Heeft het vaste contract weer toekomst?

Pakketbezorgers van PostNL krijgen voortaan een vast contract. Daarmee wordt een einde gemaakt aan de slechte positie van de schijnzelfstandige postbezorgers. Heeft het vaste contract weer toekomst? Hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen is gematigd positief.

PostNL werkt al jaren met zelfstandige bezorgers. Op papier niet in dienst, maar in de praktijk wel volledig afhankelijk van het bedrijf. Voor PostNL leverde dat grote fiscale voordelen op, de zelfstandigen daarentegen moesten het doen zonder alle sociale voordelen van een dienstverband. Dat verandert nu, schrijft de Volkskrant: alle pakketbezorgers is aangeboden in dienst te komen. Ruim 10 procent (120 pakketbezorgers) koos daarvoor. Zelfstandigen krijgen betere tarieven. Nieuwe zelfstandigen komen er niet meer in.

Het zou ook nodig zijn: consumenten en grote bedrijven als Coolblue en Bol.com verwachten dat pakketbezorgers bij consumenten in huis komen. Om de boodschappen af te leveren, bijvoorbeeld. Daarvoor is volgens PostNL een bepaalde stabiliteit nodig, om de kwaliteit van dienstverlening te waarborgen.

Geen nieuwe lente
PostNL betert zijn leven? Ja en nee, zegt Ton Wilthagen. “Dit is positief, omdat hiermee een kwetsbare groep ZZP’ers voortaan een fatsoenlijker inkomen kan opbouwen.” Maar de situatie was ook deels onhoudbaar, denkt Wilthagen. “PostNL zal gezien hebben dat het imago steeds slechter werd. Ging het de afgelopen jaren over doorgeschoten flexibilisering van de arbeidsmarkt, dan was PostNL hét voorbeeld van hoe het niet moest.”

“Wil het vaste contract weer toekomst hebben, dan moet er iets veranderen.”

Wilthagen denkt vooral dat de overheid druk heeft uitgeoefend op het postbedrijf. Minister Asscher heeft veel kritiek gehad op zijn Wet Werk en Zekerheid. Dat PostNL nu vaste contracten aanbiedt, suggereert dat het vaste contract niet tot het verleden behoort. “Dat wil de minister natuurlijk graag laten zien.” Maar zeker is dat volgens Wilthagen niet. “Dit is niet de zwaluw die aankondigt dat er een nieuwe lente komt.” Het probleem blijft overeind: het vaste contract heeft een slecht imago. “De mindset was ooit: we sluiten dit contract af en kijken hoe lang het zinnig is. Daarna stoppen we met de samenwerking. Maar de mindset is nu: als je dit afsluit, is het heel duur en kom je er nooit meer vanaf.”

Slecht imago
Omdat het vaste contract zo’n slecht imago heeft, zoeken bedrijven hun heil in constructies als die van PostNL en flexibele contracten. Wilthagen: “Wil het vaste contract weer toekomst hebben, dan moet er iets veranderen. Daarover is de consensus groot. Zelfs politieke partijen zien dat in. Maar als je iets wil veranderen, stuit je op veel weerstand. Vooral van de vakbonden, die roepen dan dat verandering verslechtering is.”

Geprobeerd wordt wel een nieuwe weg in te slaan. De meest succesvolle aanpak in een nieuwe richting ziet Wilthagen in een samenwerking met Zeeuws-Brabantse werkgevers. Door bestaande regelingen als WW te vervangen door een persoonlijk budget voor werknemers, moet het voor werkgevers aantrekkelijker worden mensen aan te nemen. Wilthagen: “Mensen zijn er positief over. De vraag is nu: hoe krijg je zoiets politiek op de kaart en uitgevoerd?”

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.