In memoriam: Maurice Schouten
Op 17 maart is Maurice Schouten (1970-2014), universitair docent Wetenschapsfilosofie en Philosophy of Mind aan de School of Humanities, overleden.
Lees hieronder het in memoriam, geschreven door vice-decaan Onderwijs Herman de Regt.
In de zomer van 2002 trad Maurice in dienst van Tilburg University als talentvolle onderzoeker en docent op het gebied van de wetenschapsfilosofie en de philosophy of mind. Hij had een MA titel in zowel de psychologie als de filosofie in Leiden (in beide gevallen cum laude) en promoveerde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam op het onderwerp ‘hoe te denken over de psychologie in het licht van de neurowetenschappen’. Van meet af aan was iedereen in Tilburg enthousiast over de academische belofte die Maurice in zich droeg en de werklust die hij uitstraalde.
Maurice bleek alles behalve een loze belofte. Hij publiceerde in internationale wetenschappelijke A-tijdschriften, organiseerde symposia met gerenommeerde sprekers, co-redigeerde een state-of-the-art reader bij Blackwell (UK) onder de titel The Matter of the Mind (2007), maar had ook oog voor het belang van academische educatie. Met collega’s schreef hij het handboek Exploring Humans (2008) dat door generaties studenten binnen en buiten de Tilburgse campus gelezen wordt als een gedegen inleiding in de wetenschapsfilosofie. Hetzelfde geldt voor Stof tot Denken (2010) dat een overzicht biedt van de ideeën uit de philosophy of mind.
Als onderzoeker en docent ging Maurice een glorieuze academische toekomst tegemoet, maar zijn ambities waren altijd ondergeschikt aan het warme, sympathieke, en meelevende contact dat hij als onze collega en als inspirator voor zijn studenten, immer koesterde. Wij konden ons geen aardigere kompaan wensen. Toen Maurice in het voorjaar van 2010 besloot om, met zijn gezin van inmiddels vier kinderen, een sabbatical leave te nemen in Barcelona, was dat meer dan verdiend. (Ik herinner me nog goed zijn verslag van een wedstrijd van Barça in Camp Nou die hij met zijn oudste zoon Milan bezocht).
En toen sloeg het noodlot toe. In de zomer van 2010 werd bij Maurice een agressieve hersentumor geconstateerd. Zwaar medisch ingrijpen kreeg absolute prioriteit en de gevolgen daarvan trokken een zware wissel op Maurice en zijn familie. Na een hachelijke periode wist Maurice toch, binnen de mogelijkheden die hij nog had, een aantal jaar te genieten van de mooie momenten met Laura en de kinderen. Zodra zijn conditie het toestond, legde hij ook bezoeken af aan ons departement en faculteit – hartelijk en galant als altijd. Typisch Maurice.
Maurice haalde ooit Belcampo aan: ‘Er bestaat in de wereld geen groter wonderwerk dan een stel menselijke hersenen’. Met net zoveel gemak citeerde hij Kierkegaard: ‘Het is volstrekt natuurlijk dat iemand eenvoudigweg en toch diepzinnig zegt dat hij niet begrijpt hoe het bewustzijn ontstaat’. Op zijn werkkamer hingen prachtige Parijse anatomische tekeningen van opengewerkte hersenen, terwijl hij nadacht over de psychologie en de menselijke geest. Hoe navrant was het dat hijzelf werd geconfronteerd met een hersentumor. Hoe fijn was het te merken dat Maurice tot vlak voor zijn dood mocht beschikken over een glashelder en nog steeds scherpzinnig begrip.
Maurice laat op ons een onuitwisbare en onvergetelijke indruk achter als onderzoeker, docent en collega. Niet alleen illustreerde hij hoe iemand een wetenschapper en filosoof behoort te zijn, ook liet hij zien hoe je academische ambitie combineert met een grootse vriendelijkheid. Met het overlijden van Maurice is een mens verloren gegaan.
Herman de Regt
