Succesvol studeren

Wanneer ben je een succesvolle student? Voor universiteiten is die vraag niet moeilijk te beantwoorden. Succesvol is de student die rap zijn diploma haalt. Volgens de prestatieafspraken worden universiteiten deels beoordeeld op de snelheid waarmee hun studenten afstuderen. Treuzelaars leveren niets op. Snel studeren is de norm. Maar is dit ook goed voor de student zelf?

Nee, vinden het  Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV). Deze drie organisaties sloegen de handen ineen en schreven de nota “Studiesucces: een nieuwe definitie”. Hierin verzetten zij zich tegen de eenzijdige benadering van succesvol studeren. “Het rendement wordt vaak gelijk gesteld aan studiesucces,” schrijven de drie organisaties.

Ze noemen hierbij de focus op het aantal studenten dat de studie binnen de nominale tijd afrondt. Universiteiten nemen hierom steeds vaker rendementsverhogende maatregelen, zoals een bindend studieadvies in het tweede jaar. Zo worden studenten gedwongen tot een ratrace en blijft er weinig ruimte over voor individuele ontwikkeling. Iets ondernemen naast je studie wordt bijna onmogelijk gemaakt.

Het rendementsdenken is al jaren dominant in het hoger onderwijs en heeft inderdaad kwalijke kanten. Universiteiten zijn leerfabrieken geworden die zo snel mogelijk, zo veel mogelijk studenten moeten afleveren. Maar de ISO, LSVb en LKvV hebben niet alleen kritiek. Zoals de titel van hun nota al aangeeft willen ze studiesucces opnieuw definiëren. En daar gaat het mis.

Zo wordt in de nota gesteld dat het vormen van een “community” belangrijker moet worden. Voorop staat de “betrokkenheid van studenten en docenten bij het onderwijs, de opleiding en de instelling”. Ook wordt erop gewezen dat een goed contact met de tutor belangrijk is en dat studenten “uitdagend” onderwijs moeten krijgen door “inspirerende” docenten. Meer persoonlijk contact tussen docent en student is ook een pré. Maar vooral vinden de drie organisaties dat studenten geen kuddedierbehandeling moeten krijgen. “Studiesucces moet worden beoordeeld vanuit de individuele student waarbij naast de academische vorming, ook de persoonlijke ontwikkeling van de student en het bredere spectrum van maatschappelijke ontwikkeling moet worden meegewogen.”

Tegenover de harde taal van het rendementsdenken, zijn dit kussenzachte woorden. Gedoemd om genegeerd te worden door politici en beleidsmakers. Alsof je een fort bestormt met plastic opblaasknuppels.

Als de nota “Studiesucces” iets illustreert, dan is het wel hoe lastig het is om die nieuwe definitie voor studiesucces te vinden. Een definitie die overtuigt en de strijd met het rendementsdenken aankan. Wanneer we het hebben over succes, dan denken we toch aan zo snel mogelijk vooruit komen. Er is een nieuwe taal met nieuwe waarden nodig om die gedachte te verdrijven. Die taal, laat de nota zien, staat nog in de kinderschoenen.

Wel is de nota een dappere poging om een nieuwe visie op studiesucces te ontwikkelen. Het is te hopen dat ze een vervolg krijgt. Maar nu onderstreept ze vooral de soevereiniteit van het rendementsdenken. Succes blijft voorlopig een kwestie van snelheid.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.