Salam Fayyad: “Israël moet Palestijnen erkennen als gelijken”
“Vrede met Israël kan alleen bestaan op basis van gelijkwaardigheid.” De Palestijnse oud-premier Salam Fayyad gaf gisteren een masterclass in de aula van Tilburg University. Hij sprak over het vredesproces met Israël en beantwoordde vragen van studenten.
Terwijl de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken druk bezig is om de Israëliërs en Palestijnen aan de onderhandelingstafel te krijgen, liet Fayyad gisteren zijn licht schijnen over het vredesproces in een drukbezochte aula. Fayyad hield zijn masterclass op uitnodiging van het Nexus Instituut.
Revolutie
Op de honderdste geboortedag van Albert Camus deed ook Fayyad een duit in het herdenkingszakje. Over Sisyphus, die in de Griekse mythologie als straf eeuwig een steen omhoog moest rollen, schreef Camus: “Wij moeten ons Sisyphus als een gelukkig mens voorstellen.” Hetzelfde gaat op voor de Palestijnen, meent Fayyad. Levend onder zware omstandigheden blijven zij hoopvol en optimistisch. “De Palestijnse staat bestaat nog niet, maar wij kunnen hem al zien.”
Volgens de oud-premier dwing je een democratisch en vrij Palestina niet af met een revolutie. De enige weg om daar te komen, is stap voor stap. “De Russische revolutie uit 1917 resulteerde in een tirannieke staat,” sprak Fayyad. “En China heeft revoluties gehad in 1911 en 1949. Beide landen hebben nog altijd geen goed functionerende democratie.”
Gelijkheid
De toekomst ziet Fayyad met optimisme tegemoet. Volgens de oud-premier is optimisme de enige mogelijke houding om onderdrukking mee te bevechten. “Een vrije staat waarin iedereen een menswaardig bestaan kan leiden, die droom realiseer je niet met pessimisme.”
Voor vrede tussen Israël en Palestina is naast optimisme ook gelijkheid nodig. Fayyad: “Als Israël vrede wil sluiten met de Palestijnen, dan zullen ze ons eerst moeten erkennen als gelijken. Dat gebeurt nu niet.”
De “empathy-gap” is volgens Fayyad een belangrijk obstakel bij de totstandkoming van gelijkheid. “Ik heb me altijd afgevraagd hoe de wereld eruit zou zien als de rijke zichzelf als arm kan voorstellen, precies zoals de arme zich als rijk kan voorstellen.” Inlevingsvermogen is de wortel van rechtvaardigheid, meent Fayyad.
Geen geweld
De luisteraars mochten vragen stellen. Al snel stond er een flinke rij voor de microfoon. “Wat zal uiteindelijk winnen?’ vroeg een student. “Realisme of idealisme?” Fayyad: “Realisme wint op de korte termijn, maar idealisme heeft altijd de langste adem.”
Op de vraag of de Palestijnen hun eigen staat niet eens moesten opeisen, antwoordde Fayyad beslist: “Ik geloof erin dat je geweld het beste kan bestrijden met het afzien van geweld. Ook pacifisme is een machtig wapen.”
Salam Fayyad was tot dit jaar minister-president van de Palestijnse Autoriteit. Hij heeft zich altijd sterk gemaakt voor een onafhankelijke Palestijnse staat die zonder geweld tot stand komt. Zijn Nexus-masterclass had de titel ‘Power and Justice’.
