Hoe groot zijn de financiële problemen onder studenten?

Jongeren tussen de 18 en de 35 vormen een risicogroep als het gaat om het bewaren van overzicht in hun financiële administratie. Dit blijkt uit recent onderzoek van het Nibud. Vertaalt het slecht bijhouden van de administratie zich ook automatisch naar een slechtere financiële situatie onder jongeren?

Uit een eerder onderzoek van het Nibud uit 2017 blijkt dat 27 procent van de studenten een lening, betalingsachterstand of roodstand heeft. Hoewel deze cijfers ten opzichte van 2015 ongeveer hetzelfde zijn gebleven, is er wel sprake van een behoorlijke groep studenten die blijkbaar moeite heeft met hun financiën. Toch hebben studenten over het algemeen minder het gevoel dat zij in de financiële problemen zitten. Werd dit gevoel in 2015 nog door 17 procent van de student gedeeld, in 2017 is dit gezakt naar tien procent.

Volgens het Nibud heeft dit zeer waarschijnlijk te maken met een mentaliteitsverandering onder studenten waarbij minder problematisch naar schulden wordt gekeken. Dit is ook terug te zien in het percentage studenten dat geld leent. In 2017 had 73 procent van de studenten een studieschuld, vergeleken met 46 procent in 2015.

Overoptimistisch

Volgens Terri Seuntjens, assistent professor bij TSB, zou de oorzaak erin kunnen liggen dat studenten verwachten dat het allemaal wel mee zal vallen: “Uit onderzoek blijkt dat mensen vaak overoptimistisch zijn. Als je aan een student vraagt hoeveel geld hij later verdient, wordt dit bedrag vaak overschat. Dit gedrag kan ervoor zorgen dat je makkelijker met lenen omgaat omdat je verwacht dat het later wel goed komt.”

Uit het Nibud-onderzoek blijkt ook dat de studenten met financiële problemen, zoals rood staan of een betalingsachterstand, het meest terug te vinden zijn onder laagopgeleiden. Hoogopgeleide studenten hebben daarentegen veel vaker een lening en de omvang van deze lening is ook groter dan bij laagopgeleide studenten. Dit valt te verklaren door de lening bij DUO die veel studenten afsluiten om te kunnen studeren. Sinds de invoering van het leenstelstel is het bedrag dat studenten lenen veel hoger dan vroeger.

Oorzaken

Wat veroorzaakt dit gedrag onder studenten? Volgens het Nibud-studentenonderzoek speelt impulsiviteit een grote rol bij de studenten die een probleem hebben met betalingsachterstanden. Jongeren besteden spontaan geld zonder na te denken of zij zich dit wel kunnen permitteren. Het lastige hierbij is dat je dit niet door voorlichting kunt voorkomen omdat het hier om een gedragspatroon gaat. Seuntjens: “Impulsiviteit speelt inderdaad vaak een grote rol omdat jongeren impulsiever zijn dan bijvoorbeeld kinderen of volwassenen. Dit heeft onder andere te maken met de breinontwikkeling van jongeren. De gedeeltes in je hersenen die verantwoordelijk zijn voor verleidingen ontwikkelen zich eerder dan de gebieden die verantwoordelijk zijn voor zelfcontrole. Je hebt dus meer verleidingen maar je hersenen zijn nog niet ver genoeg ontwikkeld om deze onder controle te houden.”

Een tweede oorzaak ligt in sociale druk die jongeren ervaren. Jongeren zien tegenwoordig op sociale media wat iedereen koopt en willen dit ook kunnen doen. Als mensen uit de omgeving nieuwe kleren hebben, dan moeten zij die ook hebben. Daarnaast vinden ze het vaak moeilijk om nee te zeggen tegen vrienden waardoor ze snel meer geld uitgeven dan ze willen.

Voorlichting

Toch is het belang van voldoende voorlichting niet te onderschatten. Door jongeren al vroeg leren met geld om te gaan en voorlichting over het lenen van geld te geven, kan het aantal jongeren met schulden beperkt worden.

_Advertentie.