Gezondheidszorg erkent verschil man en vrouw niet

Er is veel onderzoek gedaan naar verschillen tussen man en vrouw bij psychische problematiek. Maar in het onderwijs en de praktijk gebeurt er weinig met deze genderspecifieke kennis. Daarin wil hoogleraar klinische psychologie Marrie Bekker verandering brengen.

Als Bekker vroeger zocht naar verschillen tussen man en vrouw, bijvoorbeeld wat betreft angst of depressies, dan vond ze niet zoveel. “Maar de laatste decennia is er heel veel kennis beschikbaar gekomen”. Vrouwen krijgen bijvoorbeeld eerder een depressie door relationele problemen dan mannen. Mannen zijn op hun beurt weer gevoeliger voor falen en een verlies van eigenwaarde. Verschillen in werking van medicijnen en diagnose zijn er ook. Sommige medicijnen hebben bij vrouwen meer bijwerkingen of een minder goede werking, doordat ze vooral op mannen zijn getest. Ook hebben vrouwen een grotere kans op de diagnose depressie of borderline-persoonlijkheidsstoornis, bij dezelfde verschijnselen als mannen.Feminisme
Niet alleen vrouwen komen er soms slechter vanaf. Zo wordt ADHD bijvoorbeeld eerder bij jongens vastgesteld dan bij meisjes. Maar de Alliantie Gender & Gezondheid, een samenwerkingsverband tussen onder meer medisch specialisten, beleidsmakers en wetenschappers, is in 2014 wel opgericht door Women Inc. Dat is volgens de website “hét netwerk voor alle vrouwen die zichzelf en elkaar willen versterken.” Daarmee lijkt het project feministisch ingestoken. Wil Bekker de positie van de vrouw in de gezondheidszorg versterken? “Ja, inderdaad. Maar zeker ook de positie van mannen – het gaat in dit project immers om genderrelevante kennis. Denk bijvoorbeeld ook aan suïcide bij mannen door niet (voldoende) onderkende depressie.”

De alliantie wil dat sekse- en genderverschillen in de gezondheidszorg erkend worden. Dat willen ze bereiken door 1) bestaande kennis in het onderwijs te integreren, 2) te pleiten voor meer onderzoek en een hiertoe ontwikkelde kennisagenda te verspreiden, en 3) door in te zetten op een bredere bewustwording. “Die kennisagenda voor onderzoek gaat vertaald de wereld over.” En qua onderwijs lijkt Nederland hierin voorop te lopen, stelt Bekker.

“Nu wordt er een one size fits all behandeling toegepast”

Gender & Psychologie
Bekker, al jaren actief op dit gebied, is coördinator van het project. Gefinancierd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, richt ze haar pijlen vanuit Tilburg University op het onderwijs. Dat doet ze samen met junior-onderzoekster Laura Kunst. De masters klinische psychologie en een aantal postacademische opleidingen zijn het eerste aan de beurt. Zo moet de kennis via het onderwijs in de praktijk terecht komen. Bekker rekent op resultaat. “Wij verwachten dat dit de behandelingen en diagnostiek ten goede zal komen. Nu wordt er een one size fits all-behandeling toegepast. Dat is niet altijd adequaat omdat mannen en vrouwen verschillen. Het uiteindelijke doel is een meer gender-sensitieve gezondheidszorg.”

Een relativerend vakje Gender & Psychologie wordt niet beoogd, het gaat echt om een curriculumbrede verrijking van vakken met genderrelevante kennis. Alle Nederlandse universiteiten doen mee. Aanvankelijk ondervond Bekker lichte weerstand bij één universiteit. “Omdat docenten het ontzettend druk hebben, denk ik. Ze kunnen er eigenlijk heel weinig bij hebben. Maar inmiddels zien mensen het nut er van in. De meeste docenten zijn enthousiast en dankbaar voor de input. Ze krijgen het echt op een presenteerblaadje aangereikt, we werken heel servicegericht en faciliterend.”

_Advertentie.