Uitspraken van rechters voorspeld door computers

Computers die de uitspraken van rechters kunnen voorspellen. Dat klinkt misschien nog als fictie, maar onderzoeker Charlie Bruijsten (45) ziet dat wel gebeuren op enig moment. Hij heeft dit voorjaar zijn doctorsbul gehaald aan de Tilburg University. Nu staan zijn bevindingen in het Financieele Dagblad.

Bruijsten heeft onderzocht hoe fiscale rechters tot hun uiteindelijke oordeel komen. Dat gaat door wikken en wegen, waardoor verschillende rechters tot verschillende uitspraken kunnen komen. Met dit proces kunnen computers moeilijk uit de voeten.

Waar computers wél goed in zijn: het herkennen van correlaties en patronen in grote hoeveelheden gegevens. Die data bestaat in het geval van fiscale rechtspraak vooral uit fiscale wetteksten, besluiten van de belastinginspectie en jurisprudentie. Door die data te analyseren kan een computer tóch voorspellen wat de uitspraak van een rechter zal zijn. Dat biedt voor de fiscale praktijk veel nieuwe mogelijkheden.

Toch zitten er nog wat kritiekpunten in de voorspelling dat computers in staat zullen zijn om uitspraken van rechters te voorspellen. Bruijsten waarschuwt namelijk dat als de wetgeving verandt, de eerdere patronen die de computers gevonden hebben niet langer relevant zijn. Ook is Bruijsten van mening dat het nog lang zal duren voordat computers in staat zullen zijn om te kunnen rechtspreken, als het al ooit gaat gebeuren.

Bruistens proefschrift ‘Waarschijnlijkheid van fiscale rechtsgevolgen’ heeft een maand geleden een handelseditie gekregen.

_Advertentie.