Mensen ontwikkelen zich ook ná hun dertigste
Zelfhulpboeken voor volwassenen, de winkels liggen er vol mee. Blijkbaar is er veel vraag naar informatie over persoonlijkheid en emoties. Jammer alleen dat veel van die boeken amper wetenschappelijke waarde hebben. Vandaag presenteert hoogleraar Ontwikkelingspsychologie Jaap Denissen daarom een model van zelfregulatie van emoties.
In Nederland richt de ontwikkelingspsychologie zich voornamelijk op kinderen en jongeren. Aan volwassenen wordt minder aandacht besteedt. Onterecht, volgens Denissen. Persoonlijkheid kan namelijk ook op latere leeftijd nog veranderen. Een stabiele persoonlijkheidskern is al op vroege leeftijd waarneembaar, maar opgedane levenservaringen hebben evengoed invloed op volwassenen. Persoonlijkheidsontwikkeling stopt niet zomaar bij de dertig.
Denissen ontwikkelde een theoretisch model van zelf-regulatie van emoties, in samenwerking met Lars Penke. Dit model ligt ten grondslag aan de persoonlijkheidstrekken van volwassenen. Denissen laat zien dat volwassenen bepaald gedrag vertonen om zo de emoties die ze wel of niet willen voelen te reguleren. Zo kunnen ze bijvoorbeeld in lastige situaties ervoor kiezen een conflict te vermijden in plaats van een assertieve houding aan te nemen. Door anders met emoties om te gaan en te investeren in deze vorm van regulering, kunnen volwassenen invloed uitoefenen op hun persoonlijkheid.
Jaap Denissen (1978) werd met ingang van 1 maart 2012 benoemd als hoogleraar Ontwikkelingspsychologie bij de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences. Vandaag spreekt hij om 16.15 uur zijn oratie uit in de aula van de UvT. De titel van de rede luidt: Tijdsverlopen: transities en continuïteit in de ontwikkeling van individualiteit.