Tegengif. Een ode aan Lou Reed.

Stel, Lou Reed komt bij The Voice of Holland. Met krakende stem begint hij ‘Perfect Day’ te zingen. Eerst moet Ali B gniffelen, dan volgt Marco Borsato en het duurt niet lang of de hele jury ligt in een deuk. Niemand drukt op de ‘I Want You-button.’ Na een minuut, als Lou klaar is met zingen, draaien de juryleden zich om en kijken recht in zijn doorgroefde gezicht. Alle lijnen die Lou ooit naar binnen heeft gesnoven zitten diep in zijn voorhoofd gekerfd. Nou gaat de jury helemaal los. ‘Ga toch naar huis man,’ hinnikt Marco Borsato. ‘Je ziet eruit zoals je zingt,’ proest Ali B.

Lou Reed is dood. En dat is kut. Dat is heel erg kut. Van jongs af aan kende ik Lou Reed van liedjes als ‘Perfect Day’ en ‘Walk on the Wild Side.’ Maar de vlam sloeg pas in de pan toen een vriend op mijn studentenkamer het album Berlin draaide. Zoiets had ik nog nooit gehoord: duister, grillig, soms bloedstollend mooi, dan weer zo fucked up dat het bijna eng werd. Sindsdien is Lou Reed een held van me en ben ik me blijven verdiepen in zijn muziek.

Wat zo goed is aan Lou Reed, is dat hij nergens bijzonder goed in was. De man klonk als een kraai, speelde liever niet meer dan drie akkoorden en kon totaal niet overweg met de media. Vaak knalde hij er geweldige teksten uit, dat wel, maar hij kon evengoed genoegen nemen met een zinnetje als ‘We’re gonna have a real good time together.’ En dat dan blijven herhalen. Met een stem die zo verrot klonk dat je er bijna de slappe lach van kreeg.

Imperfectie. De schaduwkant van het leven. Daar stond Lou Reed voor. Al in de jaren ’60 zong hij met de Velvet Underground over drugsverslaving en depressies terwijl de meeste hippiebandjes vrolijk bloemetjes plukten in het buurtpark. Lou Reed krabde het dunne laagje vernis van de beschaving en liet je zien wat daaronder zat. Wat wordt weggestopt. Hij leerde mij voorbij de schone schijn kijken. Dat was een levensles waar ik als student zeker mijn voordeel mee heb gedaan.

Lou Reed had nooit een kans gemaakt bij The Voice. Of bij Holland’s Got Talent. Of bij welke talentenjacht dan ook. Slechte stem, onverzorgde uitstraling. Onvriendelijk ook. ‘Die man heeft een afkickkliniek nodig, geen platencontract,’ zou Ali B gieren. In een wereld waarin we steeds meer focussen op perfectie en glanzende oppervlaktes was Lou Reed een noodzakelijk tegengif.

Hij zal gemist worden.

Bart Smout werkt als redacteur bij Univers