studentpsychologen aan en stuurt soms e-mails met informatie over waar je hulp kunt krijgen. Het is echter de vraag in hoeverre deze faciliteiten blijven bestaan met de aangekondigde bezuinigingen in het hoger onderwijs.

Kleine gebaren

Wij hebben als studenten ook de verantwoordelijkheid om naar elkaar om te zien. Het is makkelijk om naar de campus te komen, je laptop uit je tas te halen, het college te volgen en weer naar huis te gaan zonder iemand gesproken te hebben.

Dit is alledaagse kost. Maar juist kleine gebaren kunnen een groot verschil maken. Vraag bijvoorbeeld aan de persoon naast je in de collegezaal hoe het gaat. Dat kan iemand helpen om zich minder anoniem en eenzaam te laten voelen.

Docenten kunnen ook bijdragen aan het doorbreken van die anonimiteit. Ik herinner me nog goed het eerste jaar bij strafrecht, waar de colleges kleinschalig waren en we naambordjes gebruikten. Dat zorgde voor meer persoonlijk contact en het gevoel dat je niet zomaar een nummer was. Hierdoor merkten we het ook op als een student meerdere keren afwezig was, en een bezorgd berichtje met ‘gaat alles goed?’ was toen normaal.

Zulke initiatieven maken de universiteit een warmere, minder anonieme plek. Minder massaliteit in studies zou ook helpen om de afstand tussen studenten en docenten te verkleinen, maar met de bezuinigingen raakt dit steeds verder weg.

Onzichtbaar

Een moment waarop ik me weer eens bewust werd van deze anonimiteit, was de uitnodiging voor mijn aankomende diploma-uitreiking. Waar op de basisschool je juf of meester een lief stukje over je schreef, en op de middelbare school je mentor iets zei over je groei, wordt nu gevraagd zelf iets te schrijven wat een medewerker vervolgens voorleest bij de diploma-uitreiking.

Het voelt alsof ik, op het moment dat ik mijn diploma in ontvangst neem, alsnog onzichtbaar ben. Gelukkig bood een docent aan om iets voor mij te schrijven, maar ik had iedere student dit gegund. Het zou een teken van erkenning zijn geweest.

Het is tijd voor een cultuurverandering. Naast de hulp die de universiteit kan bieden, moeten wij als studenten ook onze verantwoordelijkheid nemen. We moeten actief contact zoeken, vragen hoe het met de ander gaat en elkaar niet als vreemden voorbijlopen op de campus. Zo kunnen we een omgeving creëren waarin niemand zich verloren hoeft te voelen en iedereen het gevoel heeft dat hij er toe doet.

_Advertentie.