‘Trump is natuurlijk een verwarde man’
President Donald Trump zou de economie aanjagen en de gewone Amerikanen werk en welvaart verschaffen. Wat komt daarvan terecht volgens Sylvester Eijffinger, een van ’s lands economen die Harvard niet alleen van buiten maar ook van binnen kent?
1. Professor Eijffinger, u gaat binnenkort weer naar Harvard om daar college te geven en u converseert regelmatig met Amerikaanse collega’s over de stand van de economie. Hoe denken zij over Trump?
“Ze willen het er vooral zo min mogelijk over hebben. Het is natuurlijk ook een verwarde man. In zijn economische politiek valt eigenlijk nauwelijks een economische logica te ontdekken. Het blijft vooral bij roepen om protectionisme en het nostalgisch vasthouden aan industrie die met de komst van artificial intelligence hoe dan ook overbodig wordt.”
2. Heeft hij überhaupt wel iets voor elkaar gekregen?
“In wezen niets. De investeringen blijven uit. De muur op de grens met Mexico, die vooral veel mensen aan het werk had moeten zetten, lijkt er niet van te komen.”
3. Hoe zit het eigenlijk met zijn filosofie van ‘trickle-down economics’, de rijken belastingvoordeel geven. Door consumptie en investeringen zou dat dan vanzelf doorsijpelen naar de minder rijken en een win-win situatie creëren.
“Ik heb er nog weinig van gezien en het gaat ook helemaal niet werken. Ik geloof in zo’n spill-over effect, maar niet in dit geval. Onderzoek laat zien dat als de mensen met een groot vermogen meer krijgen, dat niet resulteert in meer bestedingen. Dat is ook logisch. Wat moet iemand die al vijf auto’s en drie huizen heeft met nog meer auto’s en nog meer huizen? Hooguit zijn er enkele weldoeners die het geld wegschenken, zoals Warren Buffett en Bill Gates. Over het algemeen zal de ongelijkheid alleen maar toenemen. Geld komt niet bij de werkers terecht, maar bij het kapitaal.”
4. Dus Thomas Piketty heeft wel gelijk dat het probleem is dat de Dagobert Ducks van deze wereld op hun berg kapitaal zitten, terwijl de rest steeds armer wordt?
“Je hoeft geen marxist te zijn om dat te zien. Probleem is alleen dat de oplossing moeilijk te vinden is. Grote Amerikaanse bedrijven als Google, Facebook, Microsoft en Apple zijn bij uitstek moderne bedrijven die heel veel verdienen, maar tegelijkertijd relatief maar heel weinig mensen in dienst hoeven te hebben. Het zijn praktisch monopolisten die almaar rijker en rijker worden. Tegelijkertijd zijn ze kampioen ontwijken van belasting. We kunnen ze nationaal beboeten, maar ze zijn internationaal en verschuiven hun kapitaal gewoon.”
5. Gaat Trump hier nog iets aan doen?
“Daar lijkt het niet op. Hij is vooral bezig om uiterst ervaren en capabele academische economen bij de Federal Reserve System, de Amerikaanse centrale bank, te laten vervangen door jongens van Wall Street. De ‘haviken’ moeten wijken voor deze ‘duiven’ die het niet te nauw nemen met de regels en die de regulering ingesteld na de crisis weer opheffen. Door de lage rente gaat het nu goed, omdat bedrijven zich gigantisch in de schulden steken en investeringen doen die niet noodzakelijk rendement gaan opleveren. Dat gaat zich op den duur wreken. In Europa hebben we de zaken nu redelijk op orde, maar Amerika lijkt met dit beleid excessen in de hand te werken en weer op een crisis af te stevenen.”
Advertentie.
