Mirror Room: verontrustend geslaagd

Wil je weten hoe dichtbij big data zijn, stap dan in de zeecontainer voor het Dante-gebouw. Daar ga je iets van vinden.

Je kent de container met spiegelende buitenkant, de Mirror Room, misschien van een festival als Lowlands. Onderzoeksinstituut TILT zette ‘m tijdens een conferentie neer voor het Dante-gebouw. Vandaag, morgen en overmorgen kan je zelf ontdekken wat het is om opgenomen te zijn in data en wat het belang is van persoonlijke privacy.

Wil je zelf nog naar binnen, stop dan nu met lezen. Voorbij de stippellijn kijken is voor eigen risico en bederft onmiddellijk een later bezoek.

…………………………………………

Als je dit leest, ben je voorbij de stippellijn gegaan en is er een kans van 80 tot 100% dat je studeert of werkt aan Tilburg University. Dit lijkt evident, maar als je in de room bent geweest, begrijp je dat onbenullige details ertoe doen.

Aan verwachtingen geen gebrek. De container stond gisteren al mysterieus gesloten in het gras en is vandaag aan de buitenkant bedekt met spiegels. Wachtend op je beurt hoor je heel wat geluidgeweld en de persoon die voor je naar buiten stapt kijkt lichtelijk verbijsterd en veranderd door de ervaring binnenin.

‘Je bent een beetje gespannen,’ zegt een vrouwenstem nadat ze mijn leeftijd, gewicht en hartslag correct heeft opgesomd. Ik sta alleen in een donkere vierkant van spiegels en word gebombardeerd met beelden en geluiden. Mijn reactie daarop wordt gemonitord. Het doet me denken aan het flauwe TLC-programma Snog, Marry, Avoid? Daar staan Engelse punkers met teveel decolleté of make-up voor een intelligentie muur die vertelt wat ze van hen weet, hier zijn het academici die onder de loep worden genomen. Tijd om er verder iets van te vinden heb ik niet, want het moet allemaal gebeuren in zes minuten en de room wil een hoop te weten komen.Cheesy! Dit heb ik toch al gedaan met apps op mijn telefoon, denk ik als mijn gezicht wordt verouderd en mijn huidige gezicht geplakt op een gespierd mannenlijf en een vrouwenlichaam. Weinig verbazend blijk ik een voorkeur te hebben voor de spierbundel van het drietal.

Eenmaal buiten dringt pas tot me door wat er is gebeurd. Ik wieg op- en neer tussen ongeloof en verbazing. Het systeem denkt dat ik het enger vind om in een snelle auto te zitten en te crashen, dan te verdrinken in woeste golven midden op zee. Maar als drenkeling was ik verontrust, de simulatie op de snelweg vond ik vooral erg leuk. Ik bewoog wild naar links en rechts, want het beeld bewoog met me mee. Geef mij zo’n videogame.

“Ik zie er wel erg blij uit als ik angstig kijk”

Er zijn ook foto’s gemaakt in de categorieën Angst, Neutraal en Blij. Ik denk even dat ze het op arbitraire momenten hebben gedaan, maar lees op het velletje dat ik na afloop meekrijg dat ze de emoties op mijn gezicht registreerden. Wat ik onverminderd denk: ik zie er wel erg blij uit als ik angstig kijk, dus hoe betrouwbaar is het? Wat het me waarschijnlijk leert: ik kan zelf wel vinden dat ik op een bepaalde manier in elkaar zit, dit systeem denkt er anders over.

En misschien is het wel heel belangrijk, hoe data-interpreterende systemen me zien. Er wordt ontzettend veel verzameld en gebruikt. Zelfs de Nederlandse politie heeft een database met bijna een miljoen gezichten, om mensen met gezichtsherkenning op te sporen. Behoorlijk verontrustend, want hoe vertekend of correct staan we in die systemen? Het lijkt me allebei een gruwel.

Big data zijn geweldig voor overheden, maar rampzalig voor burgers. Dat wisten we natuurlijk al, maar pas in de persoonlijke confrontatie zien wij de dingen onder ogen. Een beetje rudimentair in opzet, maar ook best geslaagd, die Mirror Room.

_Advertentie.