Hoogleraren: ‘Ga vol voor groene economie’

Negentig wetenschappers, waarvan negen verbonden aan Tilburg University, willen dat het nieuwe kabinet een kentering maakt naar een groene economie. In een brief aan de Tweede Kamer stellen ze dat Nederland fors moet investeren om koploper op gebied van duurzaamheid te worden.

“Kortom, een transitie naar een fossielvrije economie, een ongekende uitdaging, vergelijkbaar met de industriële revolutie en sociale modernisering in de tweede helft van de 19^de eeuw,” oppert de brief.

Maatregelen

Volgens de wetenschappers is er de komende decennia 200 miljard euro nodig om een nieuwe, slimme infrastructuur op te bouwen. Geen kleine investering, maar Paul van Seters, hoogleraar aan Tilburg University en expert op het gebied van duurzaamheid, is ervan overtuigd dat deze investeringen zichzelf gaan terugverdienen, onder andere door de nieuwe werkgelegenheid die wordt gecreëerd. De wetenschappers geven 12 concrete aanbevelingen om de transitie naar een groene economie op korte termijn te versnellen: ‘Sluit de kolencentrales, voer kilometerheffing in, geef duurzaamheid een belangrijke plaats binnen het onderwijs en stel een minister voor Energie en Klimaat aan,’ zijn enkele voorgestelde maatregelen.

Koploper

Op dit moment bungelt Nederland onderaan de Europese ranglijst wat betreft duurzame energie. Geen enkel Europees land staat daarnaast zo ver van zijn duurzame energie-doelstelling af. “Niet heel vreemd,” vindt Reyer Gerlagh, hoogleraar milieu en economie aan Tilburg University: “We zijn een dichtbevolkt land en duurzame energie heeft nu eenmaal ruimte nodig. Daarnaast hebben we traditioneel gezien een zware chemische industrie. Dat zorgt ervoor dat het aandeel schone energie lager is dan in andere Europese landen.” Wetenschappers pleiten daarom voor een langdurige inspanning, gebaseerd op een consistente combinatie van visie, strategie en actie. “Alleen dat kan helpen Nederland koploper te maken in de nieuwe economie,” schetst de brief.

De wetenschappers schrijven dat het gemakkelijkste deel van de grote transitie behaald is en dat nu het moeilijkste gedeelte aanbreekt: de transformatie naar aardgasloze woningen, een industrie gebaseerd op groene grondstoffen, een duurzaam en klimaatslim landbouwsysteem, een elektrisch gedreven mobiliteitssysteem en een nieuwe, decentrale, digitale infrastructuur. “Iedereen gaat het voelen in de portemonnee, maar het levert ook werkgelegenheid, innovatie en een nieuw economisch perspectief op,” beweren de wetenschappers.

Kabinet

Paul van Seters voelt zich als academicus en activist erg betrokken bij de schreeuw om een groene economie. Hij is niet ontevreden met de aandacht die de Tweede Kamer tot nu toe aan groene economie schenkt, maar ziet wel dat het tempo veel te laag ligt. De brief moet daarom de urgentie van het probleem benadrukken. “Het is dan ook voordelig dat GroenLinks aan de formatietafel zit. Dat is toch een extra prikkel en zo weet je in ieder geval zeker dat ze niet vergeten om over het klimaat te praten”, lacht hij.

Gerlagh, die ook meeschreef aan de brief, is niet zo optimistisch als zijn collega Van Seters: “De VVD en CDA zien het klimaatprobleem niet als probleem. Frappant is dat ministers van deze partijen pas achteraf, als ze geen minister meer zijn, oog hebben voor wat ze allemaal vergeten zijn in hun ministertijd.” Gerlagh is daarom licht pessimistisch over de plannen van het nieuwe kabinet: “Wij dragen ons kleine steentje bij, maar als buitenstaander heb je meestal niet zoveel invloed op regeringsplannen.”

Tilburg University

Beide hoogleraren vinden dat duurzaamheid een prominentere rol mag spelen in het onderwijs. Van Seters zegt dat de faculteiten aan Tilburg University dit ooit als agendapunt hadden, maar het uiteindelijk niet doorgevoerd hebben in hun curriculum omdat andere ideeën prioriteit hadden. Wel ziet hij dat er met de komst van het Tilburg Sustainability Center (TSC) stappen in de goede richting zijn gezet: “Er gebeurt wat. Ook zijn veel Tilburgse hoogleraren nauw betrokken bij het klimaatvraagstuk. Maar toch: Een universiteit voor mens en maatschappij zou daar wat meer aandacht aan mogen geven.”

Gerlagh ziet een zekere groep studenten die geïnteresseerd is in colleges over klimaat en duurzaamheid, maar het loopt nog geen storm. “Het is een deel van de algemene vorming, waar je studenten kunt laten zien dat er maatschappelijke effecten zijn waar we rekening mee moeten houden.” Het gaat Gerlagh te ver om voor dit soort colleges een aparte plek binnen het curriculum te reserveren, maar hij vindt het wel een idee om deze lesstof bijvoorbeeld in te voegen bij het vak Filosofie.

Lees hier de hele brief van de wetenschappers, inclusief de 12 concrete aanbevelingen.

_Advertentie.