Laurens Jan Brinkhorst: “Carrièreplanning is nonsens”

“Blijf niet in Tilburg hangen, maar sla je vleugels uit.” Dat zegt Laurens Jan Brinkhorst − oud-minister in twee kabinetten − vanmiddag in zijn openingsspeech voor de European Career Day. Een klein uur vertelt Brinkhorst, uit het hoofd, over Europa en zijn eigen, rijke carrière: “If we don’t hang together, we hang seperately.”Vanmiddag organiseert ELSA Tilburg voor de eerste keer de European Career Day, een ‘bedrijvendag’ voor rechtenstudenten die een loopbaan bij de Europese Unie ambiëren. Een betere key note speaker dan Brinkhorst is hierbij nauwelijks denkbaar. “Ik heb het begin van de EU nog meegemaakt”, zegt hij losjes. 1967- daarover spreken we dan. Eén jaar eerder is Brinkhorst ook al betrokken bij de oprichting van zijn politieke thuisbasis, D’66. Brinkhorst: “Geschiedenis is belangrijk. Die vertelt je waar je vandaan komt en waar je nu staat. Helaas hebben steeds minder studenten dit besef.”

Bevlogen

Brinkhorst (78 inmiddels, je ziet het niet aan hem af) werd volwassen in een tijd waarin Europa zich sterk ontwikkelde. De Tweede Wereldoorlog was geweest en een lange, stabiele periode van economische groei brak aan. De Verenigde Staten was in veel opzichten het beloofde land- en daar toog Brinkhorst dan ook naartoe om te studeren en werken. “Later in mijn carrière zat ik vijf jaar in Japan, als EU-ambassadeur. Sla vooral je vleugels uit. Een nieuwe, vreemde omgeving daagt je uit. Bovendien: in Amerika of Japan word je pas echt ‘Europeaan’. Hier blijf je toch vooral Duitser of Griek.”

“Europa was te lang een mooi weer-project”

Brinkhorst neemt de Europese geschiedenis door in een notendop, waarbij hij meteen even inventariseert welke nationaliteiten er in de zaal (CZ 115) zitten. “Vandaag is Europa het beloofde land voor mensen uit Syrië. Maar tegelijk stelt de vluchtelingencrisis ons voor grote problemen.” Brinkhorst vindt het frappant dat Europa − in wezen nog steeds de sterkste economie ter wereld – zo veel moeite heeft met het maken van eenduidig beleid. “Het gebrek aan een heldere politieke visie is een bedreiging voor de EU.”

Ontwikkelingen als het vluchtelingenvraagstuk, de financiële crisis en de eurocrisis zijn uitermate complex. “Europa is nu een onzekerder plek dan toen ik afstudeerde”, concludeert Brinkhorst. Als je jongeren uit Azië vraagt, hebben die vertrouwen in de toekomst. Bij Europese jongeren is dat minder.”

Hoogleraar

Aan Tilburg Law School was Brinkhorst hoogleraar Transnational and European Governance. Negen maanden maar, want toen riep de landelijke politiek weer: in mei 2003 werd hij minister van Economische Zaken in het kabinet-Balkenende II. Gedurende zijn loopbaan deed Brinkhorst een vracht van ervaring op in EU-organen. Hij voelt zich op en top ‘Europeaan’, maar hij is ook kritisch: “De EU moet de consequenties gaan zien van wat we de afgelopen decennia niet goed hebben gedaan. Europa was te lang een mooi weer-project. Inmiddels is het hoog tijd om knopen door te hakken, maar we doen nog steeds alleen maar aan crisismanagement.”

Toch blijft de EU een gave leerplek voor jonge juristen. En knopen doorhakken, keuzes maken, dat moeten ook alle aanwezigen in de zaal: “Carrièreplanning is nonsens. Doe gewoon wat je interessant lijkt. Zo kom je vanzelf terecht waar je thuishoort. Daarbij mag je best weleens een fout maken.”

_Advertentie.