Graven in WikiLeaks met text analytics
Dankzij text analytics-software zal nieuws uit WikiLeaks-documenten binnenkort niet meer alleen door professionele journalisten onderzocht en gepubliceerd worden. Dat voorspelt Antal van den Bosch, hoogleraar geheugen, taal en betekenis.
WikiLeaks heeft de afgelopen maanden flink zijn koers gewijzigd. Waar de organisatie eerder functioneerde als doorgeefluik, waarbij honderdduizenden berichten over Irak en Afghanistan werden vrijgegeven voor eenieder om doorheen te spitten, ging WikiLeaks bij het publiceren van ambtsberichten van Amerikaanse ambassades verhoudingen aan met gevestigde kranten als NRC Handelsblad.
Toch valt er bij de gigantische hoeveelheid oorlogsberichten (466.743 stuks) nog veel te halen, stelt Van den Bosch in De Nieuwe Reporter. Vooralsnog werd de informatie uit die berichten ingezet voor zogenaamde data journalism, waarbij documenten globaal kunnen worden genalayseerd op hun inhoud. Maar de precieze betekenis van al die documenten achterhalen is een karwei van jaren, zelfs voor de getrainde onderzoeksjournalist.
Dat laatste gaat binnenkort veranderen, aldus de hoogleraar, door het gebruik van text analytics: software waarmee elke geïnteresseerde leek onderzoeksjournalistiek kan bedrijven. Deze software maakt het mogelijk om grote hoeveelheden tekst te analyseren op een dieper niveau. Van den Bosch legt uit: “Soms wil je iets van een tekst weten wat specifieker is dan je kunt vinden met 1 of 2 keywords op Google. Dat kan met zulke software, die momenteel in opkomst is.”
Omdat text analytics-software nog in de kinderschoenen staat, is het nog vrij ontoegankelijk. Maar dat zou elk moment kunnen veranderen, stelt Van den Bosch. Het is wachten op een whizzkid die de software een bruikbare interface geeft waarmee gemakkelijk gewerkt kan worden. Al zal de uiteindelijke interpretatie van gegevens niet door de computer gedaan worden. “De software structureert alleen, en gaat geen verhalen voor je schrijven. Helemaal als het om explosieve gegevens zoals die van Wikileaks gaat, is het belangrijk dat er een expert bij betrokken is om duiding te bieden.”