Kijk verder dan de lijsttrekker

Een politieke partij bestaat uit meer mensen dan alleen de lijsttrekker, schrijft Antje Beers. ‘Kijk ook eens naar kandidaten verderop de lijst. Wie zijn zij? Politiek bedrijven is keuzes maken. Jouw stem helpt mee te bepalen wie straks die keuzes mag maken.’

Antje Beers. Beeld Ton Toemen

De verkiezingen komen er weer aan. Het uitje naar de stembus is een jaarlijkse traditie aan het worden. Inmiddels is duidelijk geworden dat het besturen van ons land, zeker in deze tijd, bepaald geen makkelijke opgave is. Partijen komen moeilijk tot gezamenlijke oplossingen, debatten ontaarden regelmatig in een woordenstrijd en ondertussen tikt de klok door.

Grote dossiers blijven liggen. Problemen worden alleen maar groter. En ondertussen wordt er steeds meer gesneden in onder meer onderwijs en wetenschap. Alsof dat een handig spaarpotje is dat je altijd nog kunt aanspreken.

En dan duikt elke keer voor de verkiezingen weer de vraag op: op wie moet ik stemmen? En dat mensen het nog niet weten komt steeds vaker voor, want het aantal zwevende kiezers neemt gestaag toe. Waar de verzuiling vroeger voor vaste hokjes zorgde, lijkt het landschap nu meer op een marktplein waar je langs alle kramen loopt en overal even proeft voordat je iets koopt.

Meestal gaat de blik naar de lijsttrekker. Die kent men tenminste. Ze verschijnen in debatten, talkshows en reclamespotjes of spreken je toe via sociale media. Maar het is goed om te bedenken dat één persoon een partij niet maakt. Een partij haalt vaak veel meer zetels. En die worden gevuld door mensen wiens gezicht je misschien nog nooit hebt gezien, maar die straks wel de knopen mogen doorhakken.

Daar begint de echte politiek. Een verkiezingsprogramma staat doorgaans bomvol plannen. Het lijkt soms bijna alsof alles tegelijk kan: investeren in onderwijs, zorg, klimaat, veiligheid, infrastructuur én tegelijkertijd wordt er gepleit voor belastingverlaging. Maar de praktijk is weerbarstig. In een coalitie moet onderhandeld worden, en niet elk punt haalt het regeerakkoord.

En bij de inhoud van het regeerakkoord is de oppositie sowieso niet betrokken. Dan komt het aan op de Kamerleden zelf. Zij beslissen welke thema’s zij belangrijk genoeg vinden om te blijven agenderen in de vier jaar dat zij in de Kamer zitten.

Daarom loont het om niet alleen te kijken naar degenen bovenaan de lijst, maar ook naar de mensen verderop. Wie zijn dat? Waar staan ze voor? En misschien nog wel belangrijker: waar willen zij zich de komende vier jaar hard voor maken?

Stel dat jij onderwijs het allerbelangrijkste thema vindt. Dan is het handig om te weten of er iemand op de lijst staat die daar ook warm voor loopt. Iemand die niet alleen de mooie woorden kent, maar er ook echt werk van wil maken. Want Kamerleden kunnen het verschil maken, door het stellen van de juiste vragen, het indienen van moties, of desnoods het aanpassen van wetgeving of het indienen van nieuwe wetsvoorstellen.

Politiek bedrijven is uiteindelijk keuzes maken. Er is simpelweg niet genoeg tijd, geld en draagvlak om alles te kunnen doen in vier jaar tijd. Jouw stem helpt mee te bepalen wie straks die keuzes mag maken. Dus blader die lijst nog eens goed door en zoek de persoon die dat wat jij belangrijk vindt, straks ook echt op de agenda wil zetten. Die kennis van zaken heeft, wil doorpakken en kan samenwerken. Aan alleen praatjes hebben we namelijk niet zoveel.

Antje Beers is masterstudente staats- en bestuursrecht en arbeidsrecht aan Tilburg University.

Advertentie.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.