Bestseller van rolstoelcabaretier en oud uvt’er Jaap Bressers

Bestseller van rolstoelcabaretier en oud uvt’er Jaap Bressers

Het gaat goed met rolstoelcabaretier Jaap Bressers. Hij schreef met Waar een wiel is, is een weg het best verkochte managementboek van 2015.  Ondertussen staat het boek al een jaar in de Management Boek Top 100.

Bressers studeerde International Business in Tilburg en begon na het oplopen van een hoge dwarslaesie aan een carrière als cabaretier. Op zijn 21e brak hij zijn nek bij een duikongeluk en belandde daarna in een rolstoel. In Waar een wiel is, is een weg gebruikt hij zijn eigen ervaringen om de lezer te laten zien hoe je zelfs met kleine dingen verschil kan maken.

Bressers is Nederlands eerste sit-down comedian. Hij treedt veelvuldig op als cabaretier en spreker. Waar een wiel is, is een weg is het bestverkochte managementboek van 2015 en blijft ook in 2016 goed verkopen.

Univers plaatste eerder een uitgebreid interview met Bressers in het magazine. Hieronder kun je het online lezen.Cabaretier op wielen

“Hallo, ik ben Joop Antiloop.” Met die woorden maakte oud-UvT-student Jaap Bressers (1983) vijf jaar geleden zijn debuut als stand-up comedian. Of beter gezegd: sit-down comedian. Want Bressers heeft een hoge dwarslaesie waardoor hij tot op borsthoogte is verlamd. Inmiddels timmert de eerste professionele rolstoelcabaretier van Nederland flink aan de weg.

Op 20 juli 2005 was Bressers op vakantie in Portugal, in de badplaats Albufeira. Hij nam een duik in de zee, voelde hoe zijn hoofd een zandbank raakte en hoorde een harde ‘krak’. Onmiddellijk verdween al het gevoel uit zijn lichaam. Voor zijn ogen dreef een arm voorbij. Bressers: “Het duurde een paar seconden voordat ik besefte dat het mijn arm was. Ik had geen controle meer over mijn spieren, lag daar hulpeloos in zee.”

Hoe ben je terug op het strand gekomen?

“Vroeger probeerde ik altijd zo lang mogelijk mijn adem in te houden als ik in bad zat. Daardoor heb ik sterke longen gekregen. Dat is achteraf gezien mijn redding geweest, want ik heb zeker anderhalve minuut op mijn buik in het water gelegen. Op een gegeven moment ging ik water happen. Dit is het dan, dacht ik. Ik weet nog dat ik verschrikkelijk boos en verdrietig was. Ik was 21 jaar, zat tjokvol ambitie, had nog zoveel toekomstdromen. Toen kantelde mijn lichaam door een golf, zodat ik op mijn rug lag. Langzaam spoelde ik terug naar de kust, waar ik in de branding bleef liggen. Golven bleven over me heen spoelen, het was lastig ademhalen. Een hardloper zag me uiteindelijk liggen. Ik kon niet praten, probeerde hem duidelijk te maken dat ik hulp nodig had door met mijn ogen te knipperen. Die man heeft me op het strand getrokken en een ambulance gebeld.”

En dan krijg je in het ziekenhuis te horen dat je voorgoed verlamd bent…

“Nou ja, niet meteen. De eerste vier dagen zweefde ik op het randje van de dood. Daarna kreeg ik te horen dat ik een hoge dwarslaesie had, niveau C5. Dat betekent dat je tot aan borsthoogte bent verlamd. Ook je handen functioneren niet en je armen maar voor de helft. Maar de eerste vier maanden is er nog kans op herstel. Daaraan hield ik me vast. Ook dacht ik: die dokters kunnen lullen wat ze willen, maar dan kennen ze Jaap Bressers nog niet. Ik had bijna mijn bachelorstudie International Business aan de UvT voltooid, zou in september aan een master beginnen. Ik dacht: dat gaat wel lukken. Volgend jaar ben ik hier gewoon weer op vakantie met een masterdiploma in mijn kontzak.”

