Goudjakhals komt aan in kikkerland
De goudjakhals – die zich in Europa vooral ophoudt op de Balkan – is gespot in Nederland. Dat meldt Metro deze week. Univers vraagt Arie Trouwborst, roofdierrechtonderzoeker aan Tilburg University, om een reactie.De goudjakhals is bezig aan een opmars in West- en Noord-Europa. Voor Trouwborst komt deze eerste waarneming dan ook niet als een verrassing. “Eigenlijk wel een sympathieke timing van het dier, want ik heb hierop al vaker gezinspeeld. Vrienden maken nu de grap dat ik dit exemplaar zelf heb uitgezet. Dat is niet zo, voor alle duidelijkheid.”
Gelukkig maar, want dat maakt behoorlijk verschil voor de status van het dier. Trouwborst: “Juridisch speelt de vraag of je zo’n dier moet rekenen tot de inheemse diersoorten of de exoten. De goudjakhals komt al voor in Europa. Die komt dus zuiver uit eigen beweging deze kant op.” Daarentegen verschijnen exoten vaak door toedoen van mensen in onze contreien. Een mooi voorbeeld zien we om de hoek van onze campus. In de Oude Warande huist de Siberische grondeekhoorn. De voorouders van de diertjes ontsnapten uit de dierentuin die daar ooit gevestigd was.
“Eigenlijk wel een sympathieke timing van het dier”
Nieuwkomer
De komst van de goudjakhals naar ons land vertoont overeenkomst met die van de wolf, een jaar geleden. “Het gaat waarschijnlijk om een exemplaar van 2 à 3 jaar oud dat er alleen op uittrekt. Bovendien zijn beide dieren nauw verwant.” Toch zijn er ook grote verschillen. Binnen de Europese Habitatrichtlijn heeft de wolf een beschermde status en de (veel vaker voorkomende) goudjakhals niet. Trouwborst: “Wat in deze context nog meespeelt is dat de wolf ook vroeger in ons land voorkwam. Toen hij na zo’n honderd jaar terugkeerde, werd dat als positief gezien. De goudjakhals is echter een volstrekte nieuwkomer. Dat zorgt voor een andere beleving. En hij zal heus weleens een kip of een huiskat grijpen. Dat leidt dan geheid weer tot discussie over de status.”
Perspectief
De goudjakhals gaat het hier zelfs een stuk beter doen dan de wolf, vermoedt Trouwborst. “Het dier heeft een kleiner leefgebied en kan zich beter aanpassen in ons cultuurlandschap. Het is echter lastig te voorspellen of en wanneer er een eerste nest komt.” Klimaatverandering kan een reden zijn voor de opkomst van het dier, maar om dat vast te stellen is volgens Trouwborst meer onderzoek nodig.
Arie Trouwborst komt uitgebreid aan het woord in de nieuwe Univers, die donderdag 10 maart verschijnt. Over natuurbeschermingsrecht, wolven en andere grote roofdieren in Europa. “Met natuurbescherming gaat het in het algemeen niet zo goed, daar kun je depressief van worden. Maar grote roofdieren in Europa zijn een succesverhaal. Het is leuk om je daarmee bezig te houden.”