Tilburgse studie bewijst: het huwelijk maakt je een beter mens

Het is geen fabeltje: mensen veranderen als ze een serieuze, toegewijde relatie hebben. Dat blijkt uit onderzoek van Tilburgse wetenschappers, onder leiding van ‘liefdesdoctor’ Tila Pronk. Het huwelijk is een oefening in geduld, legt Pronk uit. “Je wordt niet alleen een betere partner, maar ook een beter mens.”

Je hoort het vaak: een dolverliefde vriendin die zich met haar partner een ander mens voelt, of een beste vriend die opeens veel serieuzer in het leven staat sinds hij in het huwelijksbootje is gestapt. Tila Pronk, universitair docent sociale psychologie en ‘liefdesdoctor’ aan Tilburg University, toont met een nieuwe studie aan dat de mythe klopt: van het huwelijk word je een ander mens.

Pronk en haar collega’s volgden vier jaar lang bijna 200 pasgetrouwde stellen. Ze testten de newlyweds op twee eigenschappen die van belang zijn voor een duurzame, succesvolle relatie: zelfcontrole en vergevingsgezindheid. De wetenschappers ontdekten dat het huwelijk dient als een ‘training ground’ voor die essentiële eigenschappen. Echtgenoten en echtgenotes vergeven anderen sneller voor misstappen en kunnen zichzelf beter beheersen. Een andere interessante bevinding: als de vrouwelijke partner in het begin van het huwelijk minder vergevingsgezind is, dan krijgt de zelfcontrole van de mannelijke partner een extra boost. Wij wilden meer weten en gingen bij Tila Pronk langs om te praten over het onderzoek.

Het huwelijk verandert mensen omdat ze geoefend raken in de kunst van het bij elkaar blijven. Maar hoe zit het eigenlijk met niet-getrouwde stellen? Verbeteren zij ook belangrijke eigenschappen als zelfbeheersing en vergevingsgezindheid?

Ik denk dat het ook geldt voor andere relaties, het huwelijk is absoluut niet de enige manier om die eigenschappen te verbeteren. Mijn veronderstelling is wel dat de relatie heel belangrijk voor je moet zijn. Je moet heel gemotiveerd zijn om een goede partner te zijn. Dat kun je natuurlijk ook met je beste vriendin of je moeder of je buurman hebben, maar in liefdesrelaties zie je over het algemeen meer dat mensen aan elkaar gecommitteerd zijn. Wij hebben in ons onderzoek specifiek gekeken naar pasgetrouwde stellen, omdat zij heel duidelijk hebben uitgesproken: ik wil dit, met jou, voor altijd. Tegenwoordig trouwen mensen in Nederland vaak ook pas als ze al jaren samen zijn en elkaar door dik en dun kennen. Ze zien het als een bekroning op hun relatie. Je verwacht daarom bij pasgetrouwde stellen dat ze heel gemotiveerd zijn om er een groot succes van te maken.

“Mensen die meer zelfcontrole hebben, zijn beter in vergeven”

En als na twintig of dertig jaar de sleur in het huwelijk komt?

Het zou natuurlijk goed kunnen dat de verbetering van de eigenschappen zelfcontrole en vergevingsgezindheid na een langere tijd stabiliseert. We hebben de stellen echt in de wittebroodsweken gevolgd. Ik verwacht niet dat de verbetering die wij hebben gevonden een heel leven doorwerkt, en dat mensen tot hun dood een almaar betere partner worden. Uit eerder onderzoek is overigens wel gebleken dat mensen ook vergevingsgezinder worden naarmate hun leeftijd toeneemt.

Vergeven partners elkaar na verloop van tijd gemakkelijker omdat ze hun eigen gevoelens en impulsen beter onder controle hebben? Is daar een verband tussen?

Nee, dat verband is er niet. Dat was verrassend. We verwachtten dat de verbetering van die eigenschappen samen zou gaan: mensen die meer zelfcontrole hebben, zijn beter in vergeven. Maar de versterking van die twee eigenschappen vond los van elkaar plaats.

Is dat te verklaren?

Het zou kunnen dat je in een stabiele, gelukkige relatie die zelfcontrole niet zo nodig hebt om de ander te vergeven. Als je iemand door en door vertrouwt en diegene kwetst je, dan stap je daar misschien meer ‘automatisch’ overheen, zonder dat je heel erg op je zelfbeheersing hoeft te leunen. Dat is een mogelijke verklaring, maar ik kan daar niets zekers over zeggen. Het blijft speculeren.

“Blijkbaar moet je als vrouw een beetje streng zijn aan het begin van de relatie”

Uit het onderzoek kwamen geen grote verschillen tussen mannen en vrouwen naar voren. Maar wel een ander interessant gegeven: als de vrouw van het stel in het begin van het huwelijk laag scoorde op vergevingsgezindheid, werd bij de man een grotere versterking van zelfcontrole waargenomen.

Ja, dat is een interessante bevinding! Blijkbaar moet je als vrouw een beetje streng zijn aan het begin van de relatie. Die bevinding is in lijn met eerder onderzoek: als mannen vroeg in de relatie sterk gecorrigeerd worden, raken ze gemotiveerder om een betere partner te zijn.

Word je van het huwelijk een betere partner, of ook een beter mens?

Ik durf wel zo ver te gaan om te zeggen dat je er een beter persoon van wordt. We hebben ‘vergeving’ getest als algemene karaktereigenschap, niet alleen in de context van het huwelijk. Ik denk dat het niet alleen in een huwelijk goed is om anderen te kunnen vergeven, maar in al je relaties. Voor zelfcontrole geldt dat nog sterker: zelfbeheersing en discipline zijn niet alleen van belang in relaties, maar bijvoorbeeld ook om gezond te leven en om doelen op je werk te behalen. In die zin word je dus niet alleen een betere partner door de oefening van het huwelijk, maar echt een beter mens.

_Advertentie.