Na de Troonrede: technologie en toekomst

De wereld verandert sneller dan ooit en de controle glipt ons uit de handen. Daarom geen geleuter over kabinetsbeleid bij Na de Troonrede, maar hoogst relevante bespiegelingen over innovatie en de grote boze toekomst.

Nieuwe technologieën beloven een wereld zonder centrale toezichthouders. Eén Bitcoin was onlangs even veel waard als vijfduizend losse dollars. In deze verwarrende tijden ging het bij de bespreking van de troonrede gisteren niet over de uitgeklede troonrede van een demissionair kabinet maar over de toekomst. Een goede keuze. We hoeven bij aanvang alleen een klein halfuurtje te wachten: eerst een Brabants kwartiertje vertraging, vervolgens tien minuten introducties en bedankjes vooraf. De technologie raast niet overal voort.

In principe gaat het bij de 34e editie van het symposium om de vraag hoe ondernemers om moeten gaan met veranderingen. Gespreksleider Danny Mekic wil het publiek erbij betrekken, ze als het ware in het gesprek het podium optrekken, maar in zo’n grote zaal is dat lastig. Wie het thema van de dag in ogenschouw neemt verwacht de onthulling van een spectaculaire webapp waarmee het publiek niet alleen kan stemmen maar ook kan reageren in tekst of beeld. Maar Mekic richt zich zoekend tot de zaal: “Ergens zitten Martijn en Pepijn, dat zijn onze microfoonmannen.”

“In 2045 heeft één computer de rekenkracht van alle mensen op aarde”

Van de vier sprekers mag Geert Duysters van Tilburg University eerst. De hoogleraar en vice-decaan onderzoek bij TiSEM blijkt in zijn jongere jaren verschillende internetbedrijven te hebben opgericht, maar hij is hier niet om terug te blikken. Duysters komt ons bang maken door over disruptie te praten. “Om jullie wakker te schudden.” De toekomst is eng, maar we moeten haar ook zelf kunnen bepalen. Technologie maakt niet alleen slachtoffers, het biedt ook kansen. 

Hoewel? Duysters: “In 2015 had een goede computer de kracht van de hersenen van een muis. Dat is al best ingewikkeld. In 2023 verwachten we dat de kracht van een computer even groot is als die van het menselijk brein. In 2045 verwachten we zelfs dat één computer de rekenkracht heeft van alle mensen op aarde. Dat is het punt van singulariteit, waarop wij stervelingen de technologie niet meer begrijpen en de controle kwijtraken.” Zelfs voor wie denkt dat zoiets als de menselijke intuïtie belangrijk zal blijven, is Duysters onverbiddelijk: “Intuïtie en ervaring zijn belangrijk? Dat zeiden we ook over schaken.” En we weten allemaal hoe het is afgelopen met schaakkampioenen versus computers. Een hele goede manager kan misschien met zestig procent voorspellen of een overname verstandig is, een computer kan dat straks met 98 procent zekerheid. “Het wordt de komende jaren een slagveld en het duurt nog wel een tijd voordat de rook weg is. Geen bedrijf kan ontsnappen aan technologie.” Duysters vraagt zich af of er over tien jaar nog banken zijn, of dat het allemaal is vervangen door fintech.

Mekic heeft hierover één vraag: wat moeten ondernemers doen om klaar te zijn voor de veranderingen? Duysters bepleit timing, je moet niet te vroeg volledig in nieuwe technologie stappen. En je moet je kansen spreiden. “Neem opties, ga samenwerken met kleine partijen die bijvoorbeeld heel goed zijn in blockchain.” Lykle de Vries, expert blockchain en cryptocurrency, valt hierin bij. Volgens hem is het belangrijk dat ondernemers ergens mee aan de slag gaan. “Denk niet te lang na, neem kleine stapjes als het nog niet teveel pijn doet.”

Ondertussen vraagt Mekic zich af wat Frens Frijns, de directeur van poppodium 013 denkt van de voorspellingen. Hoe zit het eigenlijk met technologie in de muziek, heeft 013 een innovation guru? Frijns blijkt vandaag de vreemde eend in het programma. Hij is hier niet zozeer om over de voortrazende technologie te spreken maar over het ondernemerschap en hoe je dat naar eigen inzicht vorm kunt geven in de culturele sector. “Popmuziek is een redelijk conservatieve business,” zegt hij dan ook. Bovendien heeft hij te maken met een organisatie als Buma/Stemra. Die remmen de innovatie eerder dan haar te bevorderen.

“Mensen zijn altijd wonderlijk in staat geweest zich aan te passen”

Het valt Steef Bergakkers – trendanalist bij Robeco – op dat toekomstbespiegelingen vrijwel altijd dystopisch zijn. “Terwijl we onze huidige welvaart hebben te danken aan de technologie. Daar hebben we maar weinig oog voor. Het gaat inderdaad allemaal sneller, maar mensen zijn altijd wonderlijk in staat geweest zich aan te passen. Daar ontleen ik hoop aan.”

Zo’n hoopvol beeld staat in schril contrast met het visioen van Duysters dat technologie ons voorbij gaat streven. Frijns: “Hoe kan je er nog bij zijn in 2024?” Duysters: “Er zijn mensen die zeggen dat je bij geboorte meteen met pensioen kan. Anderen waarschuwen dat het de verkeerde kant op gaat en dat we te laat zijn.” Sommigen willen de vooruitgang tegenhouden. “Moeten we dat wel willen?” vraagt Duysters zich af. “Je houdt blockchain en Bitcoin niet tegen. Als het dan toch gebeurt, kan je er maar beter het beste van maken. En blijven nadenken: waar gaan we naartoe, willen we dit? Daarom zijn bijvoorbeeld filosofie en de social sciences zo belangrijk.”

De overige sprekers

Steef Bergakker sprak over het overschatte belang van innovatie en wees erop dat het bedrijfsmodel minstens zo belangrijk is voor het welslagen van een product. Frens Frijns sprak over ondernemerschap in de culturele sector en in hoeverre je compromisloos je eigen weg moet gaan. Lykle de Vries tot slot sprak over cryptocurrency en gaf twee tips. Koop geen OneCoin, want dat is een ponzi scheme. Betere investeringen lijken de cryptocurrencies Ether en Iota.

Dit was de 34e editie van Na de Troonrede, traditioneel georganiseerd door Olof-dispuut K.O.N.G.S.I. in samenwerking met de universiteit. Dit jaar niet op de universiteit maar in Theaters Tilburg. De aula was volgeboekt met colleges.

_Advertentie.