Laatmiddeleeuwse jolijt

In twee dagen tijd heb ik 321 essays nagekeken, essays gewijd aan de geschiedenis van het strafrecht. Dat heb ik me ook steeds voor ogen gehouden, dat deze essays aan de geschiedenis van het strafrecht waren gewijd. Het woord essay dient in dit verband in de meest ruime betekenis van het woord te worden opgevat. Of eerder in een zeer beperkte betekenis, als men de omvang van menig opstel in ogenschouw neemt.

Veel studenten waren namelijk na enkele regels al uitgeschreven, hetgeen mijn lijden enigszins verlichtte. Het onderwerp waar het essay over moest gaan, waren de strafrechtelijke ontwikkelingen die in de Late Middeleeuwen (1000-1500) gestalte kregen. Het aardige van de Late Middeleeuwen is, dat deze eeuwen er altijd zijn geweest en er ook altijd zullen zijn. Het is een drukte van belang in dit tijdvak, aangezien de Romeinen nog steeds niet uitgestorven blijken te zijn, en de Germanen eveneens stand hebben weten te houden. Ook Karel de Grote blijkt ondanks zijn overlijden in 814 nog lang niet over de uiterste-houdbaarheidsdatum heen te zijn. Die gaat voorlopig nog wel een tijdje mee. Maar ook allerlei juristen, filosofen en andere figuren uit de zeventiende en achttiende eeuw vonden het kennelijk een goed idee om naar deze zo feestelijke periode af te dalen. Sommigen van hen hadden in een olijke bui zelfs hun naam verbasterd, om zo de algehele feestvreugde compleet te maken. Raad eens wie ik ben? Nou, ik denk Hugo de Grootste, leuk dat je bent gekomen, geef je boekenkist maar even bij de garderobe af.

Paus Gregorius VII, van de investituurstrijd

Wat mij echter het meeste verbaasde, en ik ben toch heel wat gewend, was dat ik in nagenoeg alle antwoorden ontroerende beschouwingen over de Investituurstrijd aantrof. Dit was opmerkelijk, niet alleen omdat deze Investituurstrijd zelfs in een alcoholische bui niets met strafrecht te maken heeft, maar ook omdat noch in de hoorcolleges noch in de werkgroepen ook maar enige aandacht aan deze strijd is besteed. De studenten vonden dit blijkbaar onterecht en hebben geheel uit eigen beweging dit zo belangrijke onderwerp in het tentamen ingebracht. Dat zal de docenten leren! Wie denken ze wel dat ze zijn! Geen tentamen rechtsgeschiedenis zonder Investituurstrijd! Ik denk dat bij de volgende vergadering van de faculteitsraad de studentengeleding hier een agendapunt van zal maken. En dat het Onderwijs en Examen Reglement zal moeten worden aangepast. En dat er een verplicht vak gaat komen: “De Investituurstrijd – hoogtepunt van alle Laatmiddeleeuwse jolijt”. Menig lezer zal zich intussen afvragen wat deze Investituurstrijd dan toch wel inhield, en waarom hij zo belangrijk was, niet zozeer voor de ontwikkeling van het strafrecht – verre van dat – maar voor de immer maar voortdurende Verlate Middeleeuwen in het algemeen. Ik zou zeggen, richt u tot een willekeurige eerstejaars rechtenstudent uit Tilburg. Die zal u – in slechts enkele zinnen en met eenvoudige woorden – opheldering kunnen verschaffen. Zodat ook u voortaan kunt zeggen: ik ben een waarachtig liefhebber van de Investituurstrijd!

_Advertentie.