Bosman over nieuwe paus: gecharmeerd van Dolan
Wie wordt de nieuwe paus? De kardinalen zijn vandaag begonnen met hun conclaaf. Als topfavoriet worden Angelo Scola (Milaan) en Odilo Pedro Scherer (Sao Paulo) genoemd. Die worden het echter niet, verwacht cultuurtheoloog Frank Bosman. “Als je als paus het concilie ingaat, kom je er als kardinaal uit. De favoriet wordt eigenlijk nooit gekozen, met als uitzondering Ratzinger (paus Benedictus XVI).”
Volgens Bosman zijn er naast Scola en Scherer nog drie kandidaten: Timothy Dolan (New York), Christoph Schönborn (Wenen) en Marc Ouellet (Quebec). “Ik ben zelf erg gecharmeerd van Dolan. Hij is dynamisch, extravert en mediageniek. Hij kan beter dan de vorige paus het open en vriendelijke gezicht van de wereldkerk tonen aan de buitenwereld. Hij is net zo conservatief als de vorige paus, maar hij kan de inhoud op een wat prettigere manier verpakken. Met alle schandalen in de kerk is het fijn als je een man hebt die goed uit zijn woorden komt.”
De Oostenrijkse kardinaal Christoph Schönborn staat bekend als criticus van het Vaticaan. Zo leverde hij in 2010 openlijk kritiek op het bestuursapparaat, ageerde hij tegen de macht van de kerk en verweet hij collega’s seksueel misbruik. De kardinaal zou graag enkele hervormingen doorvoeren.
Dat terwijl 60 procent van de kardinalen die een nieuwe leider mogen kiezen tegen hervormingen is. Daarmee lijkt Christoph Schönborn kansloos. “Dat werkt niet zo bij de ondoorgrondelijke pausbenoeming. Je weet nooit wie dat wordt. De gekozen kandidaat moet tweederde van de stemmen hebben, dat leidt tot onverwachte wendingen.”
Er zijn vier stemrondes per dag. Daarbij wordt niet openlijk gelobbyd, maar wel in de wandelgangen. “Voor het conclaaf wordt er al veel vergaderd in de restaurantjes in Rome en tijdens het conclaaf logeren ze op dezelfde plek. Daarbij wordt veel gesmoesd. Maar het is niet zo dat kandidaten een elevator pitch houden van maak me blij, stem op mij.”
115 kardinalen van 80 jaar en jonger mogen een stem uitbrengen. In de eerste stemrondes zie je volgens Bosman dat de topfavorieten van twintig naar dertig of veertig procent gaan. In de buurt van de tweederde meerderheid (66 procent) komen ze echter niet. “Dat kan betekenen dat er na de eerste stemdag compleet nieuwe kandidaten naar voren worden geschoven. Het is niet zo dat kardinalen bij voorkeur stemmen op een kandidaat uit hun regio. De kerk zoekt een sterk bestuurder, een communicator die de schandalen hard kan aanpakken en in staat is het vriendelijke gezicht van de kerk te worden. Daarom denk ik dat Dolan wel een kans heeft. In het verleden was een paus vaak al op leeftijd, maar Ratzinger heeft door zijn vertrek een precedent geschapen. Je hoeft niet meer tot je dood actief te blijven als paus. De kans bestaat dat daardoor meer animo is voor een jonge paus die de taak een aantal jaar vervult. Ik verwacht dat de kardinalen er uiterlijk vrijdag wel uit zijn. Door de moderne communicatiemiddelen kennen ze elkaar al, dat scheelt tijd.”