“Op een gegeven moment ging ik water happen. Dit is het dan, dacht ik.”

Wanneer drong het besef door dat je nooit meer zou lopen?

“Dat gebeurde in het ziekenhuis in Tilburg, een maand of vier na het ongeluk. Een arts stak zijn kop om de hoek van de deur en zei: ‘Jaap, dat wordt de rest van je leven een elektrische rolstoel. En wees maar blij, want je hebt al meer functieherstel dan verwacht’. En weg was-ie. Daar lag ik dan, alleen in een witte kamer. Echt absurd.”

Denk je dan niet: trek de stekker er maar uit, voor mij hoeft het niet meer?

“Dat ligt voor de hand, maar die gedachte kwam geen moment in me op. De drang om te leven is zó sterk, je gaat je meteen focussen op wat nog wel kan. Bijna vier jaar ben ik bezig geweest met revalideren. Iedere dag trainen, alleen om een paar minieme lichaamsfuncties terug te krijgen. Maar als dan iets lukt, voelt dat als een overwinning. En hoe raar het ook klinkt, ik heb best veel lol gehad in het ziekenhuis. Al snel ging ik grapjes maken over mijn gesteldheid, om de situatie te verlichten. Dat werkte heel goed.”

Gelachen werd er al in het ziekenhuis in Portugal. Op een avond belden de ouders van Bressers voor het slapen gaan. De hoofdzuster nam de telefoon op en zei: ‘U zult het niet geloven, maar Jaap is op zijn kamer met twee zusters en ze liggen in een deuk’. Bressers wist toen nog niet dat zijn humor hem ver zou brengen.

Was dat een overlevingsmechanisme, grappen maken over je eigen situatie?

“Ja, het relativeert de boel. Je voelt je meer mens als je kan lachen. Bovenop jouw eigen lijden komt nog het lijden van je omgeving. Mensen gaan zich anders gedragen tegenover je, omdat ze niet weten wat ze met de situatie aanmoeten. Want wat zeg je tegen een jonge gast die is verlamd? Wat ik toen merkte was dat die spanning werd doorbroken als ik een geintje maakte. Dan viel die last van hun schouders en kreeg je weer normaal contact. Humor haalde die drempel weg.”

Toch raar, lachen terwijl je net bent verlamd.

“Ja, maar het werkte. Je moet ook wel. Je maakt zoveel pijnlijke momenten mee, ook later als je uit het ziekenhuis bent. Zo zat ik bijvoorbeeld eens op het terras met mijn moeder. Vraagt een vrouw aan haar of ik misschien een paaseitje mag hebben. Alsof je een idioot bent. Dat is niet alleen pijnlijk voor mij, maar ook voor mijn moeder. Je kunt dan verschrikkelijk kwaad worden, maar daar schiet je niks mee op. Humor werkt beter.”JaapBressers new sizeHoe ontstond het idee om die grappen ook op het podium te maken?

“Mijn oom deed aan tonpraten. Via hem deed ik een keer mee aan een tonpraatoptreden. Die avond herinner ik me nog heel goed. Voor mij was een man die gruwelijk goed was, wat me verschrikkelijk zenuwachtig maakte. Ik kwam op, bloednerveus, zei: ‘Hallo iedereen, ik ben Joop Antiloop,’ en de zaal ontplofte gewoon. Toen voelde ik hoe geweldig het is om een zaal te bespelen. Er zaten daar tweehonderd man en ze kwamen niet meer bij. Het was alsof ik teugels had, alsof ik de lachgolven gecontroleerd door de zaal kon laten rollen. Ik zag een man zijn bril afzetten om de tranen uit zijn ogen te wrijven. Op dat moment wist ik meteen: dit is vet!”

Niet lang daarna volgde Bressers een workshop stand-up comedy van Bob MacLaren, hoofd comedy development bij BNN. Die zag meteen dat Bressers talent had en zei: ‘Ik ga optredens voor je regelen’. Een paar maanden later had hij zijn eerste optreden te pakken in het Comedy Café in Amsterdam. Daarna volgde het Chassé theater in Breda. Daar stond Bressers dan, tussen de broodcomedians. Inmiddels is hij al vijf jaar onderdeel van het comedygezelschap Night of Comedy en toert hij langs de grote theaters en festivals, waaronder Lowlands. Onlangs heeft hij zelfs Engelstalige optredens verzorgd in Duitsland en Denemarken. En een eerste avondvullende show van anderhalf uur is in de maak.

