Tilburgse hoogleraar op de bres voor vernieuwing

Paul Frissen – hoogleraar Bestuurskunde aan Tilburg Law School – heeft zich aangesloten bij Science in Transition. Zodoende is nu ook Tilburg University vertegenwoordigd in de actiegroep, die zich inzet voor een gezonder wetenschapsbedrijf.Op de site van Science in Transition lezen we: ‘Het gist in de wetenschap. Over het functioneren ervan, het universitair onderwijs, het meten van resultaten, de samenwerking met maatschappij en bedrijfsleven, en de rol bij politieke besluitvorming bestaat veel onvrede’. In 2013 kwam een groepje academici hiertegen in het geweer. Ook Paul Frissen haakt nu aan. Univers vroeg hem naar het hoe en waarom.

Hoe bent u betrokken geraakt bij het initiatief?
“Ik ben gevraagd, maar moest er vervolgens nog wel een tijd over nadenken. Uiteraard houdt de problematiek me intensief bezig. Maar van nature ben ik niet zo’n actietype. Toch hoop ik nu mijn eigen, bescheiden bijdrage te kunnen leveren aan dit initiatief.”

Wat ziet u als uw belangrijkste doel?
“Ik wil de kloof tussen academie en samenleving proberen te verkleinen. Daarom wil ik jongere collega’s in mijn vakgebied graag iets meegeven. Hun werk is vaak erg steriel: zij zitten op de universiteit en blijven daar. Zo ontstaat een slag bestuurskundigen dat nog nooit in een bestuursorganisatie heeft rondgelopen. Dat is scheef. Deze ‘steriliteit’ is bovendien een reden waarom andere jonge talenten de universiteit mijden. Zij missen de link met de praktijk. Een ander punt is de huidige focus in ons wetenschapsbedrijf: die ligt sterk bij de natuurwetenschap. Maar voor sommige vakgebieden, zoals het mijne, is dat niet zo handig. Wij hebben er nu eenmaal niet zo veel aan om al dat kwantitatief onderzoek te doen. Kort gezegd: door het schrijven van mooie boeken wil ik een relevante bijdrage leveren aan mijn vakgebied. Maar op de universiteit anno 2015 ‘scoor’ ik daar niet mee. Uiteindelijk is er dus een zekere eenzijdigheid in de wetenschapsbeoefening geslopen. En dat is in wezen bijzonder vreemd. Wetenschap zou per definitie pluralistisch en tolerant moeten zijn.”

“Ik wil de kloof tussen academie en samenleving proberen te verkleinen”

“Als je kijkt naar waarderingssystemen in de wetenschap − zowel inhoudelijk als financieel – dan spelen Engelstalige publicaties en de mate waarin je door collega’s wordt geciteerd een substantiële rol. In veel geesteswetenschappen, waaronder de bestuurskunde, leidt dat tot eenzijdigheid, en uiteindelijk ook verarming. Taal is voor ons niet alleen een middel. Het is een onderzoeksobject an sich. Wij zijn meer gebonden aan taal en alle verregaande implicaties daarvan. Als ik publiceer in het Engels, word ik automatisch de kant uit geduwd van de Angelsaksische context. Dit verschijnsel doet zich in de natuurwetenschappen niet zo snel voor. Hét heelal praat niet terug. Ons heelal – dat van de geesteswetenschappen dus − praat voortdurend terug, met alle haken en ogen van dien.”

Wat verwacht u van de plannen van de minister voor wetenschappelijke vernieuwing?
“Goed dat het thema ‘wetenschap’ in Den Haag hoog op de agenda staat. Echter: echte verandering komt niet van de politiek. Die is te verwachten uit een andere hoek: namelijk de wetenschappers zelf. Het zijn de wetenschappers die de bestaande situatie gecreëerd hebben. Dat betekent dat het probleem dus ook van binnenuit moet worden aangepakt. Dat is precies wat Science in Transition doet.”

Naast hoogleraar is Paul Frissen decaan en bestuursvoorzitter bij de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB).

_Advertentie.