Analyse: niet alleen inhoud, maar ook communicatie telt

Update: 30 mei. Dat de universiteitsraad het bezuinigingsvoorstel van het CvB unaniem verwierp, kwam niet als verrassing. De afgelopen week gingen al geruchten rond over een unaniem negatief advies. De manier waarop de raad het plan van collegevoorzitter Hein van Oorschot en rector magnificus Philip Eijlander publiekelijk afschoot, was echter verrassend. De vier fracties die normaal goed met het CvB door een deur kunnen, kraakten het voorstel volledig.

Het was niet alleen de inhoud van het plan waar de Universiteitsraad over viel. Ook de door het CvB gevolgde procedure en de manier van communiceren door het CvB is de fracties in het verkeerde keelgat geschoten. De raad voelt zich, bot gezegd, gepasseerd als medezeggeschapsorgaan.

Zo was er in de berichtgeving op intranet niet alleen sprake van het College van Bestuur, maar ook van het College van Bestuur Plus. Een ‘plus’ waarmee de decanen bedoeld werden die op een heidag met het CvB over de bezuinigingen spraken.

Korrie van Helvert (voorzitter Dagelijks Bestuur) sprak namens SAM, fractie FRONT, AbvaKabo en Onafhankelijken een verklaring uit, waarbij ze het woord ‘onzuiverheden’ in de mond nam. “De decanen blijken niet alleen belangrijke overlegpartners te zijn zoals het hoort, maar kunnen ook direct aanschuiven bij het besluitvormingsproces. Dat hoort niet.”

“Bij de universiteitsraad van april hebben we het CvB tal van aanbevelingen meegegeven. We wilden een nadere onderbouwing van de bezuinigingstaakstelling van 15 miljoen euro, we wilden een integrale doorlichting van alle taken binnen de diensten en faculteiten (de zogenoemde kolomanalyse) om te bepalen waar bezuinigd kan worden. Met die aanbevelingen is niets gedaan, zo constateren we treurig.”

De raad heeft zich daarnaast gestoord aan het feit dat diverse bezuinigingsmaatregelen al in gang zijn gezet. Volgens de officiële procedure mag dat pas, nadat de fracties goedkeuring aan de strategische notie hebben gegeven. Dat heeft kwaad bloed gezet.

Het is dit gebrek aan transparantie en corporatie, dat er mede voor heeft gezorgd dat het College terug moet naar de tekentafel. De fracties vinden het voorgelegde plan niet goed, maar ze vallen net zo goed over de houding van de bestuurders.

Met het negatieve advies breekt de Tilburgse universiteitsraad met een traditie. Vergeleken met andere universiteiten gingen de fracties en het college lange tijd vriendschappelijk met elkaar om. Zo innig zelfs, dat medewerkers binnen de UvT zich al afvroegen of de Universiteitsraad wel tanden had. Die heeft ze nu fel blinkend laten zien.

Het unanieme negatieve advies zorgt ervoor dat het CvB de belangen af moet wegen en zich moet beraden op een vervolg. Procedureel moeten ze binnen drie weken een beslissing nemen. Komen ze met een aangepast plan waarbij ze de aanbevelingen van de Universiteitsraad geheel overnemen, nemen ze enkele opmerkingen over (de meest waarschijnlijke optie) of blijven ze bij hun huidige plan.

Als er een aangepast plan komt, moet de Universiteitsraad hier opnieuw over stemmen, iets wat vermoedelijk begin juli zal gebeuren. Als er dan opnieuw een negatief advies volgt en het CvB haar plan toch ten uitvoer wil brengen, kan de Universiteitsraad ervoor kiezen om het geschil voor te leggen aan de Landelijke Commissie voor Geschillen medezeggenschap Hoger Onderwijs (LCG Hoger Onderwijs).

Deze commissie is onafhankelijk, de leden zijn benoemd door de minister van Onderwijs. De Universiteitsraad moet dan wel hard kunnen maken dat de belangen van de universiteit ernstig worden geschaad door het niet opvolgen van haar advies. In Nederland polderland komt het zelden voor dat universiteitsraden en collegebesturen naar de LCG moeten. Stichtingsbesturen, collegebesturen en andere partijen doen er normaal alles aan om dat te voorkomen. Het is slecht voor het imago, als de buitenwereld weet dat CvB en medezeggeschap rollend over straat gaan. Maar aan de andere kant, het is ook meer dan een decennia geleden dat de Tilburgse universiteitsraad en het CvB zo hard botsten.

Hoe dan ook, aan de periode van onzekerheid is voor personeel en studenten geen einde is gekomen. Integendeel, alles ligt nu weer open. Als de raad had ingestemd met het plan, was bijvoorbeeld definitief zeker dat het Scriptorium de deuren moest sluiten. Nu is dat niet zeker, maar het kan best zo zijn dat het CvB straks met een plan komt, waar de sluiting alsnog instaat. Onzekerheid onder het personeel zorgt niet voor een goede werklust, noch werksfeer. Geen wonder dat het advies van de universiteitsraad door de OBP-diensthoofden slechts met lichte opluchting werd ontvangen.

Malini Witlox is coördinator crossmedia bij Univers.