De universiteit is geen tuchtschool
Je studenten een brief sturen waarin staat hoe ze hun docent fatsoenlijk moeten mailen. Het klinkt te truttig voor woorden, maar in Nijmegen gebeurt het. Studenten van de Radboud Universiteit kregen vorige week een heuse e-mailetiquette. Je mail openen met “hallo”? Onacceptabel. Afsluiten met afkortingen als m.v.g? Is ook uit den boze. En begin de inhoud van je mail vooral niet met “ik”. Voor de student die zo dom is om dit te doen heeft professor André Nuytinck, opsteller van de brief, een wijze les die hij leerde op de basisschool: “Wie zijn brief begint met ‘Ik’ is een grote stommerik.”
De brief moet volgens Nuytinck gezien worden als “een stukje opvoeding”. Je ziet hem al zitten, met opgeheven wijsvinger aan zijn bureau. Maar de RU is niet de enige die graag aan opvoeden doet. Universiteiten hangen steeds vaker de tuchtschool uit. Zo verbieden sommige docenten hun studenten om laptops mee te nemen naar college. In Eindhoven krijg je een gele kaart (foei!) als je je te laat inschrijft voor een vak. En in Leiden neemt het aantal toetsen toe omdat docenten bang zijn dat hun studenten anders niet bij de les blijven.
“Universiteiten willen grote geesten, maar gedragen zich vaak als een kinderdagverblijf”
Het is een opmerkelijke spagaat. Aan de ene kant zetten universiteiten massaal in op “excellente” studenten. Ambitieuze en intelligente jongeren, die hun verantwoordelijkheid nemen. Aan de andere kant behandelen ze hun studenten steeds meer als zwakzinnigen die je bij de hand moet nemen omdat ze anders de weg kwijtraken. Ook op grote schaal speelt die ontwikkeling. Het bindend studieadvies, de verplichte contacturen, de harde knip: allemaal stokken achter de deur voor de infantiele student.
Universiteiten willen grote geesten, maar gedragen zich vaak als een kinderdagverblijf. Dat bijt. Want wie zich echt wil ontwikkelen tot een zelfstandig denker, heeft de ruimte nodig om soms te falen en te dolen. Of om gewoon een keer burgerlijk ongehoorzaam te zijn. Rijst nog de vraag of al die regels de student überhaupt helpen in zijn ontwikkeling. Want als je studenten behandelt als kleine kinderen, gaan ze zich dan op termijn niet gedragen als kleine kinderen?
Van gezagsgetrouw een stortvloed aan regels navolgen is nog nooit iemand een intellectueel geworden. Wat minder betutteling en wat meer vrijheid kan geen kwaad. De universiteit is een opleider, geen opvoeder.
