Wetenschappers aan het roer
Maandag trad Hans Clevers af als president van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW). In zijn afscheidsspeech brak Clevers een lans voor ‘public service’ naar Angelsaksisch model: wetenschappers combineren onderwijs en onderzoek met bestuurlijke taken.In een NRC-opinie van gisteren maakt Clevers nogmaals zijn punt: de beste universiteiten ter wereld worden niet bestuurd door professionele managers maar door professionele wetenschappers. Echter: in Nederland domineren de beroepsbestuurders. “Onze managers zijn al lange tijd geen actieve beoefenaars meer van de professie die zij besturen, of hebben zelfs nog nooit op hun eigen werkvloer gestaan.”
In zijn vaarwel vraagt Clevers zich af hoe de Nederlandse academie meer wetenschap in zijn besturen kan brengen. Het antwoord: “Maak de beste wetenschappers duidelijk dat er ‘public service’ van ze wordt verwacht. Een jaar of drie, vier in het bestuur. Lang genoeg om bestuurlijke uitdagingen te begrijpen en om impact te hebben. Kort genoeg om niet gelost te worden uit het peloton van actieve wetenschappers.” Het schaarse wetenschappelijk onderzoek naar de betekenis van excellente wetenschappers aan het roer van universiteiten, onderstreept het belang van dergelijke public service, aldus Clevers.
Kritiek
Naast het pleidooi voor een andersoortig bestuur, kraakte Hans Clevers ook nog een andere noot. Hij is teleurgesteld in de Wetenschapsvisie 2025 van OCW. “Ik kan niet nalaten op te merken hoezeer de KNAW het betreurt dat in het beleidsdocument zelfs niet de intentie wordt uitgesproken om te investeren in wetenschap, desnoods op termijn.”
José van Dijck neemt het stokje over van Clevers. Zij is de eerste vrouwelijke KNAW-president sinds de oprichting in 1851.
