Het nut van karaoke voor de samenleving

Karaoke. Eenlingen die trillend hun favoriete liedje ten gehore brengen? Ammenooit niet! Waar de samenleving soms kapot gaat aan de onderlinge verschillen tussen mensen, is karaoke het recept om weer eendracht te zaaien. Sociale cohesie in optima forma! Statusverschillen verdampen als sneeuw voor de zon. En mensen gaan weer een beetje van elkaar houden. Zo ook tijdens de meest recente karaoke die de Socioloog des Vaderlands organiseerde…

De Facebook-pagina van de Socioloog des Vaderlands is afgelopen week ontploft. Niet vanwege Achterbergs colleges op de Universiteit van Nederland, nee hoor, uitgerekend één enkel filmpje van een zingende massa studenten op de karaoke van Night University werd maar liefst 1300 keer bekeken. En meteen hebben we ook onze 500ste like binnen op Facebook, waarvoor dank. Maar het was dan ook één en al gezelligheid, die karaokeavond. En voor ons, wetenschappers die wetmatigheden in alledaagse fenomenen proberen te vinden, voldeed de karaoke volledig aan de verwachtingen. De karaoke volgde het klassieke stramien: klein en bedeesd aanvatten, maar langzaamaan meanderen naar een absolute climax. Maar juist omdat de karaoke zo kleinschalig is begonnen, heeft niet iedereen onze fabuleuze presentatie kunnen bijwonen over de zin en onzin van karaoke voor de samenleving. Zoals verschillende diagnoses over maatschappelijke fenomenen wel aanknopingspunten vinden bij het werk van Robert Putnam, zo kunnen we ook karaoke wel linken aan het werk van deze Amerikaanse professor. Zijn fel gecontesteerde diagnose over het feit dat we door de jaren heen minder met elkaar begaan zijn (een dalend “sociaal kapitaal”), kan ook toegepast worden op karaoke. Zingen lijken we graag alleen te doen: onder de douche, al wandelend naar de campus. Als het dan toch echt tezamen moet, dan heel uitzonderlijk in de karaokebar. De horeca heeft het nu eenmaal moeilijk vanwege verschillende oorzaken, maar niet in het minst vanwege de toegenomen individualisering. Nu vertelt Putnam het laatste jaar iets nieuws, bijvoorbeeld in zijn nieuwe “Our Kids”. Een van de stellingen die hij verdedigt, eveneens vrij gecontesteerd, is dat de ongelijkheid stijgt door een dalende maatschappelijke betrokkenheid. Omdat mensen niet meer met elkaar begaan zijn, delen we elkaars interesses niet meer, daalt de solidariteit, waardoor de ongelijkheid toeneemt. Nu, als er één activiteit is waar cohesie en ongelijkheid clashen, dan is het toch wel karaoke. Dus als er één activiteit is waardoor statusonderscheid weggewerkt kan worden, dan is het toch wel een lekker potje zingen. sdvkaraoke Die stelling komt ook terug in het boek “Can Tocqueville Karaoke” van de Amerikaanse cultuursocioloog Terry Clark. De cultuur in Azië is erg collectivistisch- de mensen zijn erg op elkaar ingesteld, zonder een sterk actief middenveld van verenigingen. Juist die sterke informele banden – familie, collega’s op het werk, vrienden – lijken aangedikt te worden door samen te gaan zingen. Zo komt het dat de baas zich samen met zijn werknemers afzondert in een karaokehok om Bohemian Rhapsody te zingen. Maar Europa is individualistischer, en dus gaat het Aziatische succesverhaal van karaoke minder gemakkelijk op. Als we dan activiteiten ontplooien waarin een zeker competitie-element zit, dan zoeken we naar strategieën om opnieuw uit te blinken. Clark beschrijft er twee. Om te beginnen is er zelfexpressie: je wilt jezelf zijn, bijvoorbeeld door een nummer te kiezen waarin je je eigen persoonlijkheid kan leggen. Maar aan de andere kant heb je ook de roldoorbrekende theatraliteit. Je wilt tijdens de karaoke gewoon lekker uit je rol stappen. En dat laatste lijkt in Azië – waar die statusongelijkheden achterwege worden gelaten op de karaokevloer – beter te lukken dan in Europa. Japanese Businessmen in Karaoke Bar Daarom is het dus niet verwonderlijk dat er aan het begin van een avond karaoke enige schroom ontstaat. Maar daar hebben we uiteindelijk ook een resem tips voor!

  1. Mensen durven niet goed. Kinderen zijn ongeremder. Daarom is het verstandig om te beginnen met de kiddie-karaoke.
  2. Dat geeft dan meteen genoeg tijd om zelf eventjes lekker in te pilzen met het nodige gerstenat en de noodzakelijke portie bitterballen.
  3. Voor een succesvolle karaoke is het geinig als er zich tijdens de avond een potentiële winna(a)r(es) van X-Factor aandient, maar het is een faux-pas als hij of zij de avond aftrapt. Het vervolg voor de rest van de avond is dodelijk, aangezien de lat te hoog in plaats van te laag wordt gelegd. Je moet denken- na deze figuur, kan ik ook net zo goed een moppie zingen! Net zoals we afgelopen donderdag gezien hebben: als de sfeer eenmaal aanwezig is en de schroom verdwenen, wordt het een gezellige boel waarbij een wachtrij ontstaat- iedereen wil uiteindelijk schitteren.
  4. Maar om te schitteren zijn er twee strategieën. Ofwel zing je iets bekends, zoals blijkt uit het clipje beneden (“Starships” van Nicki Minaj), en iedereen zal lekker met je mee doen.  Of je zingt iets zo obscuurs dat het eigenlijk onmogelijk is om het mee te lallen. Je zult respect afdwingen met je lef. Meedoen is belangrijker dan goed doen!

Samengevat kunnen beroemde economen als Thomas Piketty wel claimen dat de bron van de toegenomen ongelijkheid ligt in de concentratie van welvaart, de Socioloog des Vaderlands weet het anders ook wel: om ongelijkheid tegen te gaan moeten we gewoon vaker lekker gaan zingen met elkaar. Want als een potje karaoke het onderscheid tussen leeftijd, afkomst, titel, gender, en dies meer kan doen afkalven, dan zijn de consequenties voor de gehele samenleving bijzonder groot!

 

TR & PA

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.