Rabobank weer populairste werkgever, maar klopt het onderzoek?

Het ‘Intermediair Imago onderzoek 2012’ wijst uit dat Rabobank verkozen is tot de populairste werkgever onder hogeropgeleiden. Maar hoe wetenschappelijk is het onderzoek van onderzoeksbureau MotivAction?

Het onderzoek heeft opvallende resultaten. Zo stijgt GGZ van een drieëndertigste plek in het onderzoek van vorig jaar, naar een tweede plek in de ranglijst van dit jaar. In het artikel zegt Intermediair dat ‘een deel van de verklaring zit in het gegeven dat het onderzoek dit jaar door een ander onderzoeksbureau uitgevoerd is, met een ander panel.’ Maar de resultaten van dit onderzoek staan gewoon naast de resultaten van voorgaande jaren.

Het wekt de schijn dat deze data vergeleken kan worden met de data van eerdere onderzoeken. Het is als appels met peren vergelijken. Dat beaamt Mirjam Baars, die naast haar baan bij de UvT parttime werkt voor haar eigen onderzoeksbureau: “Dit mag gewoon niet.”

Dat is niet het enige wat Baars op het onderzoek aan te merken heeft. Baars deed tot voor kort ook onderzoek voor Intermediair. In dit onderzoek wordt de ranglijst ‘populairste werkgever’ samengesteld op basis van één vraag: ‘Bij welke bedrijven / organisaties zou u het liefste willen werken? U kunt maximaal 3 bedrijven / organisaties kiezen.’ De ranking samenstellen op basis van één vraag is volgens Baars discutabel: “Een eerstejaars student mag nog geen werkstukonderzoek inleveren op basis één vraag. laat staan dat een gerenommeerd onderzoeksbureau zulke forse uitspraken mag doen op basis van van één vraag.” In de onderzoeksverantwoording staat niets over de totstandkoming van de steekproef. Baars vraagt zich af hoe representatief deze is: “Ik zou respondenten op basis van achtergrond splitsen. Respondenten met een technische opleiding hebben andere voorkeuren dan respondenten met een sociale opleiding.” Het onderzoek is online verricht, maar het is onduidelijk of en hoe er proefpersonen zijn geselecteerd. Motivaction laat Univers weten dat de steekproef uit een database van 70.000 Nederlanders komt. Uit de database is een representatieve steekproef getrokken.”

Het gaat in het onderzoek van Intermediair ook niet over wie het beste bedrijf is, maar wie het beste imago heeft. In het artikel van Intermediair zegt Job Mensink, consultant bij Employer Brands Insights, het volgende: “Met dit type onderzoek meet je in feite puur het corporate imago van een bedrijf.”

Intermediair zegt dat een ‘dergelijke ranking nuttig is voor werkgevers’ en noemt het ‘een eerste handreiking naar studenten.’ Mensink zegt: “Met een goed imago komt een werkgever eerder in beeld bij werkzoekenden. Daarna volgt de rest van het verhaal.” Baars denkt dat het onderzoek een extractie is uit een onderzoek dat er al ligt. Baars: “Het onderzoeksbureau hoopt met deze resultaten snel te scoren.” De onderverdeling van populairste organisaties per branche dient commercieel belang: Arcadis is de populairste organisatie in de techniek sector, maar scoort laag op de ranglijst (plaats 33). Organisaties kunnen zich met deze ‘podiumplaats’ op de borst kloppen, terwijl hun daadwerkelijke ranking lager uitvalt. Bij de ranglijst per branche is wel rekening gehouden met ‘emotionele en rationele personele beoordelingsaspecten.’

De onderzoeksverantwoording is te summier om een goed beeld te vormen over hoe het onderzoek verlopen is. Navraag bij het onderzoeksbureau neemt deze twijfels weg. Wat blijft staan is de twijfel of je met één vraag een goed onderzoek doet. Het vergelijken van de resultaten tussen de voorgaande jaren is ook twijfelachtig.