Ben je op weg naar de top?

“Ze zeggen dat het ongeveer zeven jaar duurt om jezelf te vestigen als comedian. Ik ben nu vijf jaar bezig en behoor tot de subtop. Dus de absolute top komt steeds meer in zicht. Het is zeker mijn ambitie om daar te eindigen.”

“Soms kan ik, hoe raar dat ook klinkt, wel dankbaar zijn voor het ongeluk.”

Jaap Bressers, de nieuwe Theo Maassen.

“Niet qua humor, ik vind Maassen te grof. Maar als ik over een jaar of drie eenzelfde positie heb in de comedywereld, dat zou wel echt te gek zijn.”

Wat verklaart jouw succes?

“Ik zit natuurlijk in een rolstoel, dat valt op. De comedywereld is oververzadigd, zoveel mensen willen al grappend hun geld verdienen. In die zin is mijn rolstoel iets positiefs, daardoor onderscheid ik mezelf van de massa. Maar daarmee alleen red je het natuurlijk niet, en dat zou ik ook niet willen. Een slechte grap is een slechte grap, daar prikt het publiek zo doorheen. Het is een kwestie van dagelijks oefenen en sleutelen aan je grappen, net zolang totdat ze werken. Je moet ambitieus zijn, hard willen werken.”

Wanneer is een grap geslaagd?

“Als het publiek niet meer bijkomt van het lachen. Soms mislukt een grap weleens. Geloof me, er is niets pijnlijker dan dat. Dan ga ik echt door de grond. Maar de dag erna bedenk ik meteen wat ik kan doen om die mislukte grap wel te laten werken. Humor werkt voor mij het beste wanneer er een boodschap achter zit. Je pakt mensen het meest als je ze ook even laat denken. Als ik tijdens een show het verhaal van mijn ongeluk vertel wordt het muisstil. En als je er dan een goede grap achteraan gooit, is de ontlading veel groter. Laatst kwam een man naar me toe die zei: ‘De eerste keer dat ik een optreden van jou bijwoonde zat ik in een dip vanwege mijn scheiding. Dankzij jouw optreden wilde ik doorgaan’. Dat vind ik heel apart, dat je zoiets teweeg kan brengen bij mensen.”

Zonder het ongeluk was je waarschijnlijk nooit cabaretier geworden. Kun je stellen, hoe krom dat ook klinkt, dat jouw verlamming je ook veel moois heeft gebracht?

“Eerst was mijn ambitie statusgericht. Ik wilde topmanager worden, veel geld verdienen, een vette auto onder mijn reet. Na het ongeluk heb ik mijn passie ontdekt en ben ik die gaan volgen. Daardoor is mijn leven zinvoller geworden. Het ongeluk heeft me veel shit en ellende gebracht. Maar het heeft me ook op een pad gezet waardoor ik nu misschien gelukkiger ben dan ik anders zou zijn. Dus soms kan ik, hoe raar dat ook klinkt, wel dankbaar zijn voor het ongeluk. Het leven heeft mij een enorme rotschop gegeven. Maar die trap heeft me wel iets opgeleverd. Iedere tegenslag is ook een kans om te vernieuwen, hoe groot die tegenslag ook mag zijn.”

***

Jaap Bressers is geboren in 1983 en groeide op in Oirschot. Als eerste professionele wielstoelcabaretier van Nederland toert hij door heel het land. Bressers studeerde International Business aan de Universiteit van Tilburg. In 2005 raakte hij op 21-jarige leeftijd verlamd na een duik in ondiep water. Na jaren van revalidatie begon hij een carrière als sit-down comedian. In 2010 behaalde Bressers alsnog zijn masterdiploma. Kijk voor meer informatie op: www.jaapbressers.nl.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.