Stigma’s

Iedereen weet: stigmatiseren is verkeerd. Maar is het te vermijden? De WRR en bijgevolg de regering hoopt wellicht van wel en schaft het woordje ‘allochtoon’ af. Maar de Socioloog des Vaderlands weet dit nog niet zo zeker…

Sociologen categoriseren. Ze delen mensen aan de hand van allerlei kenmerken in, en gaan dan lekker onderzoek doen. Eén zo’n categorisering heeft te maken met herkomst. Maar hoe noem je die categorieën dan? Migranten? Uitheemsen? Medelanders? Buitenlanders? Gastarbeiders? Kleurlingen? Inboorlingen? Nee, dat kan natuurlijk niet! Aan sommige termen hierboven kleeft een negatieve connotatie, en andere zijn gewoon zuiver discriminerend. De sociologe Hilda Verwey-Jonker wilde in 1971 in het rapport ‘Allochtonen in Nederland’ een nieuwe term introduceren die waaraan geen negatieve connotatie kleeft. Het woordje ‘allochtoon’ betekende ‘van andere aarde’ – en werd zuiver beschrijvend bedoeld.

Nou, en dan maar lekker onderzoeken hoe deze categorie scoort op arbeidsdeelname, opleidingsniveau, taalbeheersing, criminaliteit, integratie en wat al niet meer. Maar ja, zodra dan blijkt dat de resultaten niet onverdeeld positief zijn vergeleken met ‘autochtonen’, beginnen mensen het neutrale woordje ‘allochtoon’ natuurlijk ook weer te voorzien van een negatieve connotatie. En dan zie je dat de term ‘allochtoon’ stigmatiserend wordt: de mensen binnen deze categorie, ongeacht hoe succesvol ze zijn, worden dan louter in het licht van dit negatieve beeld bezien. Het feit dat je als socioloog het onderscheid maakt en er onderzoek naar doet, kan al als stigmatiserend en ‘politiek incorrect’ worden gezien. Het gevolg: Mensen willen terecht niet langer aangeduid worden als ‘allochtoon’, en we gaan met zijn allen op zoek naar een nieuwe categorisering en neutralere terminologie.

En dat heeft de WRR gisteren dus gedaan: een nieuw idioom introduceren. We moeten eigenlijk naar een ‘meervoudig idioom’ volgens de WRR, maar als vergelijken ‘toch nodig is ….dan spreken we over inwoners met een migratieachtergrond en inwoners met een Nederlandse achtergrond’. Haha. Ik geef je op een briefje: dat levert op termijn natuurlijk dezelfde toestanden op als we nu hebben – zodra vergelijkingen tussen ‘mensen met een migratieachtergrond’ (wie is dat trouwens niet?) en ‘mensen met een Nederlandse achtergrond’ (wie is dat trouwens wel?) verschillen laten zien, is het ellende. En wordt het stigma er weer aangeplakt.

https://twitter.com/ZihniOzdil/status/793365606783418369

Inmiddels is heel Nederland in de ban van deze discussie. Kijk voor de lol anders gewoon even op twitter onder #allochtoon. Moeten we met zijn allen doorgaan met het gebruik van een door een socioloog geïntroduceerd concept? Of moeten we juist allemaal het advies van weer andere (WRR-) sociologen opvolgen? Twee dingen zijn in ieder geval zeker: Sociologen waren gisteren maatschappelijk relevanter dan ooit. En dat zal over pak hem beet 20 tot 30 jaar waarschijnlijk ook zo zijn, als we op zoek gaan naar een minder beladen categorisering om het stigmatiserende ‘mensen met een migratieachtergrond’ te vervangen…

PA

_Advertentie.