Vooral mbo’er struikelt over leenstelsel

Het aantal mbo’ers dat doorstroomt naar het hbo daalt. Angst voor het aangaan van een lening speelt hierbij een grote rol. Dit blijkt uit de Monitor Beleidsmaatregelen 2017 van het Ministerie van Onderwijs.

Voor studenten met laagopgeleide ouders, vormt het leenstelsel een behoorlijke blokkade om hogerop te komen. De doorstroom van mbo naar hbo is ten opzichte van 2012 gedaald van 46 procent naar 42 procent.

Een aandachtspunt, constateert de Monitor Beleidsmaatregelen 2017, waarin de werking van het leenstelsel aandachtig onder de loep wordt genomen. “Deze route heeft immers een belangrijke emancipatoire functie voor studenten, met name voor studenten met een lage sociaal-economische status, eerste-generatiestudenten en studenten met een migratieachtergrond.”

Uit de monitor blijkt dat de leenangst onder mbo’ers het grootst is met 54 procent. Onder havisten en vwo’ers ligt de afkeer voor leningen aanzienlijk lager, met respectievelijk 36 en 27 procent. Ook jongeren met een functiebeperking, die vaak langer studeren, worden afgeschrikt door het leenstelsel.

Tweedeling

Volgens de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) maakt het rapport glashelder dat door het leenstelsel de kansengelijkheid op onderwijsgebied afneemt. Voorzitter Jarmo Berkhout: “Het is niet te ontkennen dat de invoering van het leenstelsel nog altijd negatieve gevolgen heeft.  De politiek moet alles op alles zetten om het tij te keren en de tweedeling binnen het onderwijs op te heffen.”

Het ISO (Interstedelijk Studenten Overleg) benadrukt het belang van een heldere en eenvoudige procedure, die door iedereen te begrijpen is. “Studenten moeten zich nu door een hele papierwinkel heen werken om te bewijzen dat ze recht hebben op een beurs,” zegt ISO-voorzitter Jan Sinnige. “De staat mag best servicegerichter worden, zeker voor studenten in kwetsbare groepen, in plaats van ze te overladen met ingewikkelde formulieren.”

Ongegrond

Volgens het rapport is angst voor het leenstelsel ongegrond: “Dit is in ons huidige stelsel, met sociale terugbetaalvoorwaarden en een lage rente, niet nodig. Bovendien is er voor studenten met ouders die niet of slechts ten dele financieel kunnen bijdragen een aanvullende beurs.” Ook de politiek lijkt tot nu niet onder de druk van de toenemende tweedeling in Nederland. Het rapport vindt weinig weerklank.

Leenstelsel

In september 2015 werd de basisbeurs vervangen door het leenstelsel. In de basisbeurs kregen studenten een vast bedrag per maand, dat werd omgezet in een gift als er binnen tien jaar een diploma was behaald. In het leenstelsel kan er, zij het tegen gunstige voorwaarden, alleen nog maar geleend worden bij de overheid.

_Advertentie.