Onderwijsvisie: top-down of bottom-up?

Universiteitsbreed wordt nog druk gedebatteerd over de nieuwe onderwijsvisie. Nu lekte er een nota uit die erop leek te wijzen dat het beleid al wordt ingevoerd. Reden genoeg voor de studenten- en personeelsfracties om rector Emile Aarts flink aan de tand te voelen.

Dat gebeurde vanmiddag bij het overleg Onderwijs & Onderzoek, ter voorbereiding van de Universiteitsraad van 7 oktober. Voordat de rondvraag was aangebroken, had Aarts de stand van zaken wat betreft de nieuwe onderwijsvisie voor Tilburg University nog zo ordelijk weten te presenteren.

De Education Bazaar, waar een tipje van de sluier van de onderwijsvisie voor het eerst werd gepresenteerd, mocht volgens Aarts gerust een succes heten (500 bezoekers, waaronder veel internationale studenten). De rector proefde veel enthousiasme voor het idee dat de Tilburgse student wordt gevormd tot veel meer dan zomaar een slimmerd. Want iemand met ethisch besef en het vermogen tot zelfreflectie, zoals onze belangrijke professor Cobbenhagen dat ook bezat.

“Eerst langs bij de decanen en andere organen voordat het grote plan in zijn geheel wordt gepresenteerd”

Aarts kwam ook met de blijde boodschap dat de stukken, met daarin ook de filosofische onderbouwing geschreven door docenten Herman de Regt en Alkeline van Lenning, zo goed als af zijn. De studenten- en personeelsfracties moesten alleen nog even wachten tot december. Aarts wil namelijk eerst langs bij de decanen en andere organen voordat het grote plan in zijn geheel wordt gepresenteerd. Anders, zo waarschuwde hij, bestaat het risico dat het plan steeds weer terecht komt bij lagere organen terwijl de hogere echelons er al over hebben beslist. Dan worden de verkeerde ‘entry-points’ gekozen en dat stremt de ‘flow’, zoals Aarts het verwoordde.

Studenten en personeelsfracties gepasseerd

De personeels- en studentenfracties (waaronder SAM en FRONT) konden dat allemaal prima begrijpen, als ze niet het gevoel kregen dat ze buitenspel gezet zijn. Tijdens de rondvraag lieten ze de rector weten een notitie onder ogen te hebben gekregen die werd gepost in een studievereniging door een universitair docent: ‘Towards a TiU Shaped Professional’.

Deze notitie bevat niet alleen een algemene filosofie, maar ook al heel concrete beleidsmaatregelen die de curricula universiteitsbreed een ander gezicht geven: groepen van maximaal 40 studenten, een half jaar vrije ruimte om een minor te volgen aan een andere faculteit, de verplichting om mee te doen aan activiteiten van Academic Forum (‘Studium Generale’), het bijhouden van een e-portfolio en het doen aan zelf-reflectie. De betreffende docent gaf de indruk dat dit allemaal reeds werd ingevoerd, tot ongenoegen van de fracties in de medezeggenschap, die hierover willen meebeslissen. In ieder geval zijn de studiepunten bij het Academic Forum al ingevoerd.

Gelekt document

Aarts gaf toe dat dit gelekte document wat vreemd overkwam, maar refereerde eraan dat in deze tijd van social media nu eenmaal niets geheim blijft. Hij verdedigde zich ook met een meer fundamenteel argument. Onvermijdelijk liepen verschillende tijdspaden en invloedssferen door elkaar heen. De discussie moet namelijk ook gevoerd op de faculteiten afzonderlijk en tussen onderwijsdecanen en de docenten onderling. Gebeurt dit niet, dan kan de rector niet te weten komen of het plan haalbaar en betaalbaar is. Sommige elementen uit het plan werden bovendien al ingevoerd omdat ze formeel behoren tot een eerder beleidsplan, andere regelingen bestonden al veel langer en zijn nu – achteraf – geïntegreerd in de nieuwe onderwijsvisie. Aarts benadrukt dat het om ‘een voorstel’ gaat, ‘geen gebod’, en dat de nieuwe onderwijsvisie nu eenmaal geen ’total design’ is, maar tot stand moeten komen in een organisch proces.

[gview file=”https://universonline.nl/wp-content/uploads/univers/2016/09/Gelekt-TOP-implementatieplan.pdf”]

Haalbaar?

De fracties bleven wel met de nodige vragen zitten. De discussie gaat voort, maar concrete maatregelen worden al gepresenteerd, terwijl onduidelijk is of ze haalbaar zijn. “Bijt dat elkaar niet?” Neem de kleinere mentorgroepen: voorzichtig geschat betekent dat volgens de personeelsfractie dat er bijvoorbeeld bij rechten 26 extra mentoren nodig zijn. Aarts gaf aan de zorgen te begrijpen, maar ook niet zomaar van ophouden te weten: “Het is aan mij om de druk erop te houden, op een constructieve manier.”

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.