Angst wordt onbewust herkend

Angstige lichaamsuitdrukkingen worden vaak onbewust verwerkt. We kunnen angstige lichaamshoudingen en gezichtsexpressies namelijk oppikken zonder visueel bewustzijn. Dit blijkt uit het proefschrift van Bernard Stienen.

Cognitief neuropsycholoog Stienen verdedigt vandaag zijn proefschrift, getiteld The processing of bodily and facial expressions with and without visual awareness, aan de universiteit van Tilburg.

Stienen voerde onder andere experimenten uit waarin hij heel kort een foto van bijvoorbeeld een bang iemand toonde (33 milliseconde!) en vervolgens een tweede plaatje, een zogenaamd masker, die het eerste plaatje onzichtbaar maakte. Doormiddel van deze techniek kwam naar voren dat je nog steeds de emotie kan herkennen terwijl dit los lijkt te staan van hoe goed je het kan waarnemen.

Dreigende expressies van anderen kan je dus oppikken zonder je hiervan bewust te zijn. Dit gebeurt vooral in het geval van expressies die angst uitdrukken. Stienen: “Ik zou de verklaring willen zoeken op functioneel gebied. Het klinkt aannemelijk dat onze hersenen zich ontwikkelen zodat zij onze overlevingskans optimaliseren. Wanneer er iemand in jouw nabijheid een angstige houding aanneemt zou het verstandig zijn om je zo snel mogelijk te oriënteren op de oorzaak zodat je kunt besluiten of ook jij bang moet zijn en jezelf moet aanzetten tot actie”.

De onderzoeksresultaten van Stienen kunnen onder meer worden toegepast om de de veiligheidscontroles op vliegvelden te optimaliseren.