Geheimtaal

Heerlijk Helder Renkema. De hoogleraar Tekstkwaliteit aan Tilburg University is inmiddels met emeritaat maar blijft vechten tegen wazig gewauwel. Renkema gaat aan de slag voor de Tijdelijke Commissie ICT van de Tweede Kamer. Zijn opdracht: de ICT-rapporten van de overheid begrijpelijk maken. Voorzitter van de commissie Ton Elias: “We moeten af van het gebruik van die rare geheimtaal. Het slaat nergens op. ICT is voor gewone mensen, niet iets voor tovenaarsleerlingen onder elkaar.”

Dat het vertaalwerk van Renkema broodnodig is, onderstreepte Elias voor de camera van GeenStijl. Op de vraag wat een IP-adres is stamelde hij: “Dat heb ik zo niet paraat. Dat weet ik niet.”

Dat is natuurlijk lachen. Een voorzitter van een ICT-commissie die nog niet eens weet wat een IP-adres is. Maar Elias zal heus niet de enige zijn die dagelijks achter een computer zit zonder iets te begrijpen van dat apparaat. Sterker nog, het typeert de tijd waarin wij leven dat veel zaken die ons dagelijks bestaan bepalen onbegrijpelijk zijn geworden. Geheimtaal is overal.

Hoeveel begrijpen wij bijvoorbeeld van het Europa waarop gisteren (vooral niet) is gestemd? Er is een Europees Parlement, een Europese Commissie, een Europese Raad – maar wat doen al deze instituten precies? Wat zijn hun bevoegdheden en hoe verloopt hun samenwerking? Wie zich daarin verdiept wordt al snel overstelpt door een hoeveelheid jargon waar je uitslag van krijgt. Geen chocola van te maken, tenzij je ervoor hebt gestudeerd.

Precies hetzelfde geldt voor de economie. We weten allemaal dat het crisis is. Maar wie wil begrijpen hoe de crisis is ontstaan loopt al snel tegen een muur op. Die stuit op een verhaal over liquiditeit, instaprentes, flipping, subprime-hypotheken en securitisatie. Je moet wel heel veel vrije tijd hebben wil je al die begrippen op eigen kracht ontcijferen.

Internet, Europa, de wereldwijde economie: al deze zaken beïnvloeden ons dagelijks leven direct. Maar ze zijn zo ingewikkeld geworden dat de gemiddelde burger ze amper kan doorgronden. Een slechte ontwikkeling, want als je de wereld om je heen niet begrijpt, hoe kun je hem dan veranderen? Of op z’n minst beheersen?

De geheimtaal waar Elias over sprak, is wijdverspreid. Het wordt steeds lastiger om de wereld waarin wij leven te lezen. Eén Jan Renkema is een druppel op een gloeiende plaat. Wat we nodig hebben is een heel leger aan Jan Renkema’s.

_Advertentie.