Bitcoin: Op weg naar het einde?
Het leek ooit een prachtig idee. Een virtuele munt om ons leven nóg sneller en comfortabeler te maken. Maar die utopische Bitcoin is inmiddels ook ontdekt door zware criminelen. Welke gevolgen heeft dat voor de munt? Univers vroeg het aan Ron Berndsen, hoogleraar Financiële Markt Infrastructuren en Systeemrisico bij TiSEM.Vorige week was het groot in het nieuws: politie en FIOD rolden voor het eerst een Nederlandse Bitcoin-bende op. De tien arrestanten worden ervan verdacht dat zij met Bitcoins (ter waarde van 15 tot 20 miljoen euro) handelden in drugs. Volgens het bericht in De Telegraaf is de Bitcoin – vanwege het gebrek aan toezicht bij de banken en de razendsnelle virtuele toepasbaarheid – erg in trek bij criminelen.
Is de populariteit van de Bitcoin onder criminelen zorgwekkend voor de verdere ontwikkeling van de munt?
“Regelmatig zien we zulke berichten opduiken”, zegt Ron Berndsen. “En je kunt inderdaad stellen dat het criminele gebruik de grote potentie van de Bitcoin in de weg staat. De Bitcoin is ooit geboren in alle vrijheid, buiten de banken om, als een ietwat anarchistisch betaalmiddel. Praktijken van criminelen doen afbreuk aan dat imago. Het publiek gaat de Bitcoin zien als iets dat het daglicht niet kan verdragen. Om dat tegen te gaan is meer transparantie nodig. Bovendien moet de Bitcoin of zijn opvolgers als betaalmiddel nog wat gewoner en vertrouwder worden.”
Is het huidige systeem veilig genoeg?
“Nee, het is onvoldoende bestand tegen misbruik, maar dat geldt in feite voor álle technologie. Je ziet wel een trend dat Nederlandse Bitcoin-bedrijven vaker willen voldoen aan regelgeving. Dat klinkt goed, maar het is betrekkelijk. Immers: de Bitcoin heeft een brede, mondiale toepassing. Als andere landen zich vervolgens niet houden aan die regelgeving, heeft het niet zo veel zin. Nogmaals: de Bitcoin is het meest gebaat bij een zo groot mogelijke transparantie qua identificatie van de gebruikers. De voortschrijdende techniek helpt daarbij. Straks is het mogelijk om inzichtelijk te maken wie er precies achter Bitcoin-stromen zitten.”
“De huidige Bitcoin is onvoldoende bestand tegen misbruik, maar dat geldt in feite voor álle technologie”
Uit eerder onderzoek bleek dat misbruik makkelijk te traceren was door middel van de ‘blockchain’ achter de Bitcoin. Is dit achterhaald?
“Nee. In wezen is de Bitcoin een encryptiemiddel. De onderliggende techniek die dit mogelijk maakt is de blockchain. Daar komt een reusachtige hoeveelheid data samen. Het is dan de kunst om die uit te lezen. Door traceeralgoritmes zijn we steeds beter in staat om dat te doen. Zoals ik net al aangaf: er komt een moment waarop we de keten grotendeels inzichtelijk kunnen maken.”
Moet er meer formeel toezicht op de Bitcoin komen?
“Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, ook omdat de munt zo sterk internationaal is. Bovendien: vóór er sprake kan zijn van toezicht, moet er een internationaal geaccepteerd regel- en afsprakenkader liggen waarmee je toezicht houdt. Zo ver is het, met betrekking tot de Bitcoin, nog lang niet.”
“Overigens, je kunt je afvragen: Wat is nu de exacte meerwaarde van de Bitcoin? Sparen kun je er niet mee, omdat de koers enorm fluctueert. In feite is het alleen geschikt als ‘brugvaluta’: een middel dat het wisselen tussen bijvoorbeeld euro’s en dollars een stuk eenvoudiger maakt. We hadden het net over de blockchain. Ik voorspel dat die een veel langer leven beschoren is dan de Bitcoin zelf. Die onderliggende blockchain is een zeer waardevolle technologie. Die kunnen we straks gaan gebruiken voor allerlei andere toepassingen waarmee big data is gemoeid en die bewijsbaar onveranderd dienen te blijven.”
Advertentie.
