Welkom in Tilburg: Bid en werk
Univers verwelkomt de nieuwe lichting studenten in Tilburg en helpt ze de stad leren kennen met een korte serie verhalen. Wist je bijvoorbeeld dat er echt Tilburgs bier is, dat we veel stadsgroen hebben en dat Tilburg vroeger veel mooier was? Vandaag de eerste aflevering: de Koningshoeven.
Biertje? Als Tilburgse student pak je dan natuurlijk geen Heineken, maar een echt Tilburgs biertje. Aan de rand van de stad, net over het Wilhelminakanaal, ligt abdij de Koningshoeven. De monniken (trappisten) zijn in 1884 gestart met de productie van bier. Wat begon met de levering aan twee lokale cafés, is anno 2013 uitgegroeid tot een gigantisch bedrijf. Er zijn inmiddels negen soorten bier van La Trappe op de markt. Het trappistenbier gaat de hele wereld over en is en 47 landen te koop. Vorig jaar werd ruim 60.000 hectoliter bier gebrouwen in de grote ketels. In het gastenverblijf van het klooster gaan met regelmaat studenten in retraite.
Hemelsbreed ligt de Koningshoeven nog geen kilometer van de drukke ringbaan. Vlakbij het klooster hoor je het verkeer goed. Maar als je onder het poortgebouw doorloopt, is de drukke stad ver weg. Een rustige plek vlakbij de bossen waar je alleen vogels hoort zingen en klokgelui klinkt.
De eerste monniken kwamen in 1881 naar Tilburg, legt Christian Roosen, werkzaam bij brouwerij de Koningshoeven uit. “De trappisten woonden in het Noord-Franse trappistenklooster Sainte-Marie-du-Mont, maar werden door de Franse revolutie in hun voortbestaan bedreigd. De monniken moesten vluchten en kwamen in het katholieke zuiden van Nederland terecht.”
In Tilburg kregen ze van textielbaron Caspar Houben gelegenheid om enkele kleine hoeven bij de heide te bewonen. Een schaapskooi werd verbouwd tot klooster. De plaatselijke bevolking noemde de hoeven, ‘de Koningshoeven’, omdat ze eigendom waren geweest van koning Willem II.
De monniken in de Koningshoeven leven volgens de regels van Benedictus. Deze monnik (547 na Christus) vond dat bidden en werken onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Ora et labora. Monniken moeten in hun eigen levensonderhoud voorzien. Daarom moet er naast geestelijke arbeid ook fysieke arbeid verricht worden. Om in hun levensonderhoud te voorzien ontgonnen de monniken de schrale heidegrond. Dat leverde niet genoeg op. Er kwamen steeds meer gevluchte monniken bij. Roosen: “Monnik Isidorus Laaber werd naar de ouders van de eerste abt van de abdij in oprichting gestuurd om het brouwvak in München te leren. In 1884 kwam hij terug en werd Bierbrouwerij De Schaapskooi opgericht, een naam die in 1999 is veranderd in Bierbrouwerij de Koningshoeven.”
Nu wonen er nog 17 monniken op het terrein, de jongste is 26 jaar. Het leven van de monniken is relatief simpel. Acht uur bidden, acht uur werken en acht uur slapen. Om half vijf staan de monniken op voor de eerste mis. Daarna wisselen ze werk en bidden (7 diensten per dag) af tot acht uur ’s avonds.
Er zijn slechts acht trappistenbrouwerijen in de wereld, geeft Roosen aan. Daarvan staan er zes in België, een in Oostenrijk en een in Nederland. “Trappistenbier moet aan drie eisen voldoen. Het moet gebrouwen zijn binnen kloostermuren, het moet gebrouwen zijn door – of onder toezicht van – monniken en de winsten moeten terugvloeien naar goede doelen. Zo ondersteunden de Tilburgse monniken de bouw van kloosters in Oeganda en in Indonesië.”
Roosen geeft een rondleiding over het terrein, van de oude bakkerij tot de koperen ketels die pas in 1990 werden vervangen door nieuwe exemplaren. De brouwerij trekt jaarlijks 125.000 bezoekers van over de hele wereld. Het water voor het bier komt uit een bron op 150 meter diepte. “Een biertje bestaat uit vier ingrediënten: water, gerst, hop en gist. In vergistingstanks vindt de hoofdgisting plaats. Het gebottelde bier wordt daarna twee tot drie weken in een warme kamer bewaard voor een tweede gisting. Bij die nagisting op fles krijgt het bier de typische smaak van trappist. Afhankelijk van het type bier duurt het hele proces zes tot acht weken.”
De rondleiding eindigt bij De Schaapskooi, het Proeflokaal waar bezoekers kunnen eten en drinken. Het karakteristieke gebouw doet qua vorm en dak denken aan de schaapskooien van Koning Willem II. Maar er is geen schaap te bekennen. Of de Univers-redacteur een biertje wil? Tja, het is ochtend, ze is met de auto en houdt eigenlijk ook niet van gewoon bier. Hij dringt aan. Vooruit, een klein proefglaasje dan. Een glas met La Trappe Isid’or wordt geserveerd. Hmm. Lekker zoet en fruitig. Kan ik hier een krat van bestellen? Of hebben monniken geen bezorgservice?
Bekijk hieronder de fotoserie
[slideshow id=103]
In Univers Magazine van augustus vind je meer informatie over bijzondere plekken in Tilburg.
